#WykresDnia: Z gazem nie jest tak dobrze…

Spotowe ceny gazu ziemnego idą w górę lub w dół wraz z pogodą, ponieważ magazyny są pełne. Ale ceny trzyletnie trzymają się wysoko.

Foto: Bloomberg

W ciągu ostatnich kilku miesięcy europejskie referencyjne ceny gazu stale spadały, zbliżając się do poziomów sprzed wybuchu wojny w Ukrainie. Europa boryka się w tym roku z ograniczeniem dostaw energii, ponieważ Rosja ograniczyła przepływy gazu po tym, jak Zachód nałożył sankcje w odpowiedzi na inwazję na Ukrainę pod koniec lutego.

Pomimo zmniejszających się dostaw rosyjskich gazociągów, holenderski miesięczny indeks gazu spadł o 67 proc. od czasu osiągnięcia rekordowego poziomu w sierpniu, do około 100 euro za megawatogodzinę i jest na najniższym poziomie od połowy czerwca. Cena jest o 12,6% wyższa niż w tym czasie w zeszłym roku.

Chociaż zimowy sezon gazowy rozpoczął się na początku października, kiedy zapotrzebowanie na ogrzewanie zwykle rośnie, w Europie pogoda jest łagodniejsza niż zwykle, co pomogło zmniejszyć zapotrzebowanie. Na dodatek Unia Europejska jako całość zrealizowała cel ponownego napełnienia magazynów gazu do 80 proc. do 1 listopada z wyprzedzeniem. Magazyny są obecnie zapełnione w 93 proc., w porównaniu z 77 proc. w tym czasie w zeszłym roku, wynika z danych Gas Infrastructure Europe.

Dostawy skroplonego gazu ziemnego (LNG) i podaż norweskich rurociągów były duże. Według Nikoline Bromander, analityka w firmie konsultingowej Rystad Energy, w zeszłym tygodniu import LNG do Europy wyniósł 2,81 mln ton. Do tego dochodzi dość wysoka moc wiatrowa, co zmniejsza zapotrzebowanie na gaz z elektrowni. Przyczyniło się również do tego porozumienie między krajami UE o współpracy w zakresie obniżania cen i konsumpcji.

Według analityków, debata w Unii Europejskiej na temat środków mających na celu ograniczenie kosztów paliwa wywarła również presję na ceny, w tym dyskusję na temat ogólnounijnego limitu cen i ograniczenia wahań cen w ciągu dnia. Wiele zależy od pogody i jeju wpływu na popyt. Prognozy pokazują, że przez najbliższe dwa tygodnie w Europie będą nadal łagodniejsze temperatury. Spowolni to tempo pobierania gazu z magazynów.

Prognozy długoterminowe wskazują, że w dużej części Europy tej zimy temperatury będą łagodniejsze niż normalnie. Jak powiedział Bromander, różnica między mroźną a łagodną zimą wynosi około 25 miliardów metrów sześciennych (bcm) lub 7-8% całkowitego zapotrzebowania na gaz w UE. Ale analitycy ostrzegają przed samozadowoleniem.

– Pokusą w Europie będzie odetchnięcie z ulgą i uznanie podjętej ciężkiej pracy i trudnych decyzji dotyczących popytu i podaży – powiedział Bromander. Na ceny mogą mieć wpływ takie czynniki, jak wyższy popyt na LNG z Azji w przypadku mroźnej zimy oraz wszelkie opóźnienia w przestojach LNG lub dodatkowe duże przestoje w infrastrukturze gazowej. Szereg ładunków LNG krąży u wybrzeży Hiszpanii, nie mogąc zabezpieczyć slotów do rozładunku, ujawniając brak zdolności do regazyfikacji w Europie.

– Czy wyszliśmy z kłopotów? Absolutnie nie. Chociaż teraz jest spokojnie, przedłużający się okres zimna może nadal prowadzić do wzrostu cen pod koniec zimy, a nawet następnej zimy – dodał Tom Marzec-Manser, szef analityki gazu w ICIS.

Niższe ceny hurtowe nie przekładają się od razu na niższe ceny detaliczne dla konsumentów. Dostawcy energii zabezpieczają lub kupują z wyprzedzeniem energię, której potrzebują dla klientów, zazwyczaj około sześciu miesięcy do przodu, co oznacza, że wzrosty lub spadki na rynku hurtowym wymagają czasu, aby wpłynąć na rachunki.

W odpowiedzi na wysokie ceny energii niektóre branże, które wykorzystują gaz jako surowiec, takie jak nawozy, ceramika, szkło i cement, ograniczyły w tym roku produkcję.

– Ryzyko związane z wyprzedażą na europejskim rynku gazu to potencjał, że popyt zacznie rosnąć – uważają analitycy ING Research dodając, że coraz trudniej będzie Europie odbudować poziomy zapełnienia magazynów w przyszłym roku przed zimą 2023/ 24.

Natomiast aby mieć pojęcie o negatywnym szoku wzrostu, przed którym stoi Europa, nie należy patrzeć na spotowe ceny gazu ziemnego. Te teraz po prostu idą w górę lub w dół wraz z pogodą, ponieważ magazyny są pełne. Ale ceny z trzyletnim wyprzedzeniem wzrosły rok temu i nie spadają.