Jest szansa na częściowe ulżenie wykonawcom

Państwo w końcu zgadza się na waloryzację cen kontraktów. Pozostaje problem starych umów, których rentowność zabił wzrost kosztów.

Publikacja: 05.01.2019 08:27

Jest szansa na częściowe ulżenie wykonawcom

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Na taki ruch przedsiębiorstwa budowlane zaangażowane w inwestycje infrastrukturalne finansowane z publicznej kiesy czekały od lat: państwo jest gotowe wprowadzić realny mechanizm waloryzacji wynagrodzeń do kontraktów. Ale do szczęśliwego finału daleko.

Wstęp do dyskusji

Problem z wieloletnimi kontraktami na budowę dróg i linii kolejowych polega na tym, że wynagrodzenie dla wykonawców ustalane jest z góry. Inwestycyjny boom we wszystkich segmentach budownictwa spowodował, że ceny materiałów i koszty pracy poszybowały do poziomu, który trudno było przewidzieć przy składaniu ofert. Z tego powodu kontrakty zawierane w latach 2016–2017 stały się nierentowne, dotychczasowe mechanizmy waloryzacji były praktycznie martwym zapisem. Z kolei w nowych przetargach firmy składały już oferty z większym buforem na wzrost kosztów i okazywało się, że oczekiwania mocno przekraczały budżety inwestorskie – część przetargów nawet odwołano.

GDDKiA oraz PKP PLK zaproponowały, by waloryzacja kontraktów odbywała się co miesiąc i była rozliczana na podstawie wykonanych robót, w oparciu o szacowane przez GUS koszyki uwzględniające m.in. ceny materiałów, poziom płac i inflację. Waloryzacja nie mogłaby przekroczyć 5 proc. wartości kontraktu.

– W najbliższych dniach będziemy dyskutować z firmami o propozycjach i przedstawimy wnioski na kolejnym spotkaniu z przedstawicielami ministerstwa – mówi Jan Styliński, prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa. – Na gorąco można powiedzieć, że propozycja jest racjonalna, natomiast na pewno dyskutowane będą 5-proc. limit, szczegóły dotyczące koszyków i przypisanych poszczególnym pozycjom wag czy konieczność doprecyzowania kwestii proceduralnych – dodaje.

Ekspert zaznacza, że dużym problemem jest to, że regulacjami mają zostać objęte wyłącznie nowe umowy. – Nie ma żadnych propozycji systemowego rozwiązania kontraktów z lat 2016–2017. Trzeba się więc nastawiać na spory sądowe, oby w formie ugodowej, a nie długotrwałej batalii. Po drugie, regulacje mają dotyczyć tylko kontraktów drogowych dla GDDKiA i kolejowych dla PKP PLK, a przecież jest więcej obszarów, gdzie waloryzacja jest potrzebna. Dobrze, gdyby zostało to rozciągnięte na inne pola, przynajmniej promowane i zalecane – mówi Styliński.

Diabeł w szczegółach

– Rozpoczęcie dialogu i pierwszą propozycję strony publicznej na temat rewaloryzacji kontraktów należy przyjąć z zadowoleniem – komentuje Marcin Lewandowski, prezes Trakcji specjalizującej się zarówno w inwestycjach kolejowych, jak i drogowych. – Jednak proponowany model koszyka pozwala na waloryzację jedynie 50 proc. pozycji kosztów kontraktu, a należy szukać mechanizmów rewaloryzacji 100 proc. Dyskusyjne jest ograniczenie górnego poziomu waloryzacji do 5 proc. wartości kontraktu, podczas gdy w ciągu ostatniego roku niektóre materiały podrożały nawet o 70 proc. – dodaje.

Menedżer uważa, że należy także przewidzieć waloryzację umów podwykonawczych.

– Jeśli propozycje mają dotyczyć tylko nowych kontraktów, to niewiele to zmienia w bieżącej sytuacji spółek budowlanych. Wprowadzenie bardziej „rynkowego" niż obecnie wskaźnika waloryzacji może w przyszłości wpłynąć na zwiększenie stabilności marż, przy czym propozycja ma swoje dość wyraźne ograniczenia. Warto zwrócić uwagę, wzór na waloryzację jest tylko w 50 proc. „ruchomy", więc przełoży się to na odgórne obniżenie zmienność wskaźnika waloryzacji. Drugim ograniczeniem jest ustalenie maksymalnego poziomu waloryzacji na 5 proc. wartości kontraktu. Przy dużych wahaniach cen nowe indeksy waloryzacji nadal nie muszą oddawać rzeczywistości na placach budowy – mówi Krzysztof Pado, analityk DM BDM.

Budownictwo
Rynek mieszkaniowy czeka na obniżki stóp. To okazja?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Budownictwo
Huśtawka nastrojów na pierwotnym rynku mieszkaniowym
Budownictwo
BM mBanku poleca akcje czterech deweloperów mieszkaniowych
Budownictwo
Ministra funduszy nie odpuszcza deweloperom. Wniosek do UOKiK
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Budownictwo
Adamietz zbuduje hotel Marvipolu w Gdańsku
Budownictwo
Echo z kumulacją