Czarny piątek to w USA dzień po Święcie Dziękczynienia, tradycyjny początek sezonu bożonarodzeniowego w handlu i dzień wielkich promocji w sieciach handlowych. Zwykle dobra sprzedaż detaliczna w czarny piątek jest uznawana za jeden wskaźników siły amerykańskiej gospodarki. Czy tym razem też tak będzie?
Po co się tłoczyć?
Trendy sprzedażowe z czarnych piątków z ostatnich lat na pierwszy rzut oka nie prezentują się korzystnie. O ile w 2012 r. sprzedaż w trakcie tego dnia sięgnęła niemal 60 mld USD, o tyle w następnych latach spadała. W 2014 r. wynosiła już około 51 mld USD. Trendu tego nie rekompensowała wzrastająca sprzedaż w tzw. cyberponiedziałek, czyli dzień dużych promocji w sklepach internetowych w poniedziałek po Święcie Dziękczynienia.
Choć wiele dużych sklepów zaczęło swoje promocje już o północy z czwartku na piątek, choć jak co roku ustawiają się pod nimi duże kolejki, a zapewne za chwilę pojawią się w internecie filmy pokazujące Amerykanów bijących się podczas czarnego piątku o tanią elektronikę w Wall Marcie, to statystki wskazują, że w ostatnich latach sprzedaż w ten dzień malała.
Te dane mogą być jednak mylące. Wiele sieci sprzedaży detalicznych oferuje bowiem promocyjne ceny na kilka dni przed czarnym piątkiem, by przyciągnąć uwagę klientów. W przypadku sklepów internetowych okres promocyjny zaczyna się nawet wcześniej. Np. Amazon, gigant internetowej sprzedaży, zaczął „czarnopiątkowe" promocje już tydzień wcześniej. Popularna sieć sklepów Target rozpoczęła dziesięciodniowy okres promocji w zeszłą niedzielę. Amerykańscy konsumenci korzystają więc z okazji i kupują po obniżonych cenach wcześniej, zamiast tłoczyć się w kolejkach przed sklepami w noc po Święcie Dziękczynienia. Według danych IBM Watson Trends sprzedaż internetowa w USA była we wtorek aż o 21 proc. wyższa niż w przedświąteczny wtorek rok temu.
– Czarny piątek znaczy obecnie mniej, niż znaczył w przeszłości. Przez ostatnie kilka lat można było tylko przeczytać, że „czarny piątek rozczarowuje" – twierdzi John J. Canally, strateg z firmy LPL Research.