Nowy czynnik, który wpływa na ratingi

W miarę jak tematy związane ze środowiskiem, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym stają się coraz bardziej istotne w dzisiejszym świecie, agencje ratingowe zwracają na nie większą uwagę w swoich metodologiach ocen.

Publikacja: 28.02.2021 08:39

Nowy czynnik, który wpływa na ratingi

Foto: Adobestock

Jak dotąd czynniki ESG* miały głównie pośredni wpływ na ratingi, ale niedawna rewizja przez S&P ryzyka branżowego spółek naftowo-gazowych ze względu na ryzyko klimatyczne jest oznaką nadchodzących czasów. Pandemia przyspieszyła znaczenie tematów środowiskowych, społecznych i zarządzania, zwłaszcza komponentu społecznego, ze względu na wpływ na pracowników i społeczeństwo obywatelskie. W związku z tym trzy najbardziej znane agencje ratingowe, Standard & Poor's, Moody's i Fitch Ratings włączyły tematy ESG do swoich metod ratingowych, każda na swój własny sposób - podkreślają ekonomiści ING.

Aby w pełni zaangażować się w to zadanie, S&P i Moody's przejęły podmioty, które wniosły wiedzę z zakresu ESG. S&P kupił Trucost - dostawcę danych dotyczących emisji dwutlenku węgla i środowiska oraz analizy ryzyka, a w listopadzie 2019 r. firmę ratingową ESG od RobecoSAM. Moody's również dokonał kilku przejęć, w tym Vigeo Eiris, światowego lidera w ocenach ESG, Four Twenty Seven, wydawcę i dostawcę informacji rynkowych na temat ryzyka gospodarczego związanego ze zmianami klimatycznymi, oraz SynTao Green Finance, dostawcę danych i analiz ESG z siedzibą w Chinach.

W szczytowym okresie pandemii czynnik „społeczny" pojawił się jako czynnik determinujący zdolność kredytową, gdy problemy zdrowotne i środki dystansowania społecznego miały bezpośredni wpływ na działalność biznesową. Skupiono się również na gotowości instytucjonalnej na globalne zagrożenia oraz czynnikach środowiskowych i społecznych, w tym dostępie do opieki zdrowotnej i nierównościach ekonomicznych.

Biorąc to pod uwagę, przedsiębiorstwa stają w obliczu paradoksu niedopasowania horyzontu czasowego. Coraz częściej zachęca się je do przygotowania się na ryzyko ESG w perspektywie średnio- i długoterminowej, ale muszą również zarządzać swoimi ratingami kredytowymi, co obejmuje zarządzanie krótko- i średnioterminowymi nakładami inwestycyjnymi i kosztami eksploatacyjnymi oraz wydarzeniami, które mogą mieć na to wpływ. Jeśli firma nie będzie dobrze zarządzana, może się to zmienić w przypadek „przeklęty, jeśli to zrobisz i przeklęty, jeśli tego nie zrobisz" - podkreślają specjaliści z ING.

Jak dotąd czynniki ESG nie były tak naprawdę bezpośrednim składnikiem ostatecznych ratingów kredytowych emitentów. Sposób, w jaki agencje ratingowe włączały tematy ESG do swoich metod ratingowych jak dotąd wykluczał te czynniki z bezpośredniego wpływu na ratingi kredytowe jako pojedyncze pojęcia. Kwestie środowiskowe, społeczne i związane z zarządzaniem rozważa się w kontekście wpływu, jaki wywierają na przedsiębiorstwa i ich profile ryzyka finansowego. Jednocześnie podstawowe czynniki kredytowe, takie jak elastyczność finansowa, możliwość generowania wolnych przepływów pieniężnych i płynność mogą ograniczyć lub zrównoważyć ryzyko ESG, przynajmniej z perspektywy ratingu, w szczególności ryzyko środowiskowe i społeczne. Krótko mówiąc, analizy ESG agencji ratingowych uzupełniały dotychczas ich ogólną analizę ratingów kredytowych - ale będą to robić w coraz większym stopniu. Chociaż nie są to jeszcze odrębne czynniki wpływające na ratingi kredytowe emitentów, ocena wpływu ESG na działalność i profile finansowe emitentów doprowadziła do podjęcia działań ratingowych.

W Standard & Poor's na nieco ponad 30 proc. wszystkich działań ratingowych w sektorze przedsiębiorstw w okresie od kwietnia do grudnia 2020 r. miały wpływ czynniki ESG, z tego 14 proc. dotyczyło kwestii środowiskowych. Agencja obniżyła rating kredytowy przedsiębiorstwa motoryzacyjnego OEM w kwietniu 2020 r. z powodu niezgodności z prawem UE dotyczącym celów w zakresie emisji CO2, co doprowadziło do nałożenia grzywny i znacznego ograniczenia elastyczności finansowej emitenta w środku pandemii.

W 2019 r. 33 proc. ocen ratingowych agencji Moody's w sektorze prywatnym uwzględniało czynniki ESG jako istotne czynniki kredytowe. Z danych za wrzesień 2020 r. wynika, że Fitch podejmował około 25 proc. swoich ocen pod wpływem jednego lub więcej czynników ESG, z czego w około 3 proc. przypadków miało ESG jako kluczowy czynnik oceny, a 20 proc. było związane z kwestiami zarządzania.

27 stycznia tego roku S&P umieścił na CreditWatch kilku emitentów z sektora naftowo-gazowego, co ma dla nich negatywne konsekwencje. Posunięcie to dotyczyło piętnastu firm energetycznych, w tym wielu głównych firm naftowych z Europy, Ameryki Północnej i Chin, na podstawie transformacji energetycznej, zmienności cen i słabszej rentowności. Chociaż ten krok można zinterpretować jako zmianę metodologii, zmiana w rzeczywistości odzwierciedla zastosowanie aktualnej metodologii agencji ratingowej.

Agencja zrewidowała ryzyko branżowe dla sektora na „umiarkowanie wysokie" z „pośredniego", częściowo ze względu na zwiększone zagrożenie dla środowiska związane z emisjami gazów cieplarnianych, zmieniającymi się politykami rządów i normami emisji. Oprócz rewizji oceny, która wzięła pod uwagę „wyzwania i niepewności związane z transformacją energetyczną, w tym spadki rynkowe spowodowane wzrostem odnawialnych źródeł energii", agencja przyjrzała się również poziomom inwestycji w latach 2005–2015, niższym cenom od 2014 r. oraz niedawnym zmiennościom oceny ryzyka branżowego.

Standard & Poor's prawdopodobnie wkrótce podejmie działania następcze w związku z negatywnymi konsekwencjami CreditWatch. Umieszczone na niej firmy energetyczni należą do najwyżej ocenianych w branży, ale agencja uważa, że ?w ich przypadku znacznie rośnie presja ze strony rządów, aby reagować na problemy związane z transformacją energetyczną i ogólnie na ryzyko klimatyczne.

* ESG – skrót oznaczający czynniki, w oparciu o które tworzone są ratingi i oceny pozafinansowe przedsiębiorstw, państw i innych organizacji. Składają się one z trzech elementów: E – Środowisko (environmental), S – Społeczna odpowiedzialność (social responsibility) i G – Ład korporacyjny (corporate governance).

Finanse
Trudny spadek po GNB
Finanse
Roszady w rejestrze shortów
Finanse
ZBP: Kredyt „Mieszkanie na start” wcale nie taki atrakcyjny
Finanse
Sławomir Panasiuk zamienia KDPW na GPW
Finanse
WIG20 obchodzi 30 urodziny. W ostatnich latach przeżywał prawdziwą huśtawkę nastrojów
Finanse
Szansa na małą dywersyfikację oszczędności emerytalnych