JSW znów próbuje odzyskać 1,6 mld zł składki solidarnościowej. Resort odpowiada

Jastrzębska Spółka Węglowa złożyła ponowny wniosek do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o rozpatrzenie sprawy nadpłaty i zwrotu tzw. składki solidarnościowej w wysokości 1,6 mld złotych. W czerwcu MKiŚ odmówiło wszczęcia postępowania w tej kwestii.

JSW podnosi we wniosku, że ustawa, na mocy której zapłaciła składkę, jest niezgodna z Konstytucją i uważa, że temat wymaga ponownego rozpatrzenia przez uprawniony organ administracyjny. Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska komentując w czwartek ten ruch JSW przekazała, że spółka powinna zwrócić się w tej sprawie do organu władzy sądowniczej.

Ponowny wniosek JSW

Pierwszy wniosek o zwrot kwoty 1,6 mld zł, zapłaconych w latach 2023-24 w ramach tzw. składki solidarnościowej, trafił do MKiŚ w kwietniu 2025 r. Resort odmówił wszczęcia postępowania argumentując, że nie ma kompetencji do oceny zgodności ustawy z Konstytucją RP i jest to wyłączne uprawnienie Trybunału Konstytucyjnego. MKiŚ wydał postanowienie 11 czerwca (doręczone 17 czerwca). Zgodnie z przysługującym prawem JSW zwróciła się do ministra o ponowne rozpatrzenie wniosku.

Jak powiedział cytowany w komunikacie Stanisław Gordziałkowski z Kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak, reprezentującej spółkę, kwestia oceny zgodności przepisów ustawy z konstytucją oraz prawem międzynarodowym nie stanowi w ocenie tej strony przesłanki do odmowy wszczęcia postępowania.

"Przede wszystkim organy administracji publicznej, w tym minister, mają kompetencję do oceny przepisów ustawy i dokonywania ich prokonstytucyjnej wykładni. Ponadto, spółka na tym etapie nie jest uprawniona do występowania do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów ustawy z konstytucją, bo taką kompetencję ma m.in. sąd administracyjny" - mówi Gordziałkowski.

Resort klimatu kieruje spółkę do ministerstwa przemysłu

 Na czwartkowym briefingu w Katowicach minister Hennig-Kloska zaznaczyła, że MKiŚ nie orzeka o zgodności z Konstytucją przepisów prawa.-Jesteśmy władzą nie sądowniczą, tylko wykonawczą. Zajmujemy się wykonywaniem prawa, więc uznaliśmy, że nie jest dla nas przedmiotowe orzekanie w tej sprawie. (...) Konsultowaliśmy to również z Prokuratorią Generalną, więc spółka musi skierować się  do właściwych organów i do właściwych ministerstw — wyjaśniła minister dodając, że zgodnie ze zmianą ustawy działowej kompetencje w zakresie m.in. paliw zostały przeniesione z MKiŚ do Ministerstwa Przemysłu.

JSW wskazuje, że wskutek wprowadzenia tzw. składki solidarnościowej (ustawą z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.), w latach 2023-24 wpłaciła do budżetu państwa 1,6 mld zł.

W kwietniu 2025 r. spółka zwróciła się do MKiŚ z wnioskiem o zwrot tych środków argumentując, że przepisy ustawy naruszały fundamentalne zasady prawa krajowego i unijnego, w tym zakaz retroaktywności, zasadę równości wobec prawa oraz sprawiedliwości i powszechności opodatkowania.

JSW podaje też, że zapłata daniny skutkowała podwójnym opodatkowaniem dochodu za 2022 r. — najpierw podatkiem CIT, a następnie 25-proc. składką solidarnościową. Ponadto, wbrew założeniom ustawy, spółka nie była beneficjentem nadzwyczajnych zysków z rynku energii, lecz poniosła istotne koszty w związku z wysokimi cenami energii, której zużywa znaczne ilości w procesach produkcyjnych.

JSW podkreśla, że odzyskanie środków ze składki solidarnościowej jest ważne dla stabilizowania sytuacji finansowej grupy JSW w najbliższych miesiącach i latach. Wiceprezes JSW ds. ekonomicznych Remigiusz Krzyżanowski wyjaśnił, że potencjalny zwrot tych środków umożliwi realizację kluczowych inwestycji i zwiększenie odporności spółki na trudne warunki rynkowe. "Utrzymujące się niskie ceny węgla i niekorzystne kursy walutowe powodują znaczącą presję na wyniki finansowe. W obecnym otoczeniu priorytetem JSW jest ochrona płynności oraz budowa długoterminowej stabilności biznesowej" — wskazał w komunikacie Krzyżanowski.

Grupa JSW zamknęła 2024 r. stratą netto 7,3 mld zł, wobec niespełna 1 mld zł zysku rok wcześniej. Na wynik wpłynęło głównie ujęcie odpisu aktualizującego wartość niefinansowych aktywów trwałych w łącznej wysokości 6,4 mld zł. W I kw. 2025 r. grupa odnotowała stratę netto 1,36 mld zł (istotny wpływ na wynik miało ujęcie odpisu aktualizacyjnego w wysokości 648 mln zł związanego z pożarem w kopalni Szczygłowice).