Status środków pochodzących z pierwszych dwóch źródeł będzie taki sam jak we wszystkich innych formach prywatnego gromadzenia oszczędności w bankach, w funduszach inwestycyjnych czy w innych instytucjach finansowych. Będą to środki w pełni prywatne.
Jedynie dopłaty ze środków Funduszu Pracy (wpłata powitalna i dopłaty roczne) będą miały inny status. Ustawodawca traktuje te dopłaty jako dodatkową zachętę do tego, aby całość gromadzonych kapitałów została wycofana dopiero po spełnieniu wymienionych w ustawie o PPK warunków (przede wszystkim nie wcześniej niż po ukończeniu 60. roku życia). Jeżeli uczestnik tych warunków nie spełni i dokona wypłaty w formie zwrotu, czyli w dowolnie wybranym momencie, to suma dopłat ze strony państwa zostanie w całości zwrócona do Funduszu Pracy.
Środki z PPK będącym z założenia dodatkową formą oszczędzania oprócz zabezpieczenia na starość będzie można przeznaczyć również na inne cele. To dodatkowe potwierdzenie prywatnego charakteru tych oszczędności.
Spora elastyczność
Każdy pracownik oszczędzający w PPK może na wniosek wycofać swój kapitał w dowolnym momencie. Otrzyma wszystkie środki pochodzące z jego wpłat (2 proc. wpłaty podstawowej oraz wpłaty dodatkowej uczestnika, o ile takie wnosił). Z wpłat, które wpłynęły ze strony pracodawcy, otrzyma 70 proc., a zasilenie ze środków publicznych będzie musiał zwrócić w całości. Zysk ze zwracanych środków zostanie opodatkowany podatkiem od dochodów kapitałowych (19 proc.).
Poza takim wycofaniem środków uczestnik może wypłacić swoje oszczędności tylko w wyjątkowych sytuacjach: kiedy poważnie zachoruje on lub członek jego rodziny albo gdy będzie chciał sfinansować wkład własny przy ubieganiu się o kredyt na zakup mieszkania. W przypadku choroby (uczestnika, małżonka uczestnika bądź dziecka uczestnika) można wypłacić do 25 proc. oszczędności bez konieczności zwrotu.
W przypadku ubiegania się o kredyt na sfinansowanie budowy domu czy zakup mieszkania można wypłacić nawet 100 proc. środków na pokrycie wkładu własnego, jednak podjęte na ten cel pieniądze trzeba wpłacić ponownie na swój rachunek PPK w ciągu maksymalnie 15 lat. Możliwość wypłaty na cele mieszkaniowe przysługuje uczestnikom przed ukończeniem 45. roku życia.
