W 2014 firmach działają pracownicze programy emerytalne. To rozwiązanie alternatywne wobec PPK. Jeśli firma ma u siebie PPE, nie miała obowiązku uruchamiania PPK. Wiele, zwłaszcza największych, firm wybrało właśnie PPE, uznając, że jest to rozwiązanie korzystniejsze dla nich i dla ich pracowników. W sumie więc programy emerytalne (PPK lub PPE) oferuje swoim pracownikom przeszło 267,5 tys. firm. Dzięki temu możliwość skorzystania z nich ma 68 proc. pracujących.

W grupie pracodawców, którzy nie uruchomili ani PPK ani PPE, znalazło się 19 dużych firm, które zatrudniają powyżej 250 pracowników, 282 średnie firmy, które zatrudniają od 50 do 249 pracowników, 1817 małych firm, które mają od 20 do 49 pracowników, i aż 678 536 mikrofirm, które zatrudniają od 1 do 19 pracowników.

PFR przyznał, że nie zna przyczyn tak dużej absencji mikrofirm w programie. Zwraca uwagę, że PPK zgodnie z przepisami nie musiały uruchamiać te przedsiębiorstwa, w których wszyscy pracownicy złożyli oświadczenia, że nie zamierzają uczestniczyć w tym programie. Prawdopodobnie więc znaczna część firm, która nie ma u siebie PPK, skorzystała z tej możliwości. Zdają się to potwierdzać dane, z których wynika, że aż 80 proc. mikrofirm, które nie uruchomiły PPK, to firmy zatrudniające do czterech pracowników.

PFR zapowiedział, że będzie badał przyczyny absencji firm w PPK. Zastrzegł, że nie oznacza to, że wyśle kontrole do wszystkich blisko 680 tys. przedsiębiorstw. Poprosi jednak o wyjaśnienia. I pewnie dopiero, jeśli te będą budziły wątpliwości, przyjrzy się im uważniej. Prezes PFR Paweł Borys mówił w czasie niedawnego podsumowania wdrażania PPK, że zdaje sobie sprawę, że pandemia spowodowała poważne turbulencje, zwłaszcza w mikrofirmach. – Chcemy podchodzić do nich mniej restrykcyjnie – stwierdził. I zapowiedział, że PFR zamierza położyć nacisk na edukację i tą drogą zachęcać pracodawców i pracowników do udziału w PPK.

Przypomnijmy, że z danych PFR wynika ponadto, że do tego programu przystąpiło jedynie 28,8 proc. pracowników firm, które uruchomiły go u siebie. Jeśli doliczyć do tego firmy, które uruchomiły alternatywne wobec PPK pracownicze programy emerytalne, to odsetek pracowników oszczędzających w nich na czas emerytury rośnie do 32,6 proc. W sumie w PPK i PPE oszczędza dziś 2,9 mln osób. Największy odsetek pracowników, bo 41 proc., zapisało się do PPK w największych firmach. W mniejszych waha się on między 21 a 22 proc. Wartość aktywów zgromadzonych w PPK przekracza 5 mld zł. PFR ma nadzieję, że program będzie zyskiwał popularność, czemu sprzyjać mają m.in. wysokie stopy zwrotu z oszczędności, trudne do uzyskania dzięki innym produktom finansowym. W efekcie w 2025 r. liczba uczestników programu ma sięgnąć 4–5–6 mln, co będzie oznaczać partycypację na poziomie 40–50 proc. Cel długoterminowy to udział w programie 6–8 mln pracowników i partycypacja w przedziale 50–75 proc. PSK