Rynek obawia się rewolucji w przepisach

Zniesienie sztywnego katalogu raportów bieżących i likwidacja sprawozdań kwartalnych to tylko niektóre z możliwych zmian.

Od kilkunastu miesięcy na rynku mówi się o zbliżających się zmianach w giełdowych regulacjach w związku z koniecznością implementacji unijnych przepisów. Już za kilka kwartałów spółki notowane na warszawskiej giełdzie będą musiały się zmierzyć z nową rzeczywistością. Najwięcej emocji budzi dyrektywa, która może znieść obowiązek publikacji raportów kwartalnych. Czy rzeczywiście tak się stanie? To zależy przede wszystkim od Ministerstwa Finansów, które może wykorzystać furtkę w przepisach i utrzymać obowiązek publikacji raportów. Wciąż nie zdradza, czy tak właśnie zrobi.

– Wstępny charakter prowadzonych prac, a także wymagający dodatkowych analiz warunkowy charakter możliwych do określenia w prawodawstwie krajowym dodatkowych informacji finansowych, nie pozwalają  obecnie na wskazanie konkretnych rozwiązań, jakie zostaną przyjęte – poinformowało nas Ministerstwo Finansów. Podkreśliło przy tym, że ściśle współpracuje z Komisją Nadzoru Finansowego. Ta jednak nie zdradza, jakie jest jej stanowisko odnośnie do planowanych zmian w przepisach.  – To pytania do Ministerstwa Finansów, które prowadzi proces legislacyjny – mówi tylko Łukasz Dajnowicz z urzędu KNF.

Transparentność priorytetem

Tymczasem przedstawiciele rynku, pytani o planowane zmiany w prawie, mówią praktycznie jednym głosem. – Publikacje wyników kwartalnych są jednymi z bardziej kluczowych komunikatów wydawanych przez spółki – podkreśla Marcin Materna, szef działu analiz Millennium DM. Jego zdaniem zniesienie obowiązku tych publikacji to krok w złym kierunku i poważnie zaszkodziłby rynkowi.  – W zasadzie, poza względami kosztowymi dla spółek (niewielkimi, choć dla bardzo małych spółek może to być problem) nie ma uzasadnienia dla tych zmian – ocenia Materna. Likwidacji raportów kwartalnych niezmiennie przeciwstawia się Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych. – Gdyby do tego doszło, byłoby to bardzo złe dla rynku. Wierzymy jednak, że w Polsce te zmiany nie zostaną wdrożone – mówi Piotr Cieślak, wiceprezes SII.

Eksperci podkreślają również, że status spółki publicznej wiąże się z koniecznością raportowania kwartalnego, a zatem zarządy debiutantów są tego świadome i godzą się ponosić koszty takiej sprawozdawczości. To cena, jaką płacą za transparentność. Ta z kolei jest kluczową kwestią na rynku kapitałowym.

Rynek nie dojrzał jeszcze do zmian

Obniżenie kosztów to niejedyny powód planowanej likwidacji raportów kwartalnych. Kolejnym jest walka z tzw. short-termizmem. Obowiązek publikacji raportów okresowych to presja dla zarządów na systematyczne pokazywanie dobrych wyników w kolejnych kwartałach. Efekt? Spółki koncentrują się na krótkoterminowych celach i odsuwają w czasie np. trudne decyzje dotyczące restrukturyzacji, czy też niezbędnych, ale kosztownych inwestycji. W dłuższym okresie to zła strategia. Rodzi się jednak pytanie, czy  przy obecnej jakości relacji inwestorskich spółek z GPW walka z short-termizmem jest właściwą drogą. Już teraz, mimo obowiązku przygotowywania kwartalnych raportów, część firm wręcz zataja niektóre negatywne informacje, które powinny się znaleźć w sprawozdaniach i z którymi inwestorzy powinni zapoznać się wcześniej, by mieć np. świadomość, że dana spółka może mieć w przyszłości problemy z płynnością.

Za utrzymaniem raportów kwartalnych przemawia też potrzeba uzyskiwania jak najnowszych informacji, dzięki którym analitycy mogą trafnie ocenić fundamenty danej spółki i przygotować dla niej rekomendację. Nie brak opinii, że zniesienie obowiązku publikacji raportów kwartalnych doprowadziłoby do dużej asymetrii informacji. Nasi rozmówcy są przekonani, że np. duzi inwestorzy mieliby lepszy dostęp do szacunków czy też prognoz niż przeciętny Kowalski dysponujący niewielką liczbą akcji. Ponadto analitycy nieoficjalnie przyznają, że zarządy niektórych spółek dzielą się z nimi informacjami, które śmiało można uznać za cenotwórcze, noszące nawet znamiona prognozy. Naiwnością byłoby sądzić, że po likwidacji raportów kwartalnych do takich sytuacji dochodziłoby rzadziej.  Podejście spółek do kwestii raportowania dobrze obrazuje też terminarz publikacji raportów okresowych. Większość spółek z GPW czeka z publikacją na ostatni możliwy dzień. Zupełnie inaczej do sprawy podchodzą np. spółki z USA, które przekazują na rynek dane finansowe tak szybko, jak tylko jest to możliwe.

Informacja cenotwórcza – czyli jaka?

Sporo kontrowersji budzi również tzw. rozporządzenie MAR, czyli Market Abuse Regulation. Znosi ono sztywny katalog raportów bieżących. Ministerstwo Finansów poinformowało nas, że rozpoczęto prace analityczne i legislacyjne mające na celu przygotowanie projektu ustawy zapewniającej stosowanie rozporządzenia w polskim porządku prawnym. Projekt ten ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w III kwartale 2015 r.

Planowane zmiany – choć kontrowersyjne – budzą jednak mniej emocji i wątpliwości niż zniesienie raportów kwartalnych. Nie brakuje nawet opinii, że publikacja tylko istotnych w ocenie zarządu spółki informacji jest lepszym rozwiązaniem niż poruszanie się ślepo w zakresie obecnego, zamkniętego katalogu, co często wywołuje tylko szum informacyjny.

Giełda podkreśla, że istniejące przepisy w żadnym stopniu nie zwalniają spółek z obowiązku oceny, czy dane zdarzenie nie ma charakteru informacji poufnej i cenotwórczej. Z tego punktu widzenia wejście w życie przepisów MAR nie będzie żadną rewolucją. Giełda uważa również, że objęcie obowiązkami wynikającymi z nowego rozporządzenia rynku NewConnect nie powinno stanowić szczególnego utrudnienia dla tamtejszych spółek, zwłaszcza tych, które sumiennie wypełniają obowiązki informacyjne.  – Emitenci papierów wartościowych notowanych w ASO muszą natomiast pamiętać, że zmieni się radykalnie sposób organizacji nadzoru nad nimi, a także wymiar i charakter możliwych sankcji – podkreśla zarazem GPW.

Obserwując sposób raportowania spółek z NewConnect, można wysnuć wniosek, że gros z nich ma przed sobą jeszcze sporo pracy, ponieważ teraz ich komunikacja z rynkiem mocno szwankuje. Notorycznie spóźniają się z publikacją raportów okresowych, a definicja informacji cenotwórczej jest ciekawie interpretowana przez zarządy. Rodzi się np. pytanie, czy spółka powinna w raporcie bieżącym przekazywać na rynek poetyckie życzenia noworoczne od prezesa lub informować o przyznanych jej nagrodach.

[email protected]

Pytania do... Mirosława Kachniewskiego, prezesa Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych

Jak tzw. rozporządzenie MAR oraz nowa dyrektywa wpłyną na polski rynek kapitałowy? Kiedy należy się spodziewać wejścia w życie nowych przepisów?

Zaczną one obowiązywać na terenie całej Unii Europejskiej 3 lipca 2016 r. Czasu jest pozornie sporo, ale – biorąc pod uwagę skalę zmian – uczestnicy rynku przygotowują się do nowych regulacji już od kilku miesięcy. Zmiany spowodują, że z jednej strony zniknie konieczność wysyłania wielu raportów, które obecnie niewiele wnoszą i tworzą tylko pewien szum informacyjny, z drugiej strony zaś powstaje ryzyko, że część spółek ograniczy komunikację z inwestorami w zasadzie wyłącznie do raportów okresowych.

Tymczasem wciąż nie wiadomo, czy utrzymany zostanie obowiązek publikacji raportów kwartalnych – jaka jest opinia Stowarzyszenia w tej sprawie?

W opinii zarówno SEG, jak i spółek członkowskich, zasadne jest utrzymanie raportowania kwartalnego, tak aby uniknąć ryzyka erozji przejrzystości informacyjnej (zwłaszcza w połączeniu z rewolucją dotyczącą raportowania bieżącego).

Postulujemy jednak, aby raporty okresowe ograniczyć do czterech rocznie (za I kwartał, I półrocze, III kwartał i za rok). Ponadto warto przedyskutować zakres informacji niefinansowych, które zawarte są w raportach – z części z nich być może należy zrezygnować.

Czy planowana zmiana przepisów w związku ze zniknięciem sztywnego katalogu raportów bieżących sprawi, że spółki będą musiały zmienić procedury raportowania?

W nowych realiach regulacyjnych spółki będą musiały całkowicie przebudować filozofię raportowania. Wprawdzie już dziś powinny raportować wszystkie informacje cenotwórcze, ale większość z nich zawarta jest w katalogu określonym w rozporządzeniu, więc ryzyko błędu jest stosunkowo małe. Dlatego jako Stowarzyszenie rozpoczęliśmy prace nad rekomendacjami, które mają za zadanie ułatwić spółkom raportowanie, a inwestorom – wyselekcjonowanie tych emitentów, którzy wdrożyli stosowne procedury.

Opinia

Agnieszka Gontarek, dyrektor działu rynku kasowego GPW

Intencją zmian dokonanych w dyrektywie jest zmniejszenie obciążeń nakładanych na emitentów, zwłaszcza na tych będących małymi lub średnimi firmami. Mając na względzie obecne wymogi informacyjne stawiane na polskim rynku spółkom giełdowym i związane z tym oczekiwania inwestorów i analityków, należy raczej zachować ostrożność w radykalnym ograniczaniu zakresu sprawozdawczości okresowej. Być może np. zmniejszenie obowiązkowego zakresu raportów kwartalnych i odstąpienie od obowiązku sporządzania raportu za IV kwartał stanowiłoby rozwiązanie satysfakcjonujące wszystkie strony. Ponieważ dyrektywa pozwala na pewną elastyczność w obszarze sprawozdawczości spółek giełdowych, ostatnie słowo w tej kwestii będzie należeć do polskiego regulatora. Jeśli natomiast chodzi o zniesienie sztywnego katalogu raportów bieżących z rozporządzenia, GPW nie dostrzega powodów do nadmiernego niepokoju. Z pewnością powstaną liczne rekomendacje i zalecenia, które ułatwią spółkom wypełnianie obowiązków informacyjnych. Pozostanie też know-how oparty na przepisach rozporządzenia i dotychczasowych doświadczeniach.