Drożejące surowce wyzwaniem dla spółek

Wzrost cen surowców to negatywna wiadomość dla wielu firm, tym bardziej że nie wszystkie będą mogły go przerzucić na odbiorców.

Coraz bardziej zauważalna presja ze strony rosnących cen surowców spędza sen z powiek zarządom wielu giełdowych spółek, gdyż ma istotne znaczenie dla rentowności ich działalności. Ostatnie kwartały pokazały, że wyższe ceny surowców i materiałów są coraz bardziej widoczną pozycją po stronie kosztów. Odpowiedzią firm na to są podwyżki cen produktów. Jednak nie wszystkie spółki będą sobie mogły na nie pozwolić. Ponadto efekt wprowadzonych podwyżek może pojawić się z opóźnieniem i nie zawsze w pełni zrekompensować koszty wynikające ze wzrostu surowców.

Drogi węgiel bije w spółki energetyczne

Papiery Ciechu systematycznie zniżkują od kilku miesięcy. Od marcowego szczytu notowań kurs spadł o 33 proc. Rynek niepokoją spadające z kwartału na kwartał marże spółki. Ma to związek z rosnącymi cenami węgla wykorzystywanego przez chemiczną firmę w procesie produkcji. Możliwości podwyżek cen produktów są ograniczone bez oglądania się na branżowych konkurentów.

GG Parkiet

Surowce stanowią znaczący składnik kosztów spółek energetycznych. W ich przypadku kluczowe znaczenie mają ceny węgla. – PGE, Tauron czy Enea zużywają znaczne ilości surowców energetycznych. Spółki zabezpieczają się przed wzrostem cen węgla długoterminowymi kontraktami, jednak wpływ droższego surowca na marże jest nieunikniony – zauważa Tomasz Wyłuda, doradca inwestycyjny ING Banku Śląskiego. Jednocześnie zaznacza, że możliwości przerzucenia kosztów na klientów są ograniczone.

– Sektor ten nie jest w stanie szybko przerzucić wzrostu kosztów na odbiorców ze względu na to, że ceny energii w Polsce są regulowane – wskazuje. Co więcej, zdaniem analityków dalszy wzrost cen węgla wydaje się nieunikniony. Przekonują , że ceny tego surowca są wyraźnie wyższe niż przed rokiem, a polskiego węgla brakuje, dlatego jego krajowi dostawcy mają mocną pozycję w negocjacjach z branżą energetyczną, która musi się liczyć z podwyżkami cen surowca w 2018 roku.

Branża chemiczna ma problem

Akcje Grupy Azoty stosunkowo niedawno wróciły do łask inwestorów. Producent nawozów jest mocno uzależniony od cen gazu. Jego wysokie ceny negatywnie wpływały na rentowność biznesu. Niskie do niedawna ceny nawozów na globalnym rynku nie sprzyjały przerzucaniu kosztów na klientów, ale sytuacja zaczyna zmieniać się na korzyść spółki.

GG Parkiet

Surowce istotną część kosztów stanowią też w branży chemicznej. – Wzrost cen, szczególnie surowców energetycznych, powinien negatywnie odbić się na spółkach z tej branży. Jednym z głównych czynników determinujących marże są ceny gazu ziemnego. Branża ta jednak ma pewne możliwości przerzucenia kosztów na odbiorców, ale to zależy od sytuacji u odbiorców. W przypadku nawozów utrzymujące się niskie ceny żywności na światowych rynkach nie pozostawiają dużego pola do podwyżek – ocenia Wyłuda.

Walory Pfleiderera w tym roku radzą sobie ze zmiennym szczęściem. Inwestorzy ostrożnie podchodzą do spółki ze względu na presję wynikająca m.in. z rosnących cen surowców. Powodem wzrostu kosztów w III kwartale był przede wszystkim wzrost cen materiałów, głównie środków chemicznych, czego nie udało się zrekompensować podwyżkami cen.

GG Parkiet

Wyższe ceny surowców miały negatywne przełożenie na wyniki Ciechu. – W tym roku spółka musiała zmierzyć się z presją wynikającą z rosnących cen koksu, który jest wykorzystywany jako paliwo piecowe do produkcji sody kalcynowanej. Również wyższe ceny gazu w Niemczech negatywnie wpływały na marże. Natomiast w przyszłym roku oczekujemy presji ze strony węgla energetycznego, który spółka wykorzystuje przy produkcji pary technicznej. Pomimo zawartych długoterminowych kontraktów na dostawę węgla firma nie jest w stanie zagwarantować sobie ceny wykonania kontraktu, a więc ma bardzo ograniczone zdolności walki z podwyżkami – uważa Karol Brodziński, analityk Erste Securities. Zwraca uwagę, że Ciechowi trudno jest także przekładać wzrost cen surowców na klientów, gdyż rynek sody kalcynowanej jest rynkiem globalnym i reaguje na zmiany globalnej podaży i popytu. – W tej chwili odbiorcy sody są w nieco lepszej sytuacji niż producenci, ze względu na uruchamianie nowych mocy sody kalcynowanej w Turcji. Pomimo że moce te są wprowadzane powoli, blokują możliwości podnoszenia cen przez producentów, a bardzo możliwe jest nawet, że w przyszłym roku Ciech będzie musiał zmierzyć się z niższymi cenami – ocenia Brodziński.

Papiery Śnieżki przez większą część tego roku drożały, ale w ostatnich miesiącach zwyżki wyhamowały. Producent farb i lakierów zmaga się z systematycznie rosnącymi cenami bieli tytanowej, będącej istotnym kosztem dla spółki. Wzrost kosztów firma jest jednak w stanie rekompensować podwyżkami cen, dzięki czemu udało się poprawić marże.

GG Parkiet

Podobna sytuacja miała miejsce w Grupie Azoty, gdzie wysokie ceny gazu negatywnie wpływały na marże. – W tym przypadku, ze względu na globalnie niskie ceny nawozów, w szczególności na początku roku, spółka miała problem z przekładaniem zwyżek na odbiorców i dopiero wraz z poprawą globalnych cen Azoty mogły zacząć odzyskiwać marżę – wskazuje ekspert Erste Securities.

Spółki przemysłowe pod presją

Od początku tego roku notowania producenta papieru straciły ponad 34 proc. Negatywne nastawienie inwestorów do walorów Arctic Paper to w dużej mierze efekt pogorszenia otoczenia rynkowego. Największym zmartwieniem dla spółki są ceny celulozy liściastej, będącej głównym składnikiem jej kosztów. Jej wysokie ceny będą ciążyć wynikom segmentu papieru.

GG Parkiet

Droższe surowce nie pozostały bez wpływu na sytuację spółek przemysłowych. Producent wyrobów gumowych Sanok RC odczuł negatywny wpływ wzrostu cen kauczuków, szeroko wykorzystywanych przez firmę w segmencie motoryzacyjnym. Spółka ma jednak ograniczone możliwości podwyżek. – Ze względu na to, że w dużej mierze opiera się ona na pozyskiwaniu długoterminowych kontraktów na dostawę rozwiązań gumowych, w Sanoku przekładanie wzrostu kosztów na klientów jest bardzo powolne, w szczególności że klientami spółki są na przykład duże koncerny motoryzacyjne o znacznie lepszej pozycji negocjacyjnej – zauważa Brodziński.

Notowania Sanoka systematycznie zniżkują od maja, co ma związek z rozczarowującymi wynikami spółki. Wyzwaniem są koszty, za którymi nie nadążają przychody, co obniża marże grupy. Częściowo odpowiadają za to wyższe, niż pierwotnie zakładano, koszty surowców produkcyjnych, m.in. kauczuków.

GG Parkiet

Dla działającego w branży papierniczej Arctic Paper największym wyzwaniem są ceny celulozy liściastej, głównego składnika kosztów firmy, które systematycznie pną się w górę. Ma to bezpośrednie przełożenie na rentowność segmentu papieru.

– Trzeci kwartał to okres kontynuacji niekorzystnego trendu kształtowania się cen celulozy. Słabsze wyniki finansowe spółki w III kwartale to w znacznej mierze efekt wzrostu cen tego surowca, który nie został w pełni zrównoważony podwyżkami cen sprzedawanego papieru – wyjaśnił, podsumowując wyniki III kwartału, Per Skoglund, prezes Arctica.

Jak zauważa Krystian Brymora, analityk DM BDM, niekorzystny trend cały czas utrzymuje się na rynku surowca.

– Obecnie notowania celulozy liściastej notują 44-proc. wzrost rok do roku i są to poziomy zdecydowanie wyższe od naszych oczekiwań. Kilka dni temu największy producent Fibria ogłosił kolejne podwyżki na grudzień 30 USD/t. W styczniu cena surowca może przekroczyć 1000 USD/t. Liczymy, że trudna sytuacja surowcowa wynika raczej z czynników podażowych i jednorazowych – uważa specjalista.

Droższe surowce ciążą w tym roku wynikom producenta płyt drewnopochodnych Pfleiderera. Znaczący wzrost cen materiałów tylko częściowo udało się spółce zneutralizować podwyżkami.

– Wprowadziliśmy podwyżki cen produktów, licząc, że uda się zniwelować wzrost cen surowców w III kwartale, ale to nie nastąpiło. Ceny surowców pozostały wysokie, a my ponieśliśmy w tym okresie dodatkowe koszty. W IV kwartale spodziewamy się dalszego wzrostu cen materiałów, zwłaszcza środków chemicznych – mówił Thomas Schäbinger, prezes Pfleiderera, podsumowując rezultaty III kwartału. Dodał, że w 2018 r. lekko wzrostowy trend może dalej utrzymywać się na rynku surowców. Dlatego zarząd kontynuuje działania mające na celu poprawę efektywności kosztowej, która ma zostać osiągnięta dzięki m.in. optymalizacji kosztów produkcji i usuwaniu ograniczeń zdolności produkcyjnych, czego efekty mają być widoczne w 2018 r.

Powodem większych kosztów sprzedaży Pfleiderera jest przede wszystkim wzrost cen materiałów, głównie środków chemicznych. – Pfleidererowi dały się we znaki zwyżki cen takich surowców jak melamina, mocznik i metanol, ale także drewna. Spółka chce uniezależnić się od zmienności cen surowców poprzez poprawę efektywności oraz wprowadzanie produktów o większej wartości dodanej, aczkolwiek wyeliminowanie tej presji w całości jest raczej niemożliwe – ocenia Karol Brodziński.

Presję wynikającą z rosnących cen surowców od kilku kwartałów odczuwa producent farb i lakierów Śnieżka.

– Ceny bieli tytanowej systematycznie rosną. Jest problem z dostępnością tego surowca na rynku. Jego podaż nie pokrywa w pełni zapotrzebowania. Taka sytuacja może wpływać na dalszą zwyżkę cen. Zauważamy też wzrost cen opakowań metalowych, co ma związek z rosnącymi cenami blachy wykorzystywanej do ich produkcji – sygnalizował niedawno Piotr Mikrut, prezes Śnieżki. Jednocześnie zapewnił, że wyższe ceny surowców spółka jest w stanie rekompensować podwyżkami cen niektórych produktów, które planuje wkrótce wprowadzić. Warto przypomnieć, że poprzednie podwyżki miały miejsce w pierwszej połowie tego roku. W przypadku Śnieżki działania te jak dotąd przynoszą efekty, bo rentowność spółki z kwartału na kwartał nieznacznie się poprawia.