Trump prosi Sąd Najwyższy o pozwolenie na zwolnienie komisarza FTC

Prezydent Donald Trump zwrócił się do Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych z prośbą o zezwolenie na zwolnienie jedynego pozostałego Demokraty zasiadającego w Federalnej Komisji Handlu.

Sprawa ta może doprowadzić do obalenia 90-letniego precedensu i zapewnienia Białemu Domowi ściślejszej kontroli nad federalnymi organami regulacyjnymi.

Apelacja dotyczy orzeczenia Sądu Najwyższego z 1935 roku, które stwierdziło, że Kongres może uchronić przynajmniej niektórych wysoko postawionych urzędników przed zwolnieniem. Konserwatywna większość w Sądzie Najwyższym stopniowo podważała to orzeczenie, ale jak dotąd nie zdecydowała się na jego bezpośrednie uchylenie.

Wniosek jest następstwem decyzji federalnego sądu apelacyjnego z wtorku o przywróceniu na stanowisko komisarz FTC Rebekki Kelly Slaughter, która kwestionuje próbę jej usunięcia przez Trumpa. Administracja zwróciła się do Sądu Najwyższego zarówno o zezwolenie na natychmiastowe usunięcie Slaughter, jak i o pełną kontrolę oraz wydanie ostatecznego orzeczenia.

Wyzwanie dla orzeczenia Humphrey’s Executor z 1935 roku

Konflikt zbiega się z działaniami Trumpa zmierzającymi do usunięcia gubernator Rezerwy Federalnej Lisy Cook w związku z zarzutami oszustwa hipotecznego, co rodzi różne problemy prawne. W sprawie FTC Trump twierdzi, że ma konstytucyjne prawo zwolnić Slaughter z dowolnego powodu.

Trump starał się o usunięcie Slaughter ze stanowiska w marcu. Wniosła pozew, argumentując, że jej odwołanie narusza ustawę FTC, która stanowi, że prezydent może odwołać komisarzy wyłącznie z uzasadnionych przyczyn, takich jak nieudolność lub zaniedbanie obowiązków. Sędzia federalny w Waszyngtonie orzekł na jej korzyść w lipcu, a jej status od tamtej pory pozostaje niepewny.

Jej próba odwołania stanowi jak dotąd najbardziej bezpośrednie wyzwanie dla orzeczenia w sprawie Humphrey’s Executor z 1935 roku, które wynikało ze zwolnienia przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta republikańskiego komisarza Federalnej Komisji Handlu (FTC). Wyrok sądu przeciwko Rooseveltowi utorował drogę niezależnym agencjom, które zaczęły się mnożyć w administracji rządowej USA.

Humphrey’s Executor podważa konstytucyjny podział władzy

Konserwatyści od dawna sprzeciwiają się orzeczeniu Humphrey’s Executor, uznając je za podważające konstytucyjny podział władzy, a w ostatnich latach ich poglądy zyskały na popularności. Sąd Najwyższy orzekł w 2020 roku, że prezydent może zwolnić dyrektora Biura Ochrony Konsumentów Finansowych (Consumer Financial Protection Bureau), stwierdzając, że tak wpływowa osoba we władzy wykonawczej musi ponosić odpowiedzialność przed prezydentem. Niedawno Sąd Najwyższy zezwolił Trumpowi na usunięcie członków Krajowej Rady ds. Stosunków Pracy (National Labor Relations Board), Rady ds. Ochrony Systemów Zasług (Merit Systems Protection Board) i Komisji ds. Bezpieczeństwa Produktów Konsumenckich (Consumer Product Safety Commission). Sąd zasugerował przy okazji, że uprawnienia Trumpa nie będą obejmować zwolnienia prezesa Rezerwy Federalnej Jerome'a Powella – przynajmniej w przypadku braku uzasadnionego powodu, takiego jak niewłaściwe postępowanie.

Administracja Trumpa skarży się na sąd

Poinformowała w czwartek Sąd Najwyższy w sprawie FTC, że Sąd Apelacyjny Stanów Zjednoczonych dla Dystryktu Kolumbii zlekceważył wcześniejsze orzeczenia Sądu Najwyższego.

„Sędziowie sądów niższej instancji mogą czasami nie zgadzać się z decyzjami tego sądu, ale nigdy nie mają swobody, by je ignorować” – argumentowała administracja, cytując niedawną opinię konserwatywnego sędziego Neila Gorsucha w sprawie dotyczącej federalnych grantów na badania medyczne.

Obrońcy Humphrey’s Executor twierdzą, że Konstytucja daje Kongresowi swobodę tworzenia agencji, które opierają się na fachowym przywództwie i są niezależne od Białego Domu.