PRS po polsku, czyli duszenie w zarodku

Trudne otoczenie makro i wojna na Ukrainie mocno zmniejszyły aktywność inwestorów PRS nad Wisłą. Nie pomagają zapowiedzi przepisów bijących w raczkujący rynek.

Publikacja: 14.02.2023 21:00

Jedną z ostatnich transakcji na rynku PRS jest zakup apartamentów w Złotej 44 przez niemiecki Livos

Jedną z ostatnich transakcji na rynku PRS jest zakup apartamentów w Złotej 44 przez niemiecki Livos od wycofującej się z Polski Catelli. Fot. mat. prasowe

Wartość transakcji na rynku PRS w Polsce skurczyła się w ubiegłym roku o 57 proc., do 265 mln euro (prawie 1,3 mld zł) – wynika z szacunków JLL. Jak zaznacza Aleksandra Gawrońska, szefowa badań rynku mieszkaniowego, sprzedaż mieszkań nabywcom indywidualnym w 2022 r. mocno wyhamowała (spadek o 50 proc. w sześciu największych aglomeracjach), dlatego deweloperzy szukali alternatywnych rozwiązań, m.in. z podmiotami inwestującymi w mieszkania na wynajem.

– Jednak również ta grupa borykała się z wieloma problemami, m.in. wysokimi kosztami finansowania, trudnością z określeniem kosztów inwestycji, a nawet postrzeganiem Polski jako rynku o podwyższonym ryzyku geopolitycznym. Z tego powodu część negocjacji zakupu kolejnych budynków na wynajem została zawieszona, a wartość transakcji mocno spadła – mówi Gawrońska.

Za wcześnie na wyciskanie

Oprócz otoczenia makro i geopolitycznego wpływ na decyzje inwestorów PRS ma również legislacja. Inwestorzy instytucjonalni bywają postrzegani jako ci, którzy „zabierają” podaż Kowalskim, w rządowych gabinetach trwa dyskusja na temat opodatkowania „hurtowych” zakupów mieszkań.

– Same zapowiedzi potencjalnego wdrożenia ograniczeń dla PRS wpływają na to, że w Polsce powstaje mniej mieszkań na wynajem, a w związku z kryzysem uchodźczym lokale są jeszcze bardziej potrzebne – mówi Sebastian Juszczak, ekspert Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Przypomina, że Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju w grudniu udzielił platformie PRS Resi4Rent 50 mln euro finansowania w ramach programu, którego celem jest wspieranie Ukrainy, oraz państw dotkniętych skutkami rosyjskiej inwazji.

Niedobór mieszkań na wynajem uwidocznił się w zeszłym roku, kiedy skumulował się popyt uchodźców z Ukrainy i Polaków z odciętym dostępem do kredytów hipotecznych: stawki najmu w metropoliach wzrosły skokowo.

– Wszelkie dodatkowe ograniczenia dla rynku najmu spowodują, że mieszkań będzie mniej i staną się jeszcze droższe. Już teraz PRS spotyka się z niekorzystnymi zmianami legislacyjnymi: likwidacją możliwości ujmowania w kosztach podatkowych amortyzacji nieruchomości czy zmianą interpretacji urzędów skarbowych w zakresie możliwości nałożenia wyższej stawki podatku od nieruchomości – mówi Juszczak.

Gawrońska zaznacza, że w tej chwili PRS w Polsce to niecałe 11 tys. wynajmowanych mieszkań, czyli mniej niż 1 proc. całego rynku najmu skupionego w rękach osób fizycznych (notabene w tym około 2 tys. lokali to państwowy Fundusz Mieszkań na Wynajem). – Obawy, że inwestorzy mogą zdominować rynek, są zupełnie nieuzasadnione. Wprowadzenie dodatkowych podatków i ograniczeń może skutecznie zahamować rozwój rynku. Inwestorzy instytucjonalni nabywają mieszkania na wynajem, a nie spekulacyjne. W obecnej sytuacji zwiększenie zasobów dostępnych w najmie powinno być jednym z priorytetów – podkreśla Gawrońska.

Różne skale

Deweloperzy z rynku kapitałowego w 2022 r. sprzedali nabywcom instytucjonalnym około 1,64 tys. lokali, o 62 proc. mniej niż rok wcześniej. Na wynik w 2021 r. złożyły się głównie dwie bardzo duże umowy ramowe (Heimstaden i Spravia oraz Ares i Murapol), w 2022 r. zawarto więcej mniejszych transakcji (Murapol, Dom Development, Unidevelopment i Victoria Dom). W 2022 r. sprzedaż PRS stanowiła ponad 8 proc. sprzedaży ogółem wobec 13 proc. rok wcześniej.

Budownictwo
Waldemar Wasiluk, wiceprezes Victoria Dom: Publiczna oferta obligacji w styczniu
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Budownictwo
Rynek mieszkaniowy czeka na obniżki stóp. To okazja?
Budownictwo
Huśtawka nastrojów na pierwotnym rynku mieszkaniowym
Budownictwo
BM mBanku poleca akcje czterech deweloperów mieszkaniowych
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Budownictwo
Ministra funduszy nie odpuszcza deweloperom. Wniosek do UOKiK
Budownictwo
Adamietz zbuduje hotel Marvipolu w Gdańsku