TFI i OFE w ostatnich miesiącach są odważniejsze na GPW

W ostatnich miesiącach fundusze inwestycyjne oraz otwarte fundusze emerytalne najczęściej kupują polskie akcje. Te pierwsze cały zeszły rok kończą jednak pod kreską. Obraz inwestorów instytucjonalnych poprawiają OFE.

Ciężki początek roku zdecydował o obrazie rynku funduszy w 2022 r. W jego II połowie sytuacja, jeśli chodzi o napływy do bardziej ryzykownych klas aktywów, nieco się polepszyła, co od razu przełożyło się na zachowanie TFI na krajowej giełdzie. Z kolei otwarte fundusze emerytalne przez większość 2022 r. kupowały polskie akcje.

Łagodna końcówka roku

Przypomnijmy – z funduszy detalicznych w całym ubiegłym roku wypłacono ponad 29 mld zł – wynika z danych serwisu Analizy.pl. Najtrudniej poprzedni rok zniosły fundusze dłużne, natomiast – jak podaje IZFiA – z funduszy akcji wypłacono około 2,6 mld zł netto. Do tego ponad 3,3 mld zł umorzeń netto obsłużyły fundusze mieszane. Około 1 mld zł pod kreską, jeśli chodzi o sprzedaż, znalazły się jeszcze fundusze absolutnej stopy zwrotu, również powiązane z rynkiem akcji. Na giełdzie rośnie jednak pozycja funduszy pracowniczych planów kapitałowych, do których trafiło z kolei około 4,7 mld zł w zeszłym roku. – Motorem napędowym rynku w minionym roku były fundusze zdefiniowanej daty z funduszami PPK na czele. Stały się one istotną częścią rynku kapitałowego, a ich aktywa są już niewiele niższe niż łącznie aktywa funduszy stabilnego wzrostu i zrównoważonych – zauważyła Małgorzata Rusewicz, prezes IZFiA, podsumowując 2022 r. na rynku TFI. – Był to też z kolei ciężki rok dla zarządzających funduszami dłużnymi. Znaczne wypłaty kapitału dotyczyły też funduszy mieszanych i akcji – przyznała Rusewicz.

Jak wspomniała prezes IZFiA, zakończenie trudnego 2022 r. na rynku funduszy inwestycyjnych przebiegło raczej łagodnie. – Grudzień był drugim z kolei miesiącem z dodatnim, choć niewielkim, saldem sprzedaży netto (uwzględniając fundusze dedykowane – red.) – komentowała Rusewicz.

TFI sprzedawały, a OFE kupowały

Choć ciężko jeszcze mówić o przełomie, to niechęć inwestorów do oferty TFI pomału maleje, a w połączeniu ze stałymi napływami do PPK widać już pozytywne efekty. Jak wyliczył Trigon DM, grudzień dla TFI był pierwszym miesiącem z napływami do TFI od września 2021 r. „Skala jeszcze nie robi dużego wrażenia, ale istotne, że poprawie miesiąc do miesiąca uległy niemal wszystkie kategorie funduszy. Również prawie wszystkie kategorie bezpośrednio lub pośrednio związane z rynkiem akcji były na plusie (oprócz absolutnej stopy zwrotu)” – podają analitycy Trigona DM. Jak wskazują, napływy do funduszy akcji wypadły skromnie i wyniosły 36 mln zł, mniej więcej po połowie do akcji polskich i zagranicznych. „Najbardziej pozytywnie wyróżniły się fundusze mieszane. Łączne napływy do funduszy absolutnej stopy zwrotu, zrównoważonych, stabilnego wzrostu i innych mieszanych wyniosły 130 mln zł wobec 106 mln zł odpływów netto w ubiegłym miesiącu” – czytamy w raporcie.

Z wyliczeń Trigona DM wynika, że cały zeszły rok podaż akcji z funduszy inwestycyjnych przewyższyła popyt o 0,47 mld zł. Najgorsze pod tym względem były oczywiście pierwsze miesiące 2022 r. – w całym I kwartale podaż akcji z TFI wyniosła okrągły 1 mld zł. Warto dodać, że w 2022 r. aktywa funduszy akcji spadły aż o 27 proc., do niecałych 28 mld zł. Zniżki kapitału pod zarządzaniem nie uniknęły także inne kategorie, powiązane z rynkiem akcji, czyli fundusze mieszane oraz absolutnej stopy zwrotu, gdzie dynamika spadku sięgnęła po około 15 proc.

Zdecydowanie lepiej, jeśli chodzi o zachowanie na GPW, wypadają otwarte fundusze emerytalne. W ich przypadku cały zeszły rok zakończył się na plusie, jeśli chodzi o saldo transakcji – popyt wyniósł ponad 2,6 mld zł. Przewaga sprzedaży nad zakupami OFE na GPW wystąpiła tylko w trzech miesiącach, z których najgorszy był styczeń. Wówczas OFE pozbyły się akcji na GPW za 0,35 mld zł. Z drugiej strony najlepszymi miesiącami były maj oraz grudzień. OFE wydały wówczas na polskie akcje odpowiednio 0,82 oraz 0,65 mld zł.

„Większość funduszy była pozytywnie nastawiona do polskich akcji, a duże zakupy Nationale-Nederlanden OFE zadecydowały o obrazie rynku” – podał Trigon DM w grudniowym podsumowaniu. Nastawienie funduszy emerytalnych do akcji zagranicznych w ostatnim miesiącu 2022 r. również było w większości pozytywne, ale podaż Aegona OFE sprawiła, że w ostatecznym rozrachunku popyt był tylko nieznacznie wyższy.

Pod względem stóp zwrotu w całym 2022 r. najlepszy był Allianz OFE (zniżka o 13 proc.), a najgorszy Aegon OFE (spadek o 16,5 proc.).