– To dokument do publicznej dyskusji, niczego nieprzesądzający. Zdajemy sobie sprawę, że obejmuje sprawy mocno kontrowersyjne, w których decyzje będzie podejmowało już nowe kierownictwo – mówi Sławomir Brodziński, wiceminister środowiska i główny geolog kraju.
Zawraca uwagę, że Polska nie ma do dziś żadnej polityki surowcowej. Tymczasem jest ona niezbędna, aby w przyszłości Skarb Państwa i kolejne pokolenia mogły korzystać ze strategicznych złóż, do których dostęp może być ograniczony ze względu na dopuszczenie na danym terenie zabudowy mieszkaniowej czy infrastruktury transportowej, energetycznej i innej.
Resort środowiska opracował cztery warianty ochrony złóż i wskazał preferowany. Pierwszy zakłada zachowanie obecnego stanu prawnego, drugi stworzenie jednolitego systemu ochrony wszystkich złóż, trzeci uchwalenie odrębnego prawa dla wybranych złóż, a czwarty wykorzystanie do ich ochrony tzw. obszarów funkcjonalnych. Ministerstwo środowiska preferuje trzeci wariant. W jego ramach postuluje stworzenie nowej ustawy o ochronie złóż strategicznych lub nowelizację prawa geologicznego i górniczego. Ministerstwo wybrało też złoża, które powinny podlegać szczególnej ochronie. Ocenie podlegało 249 udokumentowanych złóż, jeszcze niezagospodarowanych, wytypowanych przez Państwowy Instytut Geologiczny. Dla porównania, wszystkich udokumentowanych w naszym kraju złóż jest około 14 tys. Ostatecznie wybrano 95. Wśród nich znalazły się 43 złoża węgla kamiennego, 15 węgla brunatnego, 11 gazu ziemnego, 4 ropy naftowej, 19 rud metali oraz 3 soli potasowo-magnezowych. Pod uwagę nie brano m.in. złóż obejmujących surowce skalne i chemiczne.
Resort środowiska zauważa, ze wybór konkretnego wariantu ochrony złóż, a także sam wykaz złóż strategicznych będzie wymagać dyskusji z udziałem wszystkich zainteresowanych stron. Wśród nich wymienia się nowy rząd, samorząd terytorialny, społeczności lokalne, organizacje pozarządowe i przedsiębiorców.
Ochrona złóż strategicznych może mieć szczególne znaczenie dla takich firm z GPW, jak: PGNiG, JSW, Bogdanka, KGHM, PKN Orlen, Grupa Lotos i Prairie Mining.
