Ile kredytów CHF mają do spłacenia Polacy
Jednocześnie bardzo szybko spada wartość kredytów CHF w bilansach banków. Na koniec lipca 2025 r. wynosiła ona 8,2 mld zł. To wciąż spora kwota, ale dla porównania podajmy, że rok temu było to 14,2 mld zł, zaś w połowie 2016 r. – ok. 140 mld zł. Ten dynamiczny spadek wynika z naturalnego procesu spłacania hipotek wraz z upływem czasu, przede wszystkim zaś z postępów tzw. sagi frankowej.
Im więcej pozwów składają frankowicze, im więcej spraw w sądach wygrywają, i im więcej ugód podpisują, tym mniejsza wartość takich kredytów. Warto przy tym zaznaczyć, że od grudnia 2020 r. banki pomniejszają wartość bilansową brutto kredytów CHF o wartość rezerw na ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych.
Takie dane pokazują, że saga frankowa przekroczyła punkt zwrotny i relatywnie szybko zmierza do końca, przynajmniej jeśli chodzi o liczbę i wartość kredytów CHF w bilansach banków. Jeśli chodzi o jej koszty dla banków, to już takiej pewności nie ma. Co prawda sami bankowcy coraz śmielej oceniają, że 2025 r. będzie ostatnim rokiem wysokich rezerw frankowych, ale istnieje ryzyko, że tak się nie stanie.
Ile jeszcze będzie kosztować saga frankowa – czarne scenariusze
W ostatnim raporcie o stanie stabilności systemu finansowego w Polsce NBP snuje bowiem czarne scenariusze. „Większość kosztów związanych z ryzykiem prawnym aktywnych kredytów we franku szwajcarskim została już poniesiona, jednak mogą być potrzebne jeszcze dodatkowe rezerwy” – czytamy. Szacunki NBP wskazują, że wartość nowych odpisów potrzebnych na pokrycie ryzyka aktywnych kredytów można szacować na ok. 10 mld zł, dodatkowego pokrycia rezerwami mogą wymagać też koszty z tytułu pozwów składanych przez kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt w euro lub spłacili już swoje zobowiązanie w CHF (przy skrajnym założeniu zakwestionowania wszystkich umów skalę kosztów można szacować na ok. 30 mld zł). Przy negatywnym rozwoju sytuacji, sektor bankowy musiałby również zawiązać dodatkowe rezerwy na zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie, a ich koszt można szacować na ok. 10 mld zł.
Z raportu wynika również, że dotychczas (według stanu na koniec 2024 r.) łączna wartość rezerw frankowych w sektorze bankowym wyniosła ok. 90 mld zł, z czego około 1/3 została już wykorzystana na pokrycie kosztów prawomocnych wyroków sądowych oraz ugód zawartych z kredytobiorcami. NBP podaje też, że w sądach toczyło się ok. 160 tys. spraw dotyczących walutowych kredytów mieszkaniowych, zaś banki i kredytobiorcy podpisali ok. 134 tys. ugód.
