OFE dały zarobić w ciągu ostatnich dziesięciu lat średnio 8,28 proc. rocznie

W ciągu ostatniej dekady OFE pomnażały oszczędności emerytalne swoich klientów w tempie wyższym niż inflacja, oprocentowanie subkonta ZUS i bankowych depozytów, a także w lepszym niż wybrane formy funduszy i indeksy rynkowe – policzyły Analizy Online

Analizy Online poddały badaniu okres od lutego 2014 r., czyli od chwili przeniesienia części dłużnej portfela do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do końca grudnia 2023 r. Z uwagi na charakter gromadzenia oszczędności w OFE, czyli na zasadzie regularnych, comiesięcznych wpłat, przy prezentacji wyników skupiły się na analizie wewnętrznej stopy zwrotu. Metoda ta bierze pod uwagę wpływ wpłat i ewentualnych wypłat kapitału w analizowanym horyzoncie inwestycji. Takie podejście pozwala ocenić efektywność uzyskiwanych stóp zwrotu z uwzględnieniem regularności przekazywanych składek.

Efektywność OFE na tle innych form oszczędzania

Z przygotowanego w ten sposób raportu dla Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych wynika, że w badanym okresie OFE pomnażały kapitał w tempie 8,28 proc. rocznie (bez opłat manipulacyjnych). Ustanowiły tym samym najlepszy wynik ze wszystkich innych badanych grup funduszy, wybranych indeksów rynkowych oraz pozostałych wskaźników wykorzystanych w badaniu. Bo na przykład uzyskana w tym okresie stopa zwrotu z oszczędzania w funduszu polskich akcji to 6,65 proc., a w funduszu akcji globalnych 6,13 proc. WIG urósł w tym czasie o nieco ponad 7 proc., a WIG20 o 3,16 proc. Gorszy zwrot niż OFE, bo 6,64 proc., miały oszczędności na subkoncie w ZUS. Depozyty dały 2,2 proc. rocznie. Z poddanych badaniu przez Analizy Online form oszczędzania nieznacznie lepiej od OFE wypadł tylko fundusz akcji polskich małych i średnich spółek (zwrot 8,36 proc. rocznie).

Autorzy raportu zauważają przy tym, że OFE są obecnie najtańszą formą zbiorowego lokowania kapitału na rynku akcji.

– Przygotowana przez nas analiza wskazuje, że długoterminowe inwestowanie na rynku kapitałowym przynosi wymierne korzyści. OFE w zestawieniu z innymi formami oszczędzania poradziły sobie bardzo dobrze, co oznacza, że swoim członkom przyniosły korzystne stopy zwrotu – mówił w środę w czasie prezentacji raportu Michał Duniec, prezes zarządu Analiz Online.

Badanie wykazało ponadto, że zysk wypracowany przez OFE z zainwestowanych 18 150 zł wyniósł 8013 zł. Przy innych formach oszczędzania wyniki były skromniejsze – dla funduszy akcji polskich korzyść to 5675 zł, dla funduszy akcji polskich MiŚ – 7724 zł, zaś funduszy akcji globalnych – 5271 zł. Wskaźniki giełdowe, jak również wartości odnośnie inflacji, depozytów i subkonta ZUS okazały się niższe.

Raport zawiera także prognozę dalszego przyrostu kapitału w wybranych formach oszczędzania dla okresów 5, 10 i 15 lat przy założeniu dalszego inwestowania zgromadzonego kapitału, powtórzenia osiągniętego wyniku wewnętrznej stopy zwrotu oraz braku dalszych wpłat. Okazuje się, że z pozoru niewielkie różnice w stopach zwrotu w długim okresie dają znaczące zmiany w wartościach zgromadzonych środków. Także tutaj najlepiej wypadły OFE. - Wyższa efektywność kosztowa OFE w dłuższym horyzoncie inwestycji wyraźnie przekłada się na budowanie długoterminowej przewagi w zgromadzonym kapitale względem funduszy akcji polskich uniwersalnych, a także funduszy akcji globalnych – tłumaczą autorzy raportu.

Perspektywa członka OFE

Otwarte Fundusze Emerytalne, które zajmują się gromadzeniem i inwestowaniem pieniędzy swoich członków, razem z subkontem w ZUS tworzą II filar publicznego systemu emerytalnego. Według danych Komisji Nadzoru Finansowego na koniec lutego wartość aktywów OFE przekraczała 217 mld zł. Według szacunków Analiz Online na początku kwietnia była znacząco wyższa i sięgnęła 221 mld zł. Do funduszy emerytalnych należy ponad 14,5 mln członków, a średnia wartość rachunku to 14 997 zł.

Rachunek w OFE, a zatem i zgromadzone na nim środki, posiadają wszyscy, którzy przystąpili do OFE w okresie od 1999 r. i przekazali tam składki (z wyjątkiem obecnych emerytów). Nie wszystkie te osoby na bieżąco zasilają dziś swój rachunek w OFE. Aktualnie do OFE składkują osoby, które w czasie tzw. okienka transferowego w 2014 bądź 2016 r. zadeklarowały chęć dalszego odprowadzenia składek do funduszy, tzn. złożyły w ZUS odpowiednie oświadczenie.

Składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi obecnie 19,52 proc. podstawy wymiaru, tj. najczęściej pensji brutto. 12,22 proc. trafia na konto ubezpieczonego w ZUS, a 4,38 proc. trafia na subkonto ubezpieczonego w ZUS. Ubezpieczony może zdecydować czy pozostałe 2,92 proc. trafi na subkonto w ZUS, czy na jego rachunek w OFE.

Obecnie składkowanie do OFE jest dobrowolne. Osoby, które chcą zasilać swój rachunek w OFE mają dwie możliwości. Osoby podejmujące pierwszą pracę lub rozpoczynające działalność gospodarczą w ciągu 4 miesięcy mogą podjąć decyzję o przystąpieniu do OFE. Niezależnie od tego wszyscy, którzy chcieliby odprowadzać składki do OFE, mogą w okresie od 1 kwietnia do 31 lipca 2024 r., czyli w czasie trwającego właśnie kolejnego okienka transferowego, złożyć w ZUS deklarację o przekazywaniu części składki do OFE. Osoby, które w 2014 bądź w 2016 r. złożyły taką deklarację, nie muszą jej ponawiać.

– Obecne okno transferowe to dobra okazja do tego, by zainteresować się swoim zabezpieczeniem emerytalnym, sprawdzić, do jakiego OFE należymy, ile mamy tam środków, czy nasze dane osobowe są aktualne, kogo wskazaliśmy jako osobę uposażoną. Warto również rozważyć składkowanie do OFE, ponieważ w ten sposób możemy zdywersyfikować ryzyko, a przy okazji wesprzeć polską gospodarkę i skorzystać z możliwości jakie daje rynek kapitałowy – wyjaśnia Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE.

W ciągu 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki z OFE są sukcesywnie przenoszone do ZUS, a po pełnym transferze służą do wyliczenia i wypłaty świadczenia emerytalnego.

W portfelach OFE jest dziś akcje 199 z 430 spółek notowanych na GPW.