Frankowy projekt blisko finału

– Na początku przyszłego tygodnia zostaną zaprezentowane konkluzje zespołu niezależnych ekspertów, pracującego przy Kancelarii Prezydenta RP.

Na ich podstawie powstanie doprecyzowany projekt tzw. ustawy frankowej. Pojawiające się w mediach spekulacje dotyczące ostatecznego kształtu ustawy są zbyt daleko idące, a niektóre z nich nie mają wręcz z pracami zespołu nic wspólnego. Poczekajmy na zakończenie prac ekspertów – mówi Marek Magierowski, dyrektor biura prasowego Kancelarii Prezydenta.

W piątek „Gazeta Wyborcza" napisała, że jedna z takich propozycji zakłada przewalutowanie kredytów po kursie zaciągnięcia, a koszt wzięłyby na siebie banki, natomiast dziura kapitałowa w wyniku strat na tej operacji zostałaby pokryta poprzez emisję niemych akcji, które obejmowałaby państwowa instytucja, np. NBP. Z naszych ustaleń wynika jednak, że nie jest to proponowany projekt.

Jest duże prawdopodobieństwo, że ostateczna wersja będzie oparta na koncepcji tzw. kursu sprawiedliwego, ale tak, by nie przeprowadzać operacji jednorazowo w tym samym czasie, czyli nie powodować kumulowania kosztów, a co za tym idzie, strat w jednym momencie.

Przypomnijmy, że pierwsza wersja prezydenckiego projektu, zakładająca m.in. przewalutowanie po kursie sprawiedliwym i zwrot spreadów kursowych, została oceniona zarówno przez Komisję Nadzoru Finansowego, jak i NBP jako groźna dla całego systemu finansowego, a koszty dla banków oszacowano na około 70 mld zł i w efekcie tamtej koncepcji straty musiałyby zostać zaksięgowane jednorazowo.

138 mld zł to łączna kwota kredytów mieszkaniowych udzielonych we frankach.

W piątek na temat możliwych scenariuszy wypowiedział się doradca prezydenta Marek Dietl. Jego zdaniem banki, nie kierując się ustawowym nakazem, powinny pójść na kompromis z kredytobiorcami. – Po pierwsze, będzie to korzystne dla całej naszej gospodarki, a więc dla nas wszystkich. Po przewalutowaniu kredytów realne jest podwyższenie ratingu Polski, tak jak to było w przypadku Węgier. Oznacza to ograniczenie kosztów finansowania deficytu budżetowego oraz niższe koszty pozyskiwania finansowania przez podmioty prywatne. Do tego zmniejszy się zmienność kursów walut – powiedział Dietl w rozmowie z PAP.

908 tys. to liczba osób w Polsce, które mają zaciągnięty kredyt w CHF.

Jego zdaniem banki też skorzystają na przewalutowaniu. – Rosnące koszty zabezpieczenia pozycji walutowej doprowadziły do sytuacji, kiedy banki praktycznie nie zarabiają na hipotecznych kredytach walutowych. Gdyby miały analogiczny portfel kredytów w złotych, zarabiałyby na nim 3–4 mld zł rocznie – powiedział. Do tego banki muszą utrzymywać wysokie kapitały na potrzeby portfela kredytów walutowych. Łącznie te dwa efekty zdaniem Dietla sprawią, że w przypadku odejścia od kredytów walutowych zwrot na kapitale banków drastycznie wzrośnie. Prezydencki doradca podkreślił też, że banki mogą spodziewać się roszczeń o zwrot spreadów.

– Do tego zapisy niektórych umów kredytowych kwestionował UOKiK i sądownie część umów może zostać unieważniona. Niech to będzie tylko 10–20 proc. – straty wyniosą kolejne 15–17 mld zł – wyliczał Dietl.

Banki w ubiegłym tygodniu przedstawiły propozycję pomocy dla najbardziej zadłużonych frankowiczów, polegającej na przewalutowaniu ich kredytów i pokryciu różnicy, jeśli rata przekraczałaby 70 proc. ich miesięcznego dochodu. Propozycja została uznana przez wielu ekspertów jako niepoważna. Banki obliczyły, że byłby to dla nich koszt rzędu 1,6–2,7 mld zł. saj