Wykonanie dochodów budżetowych w okresie styczeń–listopad wyniosło 94,4 proc. wielkości przyjętej na cały rok w ustawie budżetowej i okazało się wyższe o 0,9 pkt proc. od analogicznej pozycji rok wcześniej. Po stronie wydatków zrealizowano 85,5 proc. planu. Rok wcześniej było to jedynie 76,6 proc.
W efekcie czego, o ile w 2021 r. po listopadzie budżet notował 50,4 mld zł nadwyżki, o tyle w 2022 r. nadwyżka wyniosła jedynie 18,3 mld zł.
Patrząc na nominalne wielkości wykonanie praktycznie wszystkich głównych pozycji budżetu, wygląda zdecydowanie lepiej niż w tym samym okresie 2021 r. Pierwsza negatywna informacja to spadek o prawie 40 proc. wpływów z dochodów niepodatkowych. W tym przypadku należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż w połowie ubiegłego roku przekazano z zysku NBP nadwyżkę ponad wpisaną w budżecie wartość na Fundusz Przeciwdziałania Covid-19 w kwocie ponad 9,5 mld zł. Ponadto wyraźnie obniżyły się dochody państwowych jednostek budżetowych oraz dywidendy i wpłaty z zysku spółek Skarbu Państwa. A druga negatywna wiadomość to spadek o prawie 3 proc. poziomu wpływów z podatku od osób fizycznych. W tym przypadku wydaje się to jednak zrozumiałe, wziąwszy pod uwagę wprowadzone od 1 lipca ubiegłego roku zmiany podatkowe.
Przypomnijmy, że w grę wchodzi zarówno obniżenie podstawowej stawki podatku z 17 do 12 proc., jak i podniesienie drugiego progu podatkowego do kwoty 120 tys. zł. Pozostając przy podatkach, warto odnotować zaskakujący znaczący wzrost dochodów z podatku od osób prawnych, czyli z podatku od firm prowadzących działalność gospodarczą. Po 11 miesiącach ubiegłego roku wpływy te wyniosły ponad 65 mld zł, podczas gdy w analogicznym okresie rok wcześniej było to jedynie 47,2 mld zł.
Okazuje się, że wbrew obawom sytuacja przedsiębiorstw niefinansowych w ubiegłym roku nie była taka zła. Według danych GUS ich wynik finansowy brutto po trzech kwartałach 2022 r. zamknął się kwotą ponad 230 mld zł, co oznaczało wzrost w ujęciu rocznym o 20 proc. Zatem patrząc w ujęciu nominalnym, obraz wygląda całkiem dobrze, jednak już spojrzenie uwzględniające inflację zmienia tę percepcję. Pamiętajmy, że inflacja w okresie grudzień 2021 r.–listopad 2022 r. wzrosła aż o 17,5 procent. W takim ujęciu spadek rok do roku zanotowały praktycznie wszystkie najważniejsze pozycje budżetu państwa. Wyjątkiem jest jedynie realny procentowy wzrost poziomu obsługi długu Skarbu Państwa, z czego oczywiście trudno się cieszyć. Uwzględniając inflację spadek dochodów, ogółem wyniósł 14,6 proc., a wydatków 6,2 procent. Warto też pamiętać, że poziom deficytu lub nadwyżki budżetowej po 11 miesiącach nie wydaje się miarodajną informacją dla końcowego wyniku za cały rok.
