Jest decyzja w sprawie gazu z Rosji. Unia mówi mu: „żegnaj na zawsze"

Unia wprowadza całkowity zakaz importu rosyjskiego gazu gazociągami i jako LNG. Nie było innego sposobu, by wymusić na dwóch prorosyjskich rządach znalezienie dostawców gazu spoza Rosji. Usunięta została też ostatnia przeszkoda do przyjęcia 19. pakietu sankcji - sprzeciw Austrii.

Publikacja: 20.10.2025 14:20

Jest decyzja w sprawie gazu z Rosji. Unia mówi mu: „żegnaj na zawsze"

Foto: Reuters

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie są najnowsze regulacje dotyczące importu rosyjskiego gazu do Unii Europejskiej?
  • Dlaczego Austria zdecydowała się poprzeć nowy pakiet sankcji wobec Rosji?
  • W jaki sposób duńska prezydencja w Unii wspiera zakaz na rosyjski gaz?
  • Jakie są przewidywane terminy wdrożenia zakazu importu rosyjskiego LNG przez UE?
  • Jakie dodatkowe sektory objęte są nowym pakietem sankcji wobec Rosji?

Dziś 20 października ministrowie Unii Europejskiej zatwierdzili projekt regulacji o całkowitym zakazie dostaw rosyjskiego gazu (rurociągowego i LNG) do Wspólnoty. W komunikacie Rady Unii Europejskiej poinformowano, że „Rada uzgodniła stanowisko w sprawie zasad stopniowego wycofywania importu rosyjskiego gazu w ramach REPowerEU”.

Od stycznia 2026 r. nie będzie możliwe zawieranie żadnych nowych kontraktów na import rosyjskiego gazu. Od 17 czerwca 2026 r. odbiorcy muszą zakończyć wszystkie zawarte przed 17 czerwca 2025 r. kontrakty krótkoterminowe, a do stycznia 2028 r. –długoterminowe. Te regulacje najmocniej uderzą w Węgry i Słowację, które dotąd opierały się szukaniu jakiejkolwiek alternatywy dla rosyjskiego surowca.

Czytaj więcej

Rosja w zapaści. Polska może to wykorzystać

Duńska prezydencja przeforsowała zakaz rosyjskiego gazu

„Sabotując sankcje oni (Węgry i Słowacja – red.) niewiele zrobili, aby zróżnicować dostawy gazu… Nie ma innego wyjścia, jak ich zmusić (do szukania nowych dostawców – red.)” – powiedział „Politico” anonimowy europejski dyplomata.

Reklama
Reklama

Według „Politico” pomimo zapowiedzianego sprzeciwu Słowacji i Węgier, decyzja została podjęta kwalifikowaną większością głosów, ponieważ Komisja Europejska (KE) wdraża ten projekt w ramach polityki handlowej Wspólnoty. W tym przypadku prawo weta państw członkowskich UE w Radzie UE zostało już zniesione. Wystarczy, że 23 kraje członkowskie opowiedzą się za zakazem, który będzie obowiązkowy dla wszystkich 27.

Zakaz na rosyjski surowiec mocno wspiera duńska prezydencja w Unii.

„Europa niezależna energetycznie to Europa silniejsza i bezpieczniejsza. Chociaż w ostatnich latach ciężko pracowaliśmy i zabiegaliśmy o wycofanie rosyjskiego gazu i ropy z Europy, wciąż nie osiągnęliśmy tego celu. Dlatego kluczowe jest, aby duńska prezydencja uzyskała zdecydowane poparcie europejskich ministrów energii dla przepisów, które ostatecznie zakażą importu rosyjskiego gazu do UE"

Lars Aagaard, minister ds. klimatu, energii i usług komunalnych Danii,

Austria poprze sankcje. Unia nie wesprze Raiffeisena

Komisja Europejska ze swojej strony podkreśla, że zakaz importu rosyjskiego gazu jest bezterminowy, ponieważ nie znajduje się on na liście unijnych sankcji wobec Rosji.

Sankcje wymagają jednomyślnej zgody wszystkich 27 państw członkowskich UE. Słowacja wcześniej wyraziła zastrzeżenia do nowego pakietu, ale według dyplomatów, którzy rozmawiali z agencją Reuters, Komisja Europejska uważa, że różnice te mogą zostać rozwiązane podczas rozmów szefów MSZ 20 października w Luksemburgu.

Unijny import rosyjskiego gazu (dane za Eurostatem)

Unijny import rosyjskiego gazu (dane za Eurostatem)

Foto: PAP

Reklama
Reklama

W sobotę 18 października także Austria zgodziła się poprzeć nowe sankcje wobec Rosji, usuwając ostatnią przeszkodę w przyjęciu 19. pakietu sankcji UE. „Austria popiera dalsze naciski na Rosję i zatwierdzi 19. pakiet sankcji w poniedziałek (20 października – red.)” – poinformowało austriackie Ministerstwo Spraw Zagranicznych w oświadczeniu (cytowanym przez Reutersa).

Czytaj więcej

Wielu Rosjanom wojna po prostu się opłaca

Austriacy wcześniej zablokowali sankcje, próbując wymusić na Wspólnocie pomoc dla swojego banku Raiffeisen Bank International (RBI). Bank ten, pomimo żądania Europejskiego Banku Centralnego, nie opuścił Rosji po jej agresji na Ukrainę i zarobił tam rekordowe kwoty na umożliwianiu handlu reżimowi. Został wpisany przez Ukrainę na listę sponsorów rosyjskiej wojny (pod naciskiem z zewnątrz Kijów bank usunął z listy – red.).

Teraz Austriacy mogą stracić wszystko, co wcześniej zarobili w Rosji. Rosyjski sąd nałożył na nich grzywnę w wysokości ponad 2 mld euro i zajął konta oddziału banku. Austria nalegała na odblokowanie aktywów powiązanych z oligarchą Olegiem Deripaską, aby mogły zostać przeniesione do banku. Jednak inne kraje Wspólnoty sprzeciwiły się temu żądaniu, obawiając się, że stworzy to niebezpieczny precedens.

Nowy pakiet sankcji obejmie zakaz importu rosyjskiego skroplonego gazu ziemnego od 1 stycznia 2027 r. – rok wcześniej niż planowano. Ograniczenia obejmą również rosyjskie tankowce „floty cieni”, wykorzystanie kryptowalut – w tym wszystkie rosyjskie kryptogiełdy – banki rosyjskie i środkowoazjatyckie, chińskie rafinerie ropy naftowej oraz strefy ekonomiczne wykorzystywane przez Moskwę do importu towarów podwójnego zastosowania.

Szczegóły regulacji w sprawie zakazu rosyjskiego gazu w Unii

„W porównaniu z propozycją Komisji, Rada uprościła obowiązki celne, ustanawiając mniej rygorystyczne wymogi dokumentacyjne i procedury dotyczące importu gazu spoza Rosji. W takich przypadkach dokumenty muszą zostać dostarczone jedynie organom wydającym zezwolenie przed wprowadzeniem gazu na obszar celny UE, natomiast w przypadku importu gazu z Rosji w fazie przejściowej wymagane są dodatkowe informacje (w tym data i czas trwania umowy na dostawy, zakontraktowane ilości oraz wszelkie zmiany w umowie).Rada wprowadziła wymóg, aby obie kategorie importu gazu podlegały systemowi uprzedniej autoryzacji, aby zapewnić, że zakaz będzie funkcjonował w praktyce: • w przypadku gazu rosyjskiego i importu objętego okresem przejściowym, informacje wymagane do uzyskania autoryzacji muszą zostać złożone co najmniej miesiąc przed wjazdem • w przypadku gazu niepochodzącego z Rosji, dowód musi zostać dostarczony co najmniej pięć dni przed wjazdem; • w przypadku mieszanych ładunków LNG, dokumentacja musi wykazać odpowiedni udział gazu rosyjskiego i niepochodzącego z Rosji w mieszance, przy czym do UE mogą być wwożone jedynie ilości nierosyjskie. Aby zmniejszyć obciążenia administracyjne, państwa członkowskie uzgodniły, że procedura uprzedniej autoryzacji nie będzie miała zastosowania do importu z krajów spełniających kryteria określone w rozporządzeniu. Gwarantuje to, że jedynie import najbardziej istotny dla kontroli będzie podlegać uprzedniej autoryzacji. Zgodnie z uzgodnionym tekstem, Rada powierza Komisji sporządzenie listy krajów zwolnionych z obowiązku w ciągu pięciu dni od wejścia w życie rozporządzenia.
Wprowadzono również dodatkowe mechanizmy monitorowania i powiadamiania, aby zapobiec przedostawaniu się rosyjskiego gazu do UE w ramach procedur tranzytowych (tj. gazu przesyłanego przez UE do innego miejsca przeznaczenia, bez wprowadzania na rynek UE). 
Krajowe plany dywersyfikacji

Proponowane rozporządzenie nakłada na wszystkie państwa członkowskie obowiązek przedłożenia krajowych planów dywersyfikacji, w których określone są środki i potencjalne wyzwania związane z dywersyfikacją dostaw gazu. Rada zgodziła się zwolnić z tego obowiązku te państwa członkowskie, które mogą wykazać, że nie otrzymują już żadnego bezpośredniego ani pośredniego importu rosyjskiego gazu.
Ten sam wymóg przedłożenia krajowego planu dywersyfikacji będzie miał zastosowanie do państw członkowskich, które nadal importują rosyjską ropę naftową, z myślą o zaprzestaniu tego importu do 1 stycznia 2028 r. 
W porównaniu z wnioskiem KE, Rada dodatkowo rozwinęła przepisy dotyczące wymiany informacji między organami krajowymi, Agencją UE ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) i Komisją, a także zobowiązała Komisję do dokonania przeglądu wdrażania rozporządzenia w ciągu dwóch lat od jego wejścia w życie, w tym przepisów dotyczących procedur uprzedniej autoryzacji".

Gospodarka światowa
Indeks cen producentów w Niemczech we wrześniu znów spadł
Materiał Promocyjny
W poszukiwaniu nowego pokolenia prezesów: dlaczego warto dbać o MŚP
Gospodarka światowa
Chiński PKB wzrósł o 4,8 proc., ale mocno spadły inwestycje
Gospodarka światowa
Świat znów boi się o dostęp do metali ziem rzadkich
Gospodarka światowa
Nacjonalizacja Nexperii, czyli część walki o globalne łańcuchy dostaw
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Gospodarka światowa
Merz chce jednej europejskiej giełdy
Gospodarka światowa
Stracone lata wzrostu i waluta, którą wielokrotnie denominowano
Reklama
Reklama