Portugalia podsyca niepokój o euro

Unijna waluta była wczoraj najsłabsza wobec dolara od dziesięciu miesięcy. To skutek obaw o plan ratunkowy dla Grecji oraz cięcia portugalskiego ratingu kredytowego

Agencja Fitch obniżyła rating kredytowy Portugalii z poziomu AA do AA-. Perspektywa ratingu jest negatywna, co oznacza, że ocena kredytowa może zostać w ciągu półtora roku obniżona ponownie.

Cięcie ratingu podsyciło obawy inwestorów o kondycję państw z obrzeży strefy euro. Zwłaszcza że od wielu dni rynki są rozczarowane brakiem unijnego planu wsparcia dla Grecji. Euro traciło więc wczoraj wobec 15 głównych walut świata. Było najsłabsze wobec dolara od dziesięciu miesięcy. Traciła też część europejskich indeksów giełdowych. Np. Stoxx Europe 600 spadał po południu o 0,2 proc., a portugalski indeks PSI-20 o 1,6 proc.

[srodtytul]Europejski kontekst[/srodtytul]

Cięcie ratingu to oczywiście odzwierciedlenie kiepskiego stanu portugalskich finansów publicznych. W 2009 r. portugalski deficyt budżetowy sięgnął 9,3 proc. PKB. W tym roku ma zostać obniżony do 8,3 proc. PKB. Będzie to trudne, nie tylko dlatego, że socjalistyczny rząd Jose Socratesa nie ma w parlamencie stabilnej większości. Problemem dla naprawy finansów publicznych będzie niskie tempo wzrostu PKB, które (według rządowych prognoz) wyniesie w tym roku tylko 0,7 proc.

– O ile Portugalia nie została szczególnie dotknięta globalną dekoniunkturą, o tyle jej perspektywy ożywienia gospodarczego są słabsze niż w pozostałych państwach strefy euro, co będzie wywierało w średnim terminie presję na finanse publiczne kraju – twierdzi Douglas Renwick, dyrektor w agencji Fitch.

Sytuacja Portugalii jest więc trudna, choć nietragiczna. Obcięcie jej ratingu samo w sobie nie wpłynęłoby szczególnie na rynki. Doszło do niego jednak w trudnym okresie dla strefy euro. – Obniżka ratingu Portugalii przywołuje problemy Unii Europejskiej. Inwestorzy niepokoją się o kondycję krajów jej południa – wskazuje Paul Robinson, strateg walutowy z Barclays Capital.

[srodtytul]Jak trwoga, to do MFW[/srodtytul]

Niepokój ten może znacząco się zmniejszyć, jeżeli unijni przywódcy ogłoszą na rozpoczynającym się dzisiaj szczycie UE szczegóły planu pomocowego dla Grecji. Jak dotąd deklarowali oni jedynie swą „wolę wsparcia”, nie przedstawiając jednak jakichkolwiek konkretów. Deklaracje pozbawione szczegółów uspokoiły rynki jedynie w małym stopniu. Grecki rząd wezwał więc unijnych przywódców, by przedstawili konkretny mechanizm pomocowy na dzisiejszym szczycie. Jeśli do tego nie dojdzie, Grecja może zdać się na pomoc Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

Bruksela wciąż jednak nie ma wypracowanych procedur ratowania przed bankructwem krajów eurolandu. Jeśli więc zostanie ogłoszony plan wsparcia dla Grecji, to najprawdopodobniej głównym jego punktem będzie zaangażowanie MFW w pomoc. Taki scenariusz popiera m.in. niemiecki rząd. Sprzeciwił mu się prezydent Francji Nicolas Sarkozy, obawiający się, że w wyniku interwencji MFW ucierpiałby prestiż strefy euro. Jednakże Niemcy usilnie przekonują Francję do swych racji.

Niewykluczone, że Paryż już pogodził się z rolą MFW – tak przynajmniej donosiła Agencja Bloomberga, powołując się na źródła rządowe RFN. – Unii nie udało się pokonać pierwszego poważnego kryzysu. Jeżeli nie zdołała ona rozwiązać tak małego problemu jak kłopoty Grecji, to w jaki sposób ma poradzić sobie z większym problemem – tym, że strefa euro źle działa? – pyta Paul Donovan, wiceszef działu światowych analiz ekonomicznych w UBS Investment Bank.

[ramka][b]Ratingi Fitcha dla krajów eurolandu [/b]

AAA Perspektywa stabilna: Austria, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Luksemburg, Niemcy

AA+ Perspektywa stabilna: Belgia

AA Perspektywa stabilna: S?owenia

AA- Perspektywa stabilna: Cypr, Irlandia, W?ochy

Perspektywa negatywna: Portugalia

A+ Perspektywa stabilna: Malta, S?owacja

BBB+ Perspektywa negatywna: Grecja[/ramka]