Kto mimo kryzysu zwiększał wypłaty dla akcjonariuszy?

Forte, Emperia i Polimex-Mostostal – te trzy giełdowe spółki najlepiej dbają o akcjonariuszy, jeśli chodzi o dywidendy. W ostatnich trzech latach nie tylko je systematycznie wypłacały, ale i zwiększały – wynika z zestawienia „Parkietu”

Dywidendy to bez wątpienia jedna z najważniejszych kwestii z punktu widzenia inwestorów giełdowych. Pieniądze wypłacane przez spółki to najbardziej bezpośrednia forma dochodów uzyskiwanych z akcji, a zarazem – obok zysku wynikającego ze wzrostu wartości walorów – jeden z dwóch składników stopy zwrotu. Jest to jednocześnie ten składnik, który jest wprost związany z fundamentami danego przedsiębiorstwa (czyli wypracowywanymi zyskami), inaczej niż zmiany kursu akcji, które pod wpływem emocji na rynku mogą nawet przez długi czas być oderwane od realiów ekonomicznych.

Nie bez powodu elementarny model wyceny akcji (czyli model pozwalający ustalić wartość fundamentalną i skontrastować ją z podatną na silne wahania wartością rynkową) bazuje właśnie na dywidendach. W modelu tym wartość spółki jest sumą zdyskontowanych (przeliczonych według określonej stopy procentowej w celu uwzględnienia malejącej wraz z upływem czasu wartości pieniądza) przyszłych dywidend.

O tym, jak pieniądze wypłacane przez spółki są ważne dla inwestorów, świadczy też fakt, że jako jedno z podstawowych kryteriów oceny atrakcyjności akcji przyjmuje się – obok wskaźników takich jak cena/zysk czy cena/wartość księgowa – tzw. stopę dywidendy (ang. dividend yield), czyli stosunek dywidendy do aktualnego kursu akcji. Można tu brać pod uwagę zarówno ostatnie kwoty wypłacone przez daną spółkę (to najprostsze i najczęściej stosowane rozwiązanie), jak i prognozowane dywidendy (rozwiązanie teoretycznie bardziej uzasadnione, ale zwłaszcza w przypadku mniejszych firm często trudno o prognozy dywidend, nie mówiąc już o skuteczności takich prognoz).

Różne podejścia do sprawy

Istotność dywidend jako składnika zysków inwestorów doceniła zresztą niedawno warszawska giełda, wprowadzając na początku roku nowy indeks: WIG-DIV. W jego skład wchodzą firmy cechujące się najwyższymi stopami dywidendy, które jednocześnie mogą się pochwalić w miarę regularnymi wypłatami (przynajmniej trzy razy na przestrzeni ostatnich pięciu lat obrotowych).

My postanowiliśmy zbadać kwestię dywidend w jeszcze inny sposób. Zbudowaliśmy ranking na podstawie dwóch ostrych kryteriów. Po pierwsze, spośród wszystkich giełdowych firm wyłoniliśmy grono tych, które podzieliły się pieniędzmi z akcjonariuszami w każdym z trzech ostatnich lat kalendarzowych (2009, 2010 i 2011). Nie trzeba przypominać, że był to okres wyjątkowo trudny dla przedsiębiorstw. Już w drugiej połowie 2008 r. firmy zaczęły odczuwać fatalne skutki załamania koniunktury na Zachodzie pod wpływem kryzysu finansowego, a 2009 rok przyniósł już w pełnej okazałości falę pogorszenia wyników. W tak ciężkich czasach tym bardziej należy się uznanie tym przedsiębiorstwom, które utrzymywały politykę wypłaty regularnych dywidend, nawet mimo spadku zysków.

Wyselekcjonowane w ten sposób spółki (okazało się, że jest ich ponad 50) uszeregowaliśmy następnie według prostego kryterium – wzrostu dywidendy. Porównaliśmy kwoty wypłacone w tym roku z tymi, jakie inwestorzy otrzymali w 2009 r. Pierwszą trzydziestkę zbudowanego w taki sposób rankingu prezentujemy w tabeli. Reguły tego zestawienia sprawiają, że szanse na wysoką pozycję zwiększały przede wszystkim dwa czynniki: chęć władz spółki do dzielenia się coraz większą porcją zysków oraz wzrost tych zysków świadczący z kolei o dobrej kondycji firmy wbrew trudnym warunkom ekonomicznym.

Oba te czynniki pomogły w zwycięstwie w naszym rankingu spółce Forte. Producent mebli nie tylko wypłacał dywidendy w każdym z ostatnich trzech lat, ale zwiększył je aż 7,5-krotnie w porównaniu z 2009 rokiem (kwota wypłacona udziałowcom wzrosła z 0,10 do 0,75 zł na każdą akcję). Jeszcze w końcu minionego roku prezes Maciej Formanowicz deklarował, że Forte ma ambicję być spółką dywidendową, a pieniędzmi z akcjonariuszami będzie się dzielić nawet w latach stojących pod znakiem dużych inwestycji. Oczywiście solidnych wypłat dla inwestorów nie byłoby, gdyby nie dobre wyniki finansowe. Rok 2009, wbrew tendencji na całym rynku, przyniósł Forte wyskok w górę zysku netto, a kolejny rok był niewiele słabszy.

Wysoka stopa dywidendy

Zapewnienia o dążeniu do uzyskania statusu spółki dywidendowej nie ustrzegły co prawda kursu Forte przed dotkliwą przeceną na fali pogorszenia nastrojów na całej giełdzie (od początku roku notowania runęły o ponad 30 proc.), ale nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. Stopa dywidendy dla Forte liczona na bazie tegorocznej wypłaty przekracza 9 proc., co jest liczbą wyraźnie wyższą od oprocentowania lokat bankowych, a więc mogącą świadczyć o atrakcyjnej wycenie akcji. Stopa ta niewiele maleje, jeśli do obliczeń przyjmiemy średnią dywidendę z ostatnich trzech lat (0,61 zł).

Na drugiej pozycji naszego rankingu uplasowała się spółka z branży handlowej – Emperia Holding. Jej wysokie miejsce w zestawieniu w dużym stopniu jest owocem wyjątkowego systematycznego i szybkiego przyrostu zysków. W 2010 r. zarobek netto Emperii po raz pierwszy w historii zbliżył się do 100 mln zł. Dla porównania, w 2008?r. wynosił niespełna 60 mln zł. Tak dynamiczny rozwój sam w sobie zasługuje na pochwałę, ale do załapania się do naszego rankingu to oczywiście jeszcze nie wystarcza. Potrzebna jest też chęć władz do dzielenia się rosnącymi zyskami z akcjonariuszami. W przypadku Emperii także ten warunek został spełniony. W tym roku spółka wypłaciła 2,63 zł na akcję, czyli prawie 350?proc. więcej niż w 2009 r. Podsumowując, na taki skok złożyły się dwa czynniki: prawie 70 proc. wzrostu zysku na akcję oraz podwyższenie stopy wypłaty dywidendy (a więc odsetka zysku wypłaconego posiadaczom walorów) z 15 proc. do 40 proc. Pod tym względem sytuacja nieco różniła się w porównaniu z Forte, gdzie stopa wypłaty dywidendy w ostatnich trzech latach była w miarę stabilna (wahała się od 54 do 61 proc.).

Emperia nie zamierza rezygnować z wysokich wypłat dla akcjonariuszy. W końcu października spółka przy okazji prognoz wyników obiecała przekazanie inwestorom 60 mln zł z zysku za 2011 r. (to by dawało 3,97 zł na akcję), a nawet poszła jeszcze dalej, deklarując zaliczkę na poczet zysków za 2012 rok.

Coraz większe wypłaty z zysku

Nieco inaczej wygląda przypadek spółki zamykającej pierwszą trójkę naszego rankingu – Polimeksu-Mostostalu. W odróżnieniu od Emperii budowlany koncern nie mógł się pochwalić wzrostem zysków w badanym przez nas okresie. Szybki przyrost kwot wypłacanych posiadaczom walorów to skutek systematycznego zwiększania stopy wypłaty dywidendy. O ile w 2009 r. Polimex wypłacił niespełna 4 proc. zysku, o tyle w tym roku było to już 19 proc. Z jednej strony pod tym względem spółce wciąż bardzo daleko jest do Forte czy Emperii, a z drugiej może to świadczyć o dużym potencjale do zwiększania wypłat w przyszłości, nawet gdyby Polimeksowi nie udało się powiększać zysków.

Na razie stosunkowo niska stopa wypłaty dywidendy sprawia, że Polimex-Mostostal nie może się pochwalić wysoką stopą dywidendy. Ostatnia wypłata z zysku stanowi zaledwie 3 proc. aktualnej ceny akcji, co jest liczbą znacznie niższą niż w przypadku Forte. Co ciekawe, stopa dywidendy jest niska (ok. 2 proc.) także w przypadku Emperii, mimo że akurat ta spółka, jak już wspomnieliśmy, na wypłatę dla inwestorów przeznaczyła aż 40 proc. ubiegłorocznego zysku. Tutaj na niską stopę dywidendy wpływ ma inny czynnik – ogólnie relatywnie wysoka wycena akcji (co potwierdzają także wskaźniki takie jak C/WK), która wyraża nadzieje rynku na kontynuowanie przez Emperię dotychczasowej świetnej passy.

 

[email protected]