Christine Lagarde: niezależność banków centralnych ma kluczowe znaczenie

Prezes Europejskiego Banku Centralnego ostrzegła Donalda Trumpa, że gospodarka amerykańska będzie narażona na niestabilność, jeśli prezydent będzie próbował ingerować w działania Rezerwy Federalnej.

https://pbs.twimg.com/media/GzISwa3WoAAduDK?format=png&name=900x900

Christine Lagarde, prezes Europejskiego Banku Centralnego podkreśliła, że banki centralne muszą zachować niezależność, jeśli chcą skupić się na swoich zadaniach, czyli kontrolowaniu inflacji i wspieraniu gospodarki. Jeśli niezależność polityki pieniężnej zostanie podważona, „staje się ona dysfunkcjonalna, zaczyna robić rzeczy, których nie powinna” – powiedziała w wywiadzie dla Fox News, dodając: „Następnym krokiem jest dezorganizacja. To niestabilność, jeśli nie gorsza. Dlatego uważam, że nie należy o tym dyskutować”.

Chociaż nie wymieniła nazwiska prezydenta USA, jej komentarze wpisują się w kontekst rosnącej presji ze strony  Trumpa na Fed i jego przewodniczącego Jerome'a Powella

Trump walczy z Powellem o niższe stopy

Prezydent USA mianował Powella na to stanowisko w trakcie swojej pierwszej kadencji w Białym Domu, ale później nazwał decydenta w polityce pieniężnej „głupcem” i „panem Za Późnym” za odmowę obniżenia stóp procentowych. Trump skrytykował również koszty prac remontowych w Rezerwie Federalnej (Fed), co wzbudziło obawy na rynkach finansowych, że może on dążyć do zwolnienia Powella.

Od powrotu do władzy w styczniu Trump wywiera presję na Fed, aby obniżył stopy procentowe, co ma wpływ na koszty pożyczek i całą gospodarkę.

W związku z tym, że amerykański bank centralny utrzymuje stopy procentowe na niezmienionym poziomie od miesięcy, republikański prezydent rozpoczął kampanię mającą na celu osłabienie Powella, mając nadzieję na przyspieszenie jego odejścia z instytucji.

W zeszłym miesiącu prezydent USA powiedział, że rozważał zwolnienie szefa banku centralnego, ale uznał ten krok za „wysoce mało prawdopodobny”. Kadencja Powella kończy się w maju przyszłego roku.

Ponieważ Powell nie jest jedyną osobą decydującą o wysokości stóp procentowych w USA, Trump stara się również przekształcić resztę Rady Gubernatorów Rezerwy Federalnej, mianując osoby bardziej odpowiadające jego wizji gospodarczej.

Obecnie główna stopa procentowa Rezerwy Federalnej wynosi 4,5 proc., ale prezydent argumentował, że powinna wynosić  najwyżej 1 proc..

Status Fed nie może być podważany

Powell i pozostali członkowie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku (FOMC) są odpowiedzialni za utrzymanie niskiej inflacji przy jednoczesnym wspieraniu zatrudnienia. Protokół z ich ostatniego spotkania pokazuje rosnące obawy, że cła Trumpa na towary importowane windują inflację, podczas gdy stopa bezrobocia utrzymuje się na niskim poziomie – choć istnieją obawy, że rynek pracy może słabnąć.

Lagarde powiedziała, że status Fed nie może być podważany.

– Niezależność każdego banku centralnego ma kluczowe znaczenie – powiedziała. – Musimy ponosić odpowiedzialność, musimy składać sprawozdania i odpowiadać na wszystkie pytania, zarówno Kongresu Stanów Zjednoczonych, jak i Parlamentu Europejskiego. Ale niezwykle ważne jest, aby bank centralny był niezależny.

– Widziałam na własne oczy, co się dzieje, gdy bank centralny traci niezależność lub gdy jego niezależność jest zagrożona – powiedziała Lagarde, nawiązując do swojej pracy z instytucjami finansowymi, gdy kierowała Międzynarodowym Funduszem Walutowym od 2011 roku, aż do przejścia do EBC w 2019 roku.

– Staje się dysfunkcyjny, zaczyna robić rzeczy, których nie powinien robić. A następnym krokiem jest dezorganizacja. To niestabilność, jeśli nie coś gorszego – podkreśliła.

Ekonomiści zazwyczaj postrzegają niezależność banku centralnego jako sposób na uniemożliwienie politykom obniżania stóp procentowych zgodnie z kalendarzem wyborczym, potencjalnie dążąc do wywołania tymczasowego boomu wydatków i wzrostu gospodarczego, który ostatecznie przynosi odwrotny skutek w postaci gwałtownego wzrostu inflacji w kolejnych latach.

Celem niezależności – która miała miejsce w Wielkiej Brytanii wraz z utworzeniem Komitetu Polityki Pieniężnej pod koniec lat 90. – jest zmniejszenie ryzyka cyklu koniunkturalnego i kryzysowego oraz wzmocnienie gospodarki w dłuższej perspektywie.