Amerykańska gospodarka nieznacznie przyspieszyła

Tempo wzrostu amerykańskiego produktu krajowego brutto było w III kwartale wyższe niż w poprzednim, jednak wciąż zbyt wolne, aby obniżyć stopę bezrobocia. Wszyscy spodziewają się nowych działań Fedu

Największa gospodarka świata rozwijała się w III kwartale w rocznym (tzw. zannualizowanym) tempie 2 proc. W poprzednich trzech miesiącach było to 1,7 proc. Piątkowe dane Departamentu Handlu okazały się zgodne z oczekiwaniami ekonomistów, lecz nie wzbudziły ich entuzjazmu. – Gospodarka rośnie, ale w rozczarowującym tempie. W tym punkcie ożywienia powinno ono być wyższe – ocenił Scott Brown, główny ekonomista z Raymond James & Associates.

Motorem rozwoju gospodarki USA były w minionym kwartale wydatki konsumpcyjne, które rosły w rocznym tempie 2,6 proc. Wyższą dynamikę ostatnio wykazywały w IV kwartale 2006 r., przed wybuchem kryzysu. W efekcie dodały do tempa wzrostu PKB 1,8 pkt proc. Ujemny wpływ miały natomiast wydatki inwestycyjne firm oraz handel zagraniczny.

[srodtytul]Nierozwiązane problemy[/srodtytul]

To dopiero pierwszy odczyt dynamiki PKB w III kwartale i zapewne zostanie skorygowany. Trzeci, ostateczny odczyt, który ukazuje się na trzy miesiące po zakończeniu kwartału, różni się średnio od wstępnego o 0,6 pkt proc. Przykładowo, tempo wzrostu PKB w II kwartale Departament Handlu oceniał początkowo na 2,4 proc.

Nawet jeśli tym razem finalne dane nie będą słabsze, ekonomiści są zgodni, że tempo wzrostu amerykańskiej gospodarki jest niewystarczające, aby rozwiązać jej najbardziej palący problem, jakim jest uparcie wysoka stopa bezrobocia. Od sierpnia ub. r. nie spadła ona poniżej 9,5 proc., a we wrześniu wynosiła 9,6 proc. Ocenia się, że do jej zbicia potrzebne są zwyżki PKB o 3,5 proc. rocznie. Tymczasem ekonomiści średnio oczekują, że w bieżącym kwartale tempo jego wzrostu wyniesie 2,1 proc., a w całym 2010 r. będzie to 2,7 proc. W przyszłym roku gospodarka USA ma się powiększyć o 2,4 proc.

Jest niemal przesądzone, że w tej sytuacji Rezerwa Federalna zdecyduje się na kolejną rundę tzw. ilościowego luzowania polityki pieniężnej (QE), czyli skupowania aktywów za dodrukowane pieniądze. Takiej decyzji spodziewają się wszystkie spośród 16 instytucji należących do grona dilerów amerykańskich papierów skarbowych, które odpowiedziały na ankietę Reutera. Najprawdopodobniej zapadnie ona już na najbliższym dwudniowym posiedzeniu Federalnego Komitetu Otwartego Rynku (FOMC), które rozpocznie się we wtorek.

[srodtytul]Bezsilny bank centralny?[/srodtytul]

Pierwsza runda QE, w ramach której Fed skupił aktywa za około 1,7 bln USD, zakończyła się w marcu. Tym razem FOMC może nie ogłosić kwoty, jaką zamierza przeznaczyć na ten program, aby pozostawić sobie pole manewru. Ekonomiści prognozują jednak, że portfel aktywów Fedu powiększy się o 0,5–2 bln USD, przy czym zakupy będą skoncentrowane na obligacjach skarbowych.

Fed liczy, że program QE wpłynie na koniunkturę trzema kanałami. Po pierwsze, obniży rentowność obligacji, z którą w USA bezpośrednio powiązane jest oprocentowanie kredytów. Po drugie, powinien też osłabić dolara, wspomagając amerykańskich eksporterów. Same oczekiwania na drugą rundę QE wystarczyły, aby od początku czerwca stracił on wobec koszyka głównych walut 10 proc. Po trzecie, luźna polityka pieniężna winduje ceny aktywów, co na drodze tzw. efektu majątkowego (ludzie czują się bogatsi) może wpłynąć na wydatki konsumpcyjne.

Nie wszyscy są przekonani, że działania Fedu przyniosą oczekiwane skutki. – Pieniądz już jest tani. To, że jego koszt spadnie o kilka punktów bazowych, nie zachęci przedsiębiorców, aby zaczęli postępować inaczej niż dotąd – ocenił w piątek Stephen Schwarzman, prezes Blackstone, największej na świecie firmy private equity.