Nowe technologie wspierają mury

Sensory, drony czy AI pomagają, choć nie są lekarstwem na strukturalny deficyt rąk do pracy w budownictwie.

Publikacja: 27.06.2025 06:00

Nowe technologie wspierają mury

Foto: Adobe Stock

Układanie cegieł, szyn czy rur, lanie betonu i asfaltu – czy budownictwo można uznać za branżę innowacyjną? Jak najbardziej. Jednak oczekiwanie, że roboty zastąpią robotników, których mamy deficyt, to mrzonka.

Skuteczne narzędzie

Dr Damian Kaźmierczak, wiceprezes i główny ekonomista Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, mówi że wykorzystanie najnowszych technologii w konserwatywnie postrzeganym budownictwie staje się coraz powszechniejsze.

– To roboty, drony, autonomiczne maszyny, IoT (internet rzeczy – red.), sensory, analityka danych wspierana przez AI (sztuczna inteligencja – red.). Jednak wbrew obiegowej opinii nowe technologie nie są lekarstwem na strukturalny deficyt rąk do pracy. Stanowią raczej skuteczne narzędzie wspierające firmy w poprawie efektywności działania, która – globalnie – wciąż pozostaje daleko w tyle za przemysłem. Pogłębione analizy pokazują, że produktywność sektora budowlanego na świecie od ponad 30 lat praktycznie się nie zmienia, podczas gdy produktywność przemysłu w tym samym czasie zdążyła się podwoić – mówi Kaźmierczak.

Foto: Parkiet

Ekspert dodaje, że na poziomie narracyjnym polska branża budowlana zdaje się wkraczać w fazę intensywnej cyfryzacji i implementacji innowacyjnych rozwiązań. Tymczasem twarde dane sugerują, że wykorzystanie technologii AI przez polskie firmy budowlane jest kilkakrotnie niższe niż średnia unijna.

– Przyczyn jest kilka. Po pierwsze, spółki z dominującym udziałem kapitału polskiego często nie dysponują odpowiednią świadomością, zapleczem kadrowym ani kapitałem, by zdecydowanie postawić na innowacje. Po drugie, wiele firm działa w strukturach międzynarodowych koncernów, co ogranicza ich decyzyjność w Polsce. Często korzystają z technologii narzuconych odgórnie, a wewnątrz organizacji brakuje przestrzeni i motywacji, by samodzielnie identyfikować i adaptować nowoczesne rozwiązania – w tym również te polskie, których na rynku nie brakuje. W efekcie polska branża budowlana zostaje w tyle za innymi rynkami europejskimi, a liczne polskie start-upy z obszaru ConTech nie mają warunków, by rozwinąć skrzydła we własnym kraju – kwituje wiceprezes Kaźmierczak.

Pod rękę z uczelniami

Dr inż. Wioletta Jackiewicz-Rek, prodziekan na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej podkreśla, że współczesne budownictwo to interdyscyplinarna branża wykorzystująca rozwój technologii cyfrowych w kierunku zwiększenia efektywności i bezpieczeństwa realizacji inwestycji oraz wdrażania nowoczesnych form produkcji.

Czytaj więcej

Budownictwu potrzeba prewencji

– To branża korzystająca z innowacji, w której współpraca R&D (badania i rozwój – red.) ma długą i bardzo owocną historię i obecnie trudno sobie wyobrazić jej funkcjonowanie bez badań naukowych i wdrożeń nowatorskich rozwiązań. Niezbędnym elementem funkcjonowania współczesnego budownictwa są ośrodki, takie jak laboratorium projektowania i badania kompozytów fotokatalitycznych, stworzone na Politechnice Warszawskiej, w którym powstały rozwiązania wykorzystywane w nowych technologiach prefabrykowanych elementów betonowych oczyszczających powietrze i samoczyszczących się – mówi Jackiewicz-Rek. – Branża to także dziedziny – wydawać by się mogło – odległe od klasycznego rozumienia budownictwa: automatyzacja i robotyzacja procesów wytwarzania komponentów budowlanych, w tym wykorzystywanie technologii druku 3D w produkcji prefabrykatów są postrzegane jako jej przyszłość. Wykorzystywanie takich rozwiązań daje olbrzymie korzyści zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe, a obsługa takich rozwiązań wymaga wyspecjalizowanych kadr – dodaje.

Innowacje materiałowe to nowe cementy, betony wysokowartościowe, samonaprawiające się i niskoemisyjne oraz ogólnie rozwój materiałów o lepszych parametrach środowiskowych przy zachowaniu założonych cech wytrzymałościowych i trwałościowych.

– W budownictwie proponuje się też „inteligentne” konstrukcje z czujnikami wbudowanymi w infrastrukturę, umożliwiając w ten sposób monitorowanie jej stanu, a analiza danych wspiera decyzje utrzymaniowe – mówi Jackiewicz-Rek. – Bardzo ważna jest cyfryzacja budownictwa i wykorzystywanie BIM (Building Information Modeling), który umożliwia modelowanie informacji o budynku w sposób zintegrowany. Pozwala to na lepsze planowanie, realizację i zarządzanie cyklem życia obiektu, co jest szczególnie istotne w czasach, gdy zrównoważony rozwój i gospodarka obiegu zamkniętego są wpisane w mapę drogową branży. Celem jest minimalizacja negatywnego wpływu na środowisko i oszczędne gospodarowanie zasobami na każdym etapie, od produkcji materiałów, przez budowę, użytkowanie, aż po rozbiórkę i utylizację. Dlatego coraz częściej rozważa się recykling materiałów i zamykanie obiegu, stosując innowacyjne podejścia do ponownego wykorzystania elementów konstrukcyjnych – podsumowuje.

Inwestycja w nowości

Artur Popko, prezes Budimeksu, największej w Polsce grupy budowlanej, wskazuje, że rozwój innowacji to trend, który w ostatnich miesiącach przybiera na sile: w UE nowe technologie służyć mają zwiększaniu konkurencyjności i dekarbonizacji gospodarek państw członkowskich.

– Jako lider branży, uważnie obserwujący to, co dzieje się w naszym otoczeniu, mamy świadomość, że firmy jeszcze bardziej niż kiedykolwiek powinny otwierać się na cyfryzację i zaawansowane rozwiązania. My tę decyzję podjęliśmy już kilka lat temu, kiedy to powołaliśmy nasz wewnętrzny zespół innowacji i nawiązaliśmy pierwsze współprace z podmiotami zewnętrznymi. Jedyna kwestia, która wymagałaby w mojej ocenie wyraźnego wsparcia i wzmożenia działań, to rozwój robotyki, energooszczędności obiektów i sztucznej inteligencji oraz wprowadzanie opartych na niej rozwiązań w budownictwie – mówi prezes Popko. – Wspieramy innowacyjne biznesy. Pomagamy wybranym start-upom w fazie testów i wdrożeń. Współpracujemy z instytucjami, uczelniami, akceleratorami, funduszami inwestycyjnymi oraz partnerami zewnętrznymi. Poszukujemy pomysłodawców i twórców projektów z obszarów, w których stale chcemy podnosić jakość, efektywność, ekonomię, dbałość o środowisko i bezpieczeństwo. Trwa właśnie Budimex Acceleration Program. Szukamy rozwiązań, które mogą zmienić przyszłość budownictwa – podsumowuje.

Partner Cyklu:

Foto: materiały prasowe

Budownictwo
Budownictwu potrzeba prewencji
Budownictwo
Ekspresowe walne zgromadzenie GTC. Dywidendy nie będzie
Budownictwo
Jak Archicom wykorzysta pieniądze ze sprzedaży biurowca?
Budownictwo
Deweloperzy nie biją się już o pozwolenia, ale mają dużą nadwyżkę z poprzednich lat
Budownictwo
Polski kapitał przejął biurowiec od Archicomu
Budownictwo
W maju inwestycje mieszkaniowe bez oznak hamowania? To zależy