Opiera się ona na psychologicznej zasadzie instynktu stadnego, który charakteryzuje się brakiem indywidualności sprawiającym, że ludzie myślą i zachowują się podobnie. Czasem zjawisko to określane jest także jako zachowania stadne, a w świecie inwestycji jest ono często powodem gwałtownego wzrostu lub spadku cen rynkowych, które mogą osiągać skrajne poziomy.
Najlepszym przykładem wpływu instynktu stadnego na długoterminowe zmiany cen na przestrzeni ostatnich kilku lat jest ekstremalny optymizm dotyczący ceny złota, który przyczynił się do rekordowego wzrostu jego cen. Po osiągnięciu skrajnego poziomu cenowego oraz szczytowego optymizmu na rynku nastąpiło nagłe odwrócenie tendencji zwyżkowej.
Istnieje wiele przykładów tego, w jaki sposób zasada „kupuj plotki, sprzedawaj fakty" wpływa na rynek walutowy każdego dnia. Wiadomości, a szczególnie raporty gospodarcze i doniesienia o wydarzeniach geopolitycznych, są głównymi czynnikami krótkoterminowej zmiany cen na rynku forex. Przed publikacją raportu gospodarczego na rynku kształtuje się określony konsensus dotyczący jego treści. Oczekiwanie na publikację pozytywnych wyników może wywołać optymistyczną reakcję i podnieść cenę waluty. Po opublikowaniu raportu różnica pomiędzy informacjami w nim zawartymi a konsensusem rynkowym może spowodować odwrócenie aktualnego kierunku rynku. Konsensus ten rozumiemy jako plotkę, a raport – jako fakt.
Stosowanie zasady „kupuj plotki, sprzedawaj fakty" wymaga obserwacji i analizy informacji wpływających na aktualne zmiany cen. Równolegle można wykorzystać analizę techniczną. Analitycy techniczni korzystają z szeregu narzędzi służących do mierzenia względnej siły i słabości rynku w celu oceny tego, czy dana waluta jest niedowartościowana, czy też przewartościowana.
Aby ocenić wycenę waluty, analitycy techniczni obserwują często nadwyżkę popytu (overbought) i podaży (oversold) na rynku. Nadwyżka popytu oznacza zwykle gwałtowny wzrost ceny w krótkim czasie, powodujący szybką zmianę jej kierunku. Z nadwyżką podaży mamy do czynienia natomiast, gdy w krótkim czasie występuje gwałtowny spadek ceny. W przypadku nadwyżki popytu analityk techniczny zaleca sprzedaż, a w przypadku nadwyżki podaży – kupno. Wskaźniki siły względnej, oscylatory i średnie kroczące to tylko kilka z narzędzi technicznych, których można użyć do mierzenia nadwyżki popytu i podaży na rynku.
