Minimalnej poprawie aktywności gospodarczej w regionie Europy Środkowo Wschodniej towarzyszyła stagnacja na rynku pracy. Większość krajów wprowadzała podobne co do kierunku zmiany w systemach emerytalnych - wynika z raportu „Analiza sytuacji gospodarczej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej" Instytutu Ekonomicznego Narodowego Banku Polskiego, który publikowany jest co pół roku.

Eksperci NBP przedstawiają w nim szczegółową analizę gospodarek krajów, które przystępowały do UE od 2004 roku. Najnowsza analiza obejmuje już 11 państw, do grupy dołączyła ostatnio Chorwacja. W opracowaniu wykorzystano dane dostępne do 25 czerwca br.

- Pogłębiający się w 2012 r. kryzys strefy euro, trwająca konsolidacja finansów publicznych oraz proces oddłużania sektora prywatnego były głównymi przyczynami spowolnienia gospodarczego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - piszą eksperci w raporcie.

Tempo wzrostu PKB dla całej tej grupy krajów spadło z 3,1 proc. w 2011 r. do 0,7 proc. w 2012 r., przy czym w IV kw. 2012 zmniejszyło się do zera. W pierwszym kwartale 2013 odnotowano zaś wzrost o 0,2 proc. (w Polsce o 0,5 proc.). Nadal utrzymywało się duże zróżnicowanie dynamiki pomiędzy poszczególnymi krajami. Od 6,0 proc. wzrostu PKB w I kw. r/r na Łotwie i 4,1 proc. na Litwie, do minus 3,3 proc. w Słowenii. Najniższą stopę bezrobocia (wyrównaną sezonowo) w kwietniu br. obserwowano w Czechach i Rumunii (odpowiednio 7,2 i 7,3 proc.), a najwyższą w Chorwacji (18,1 proc.) i na Słowacji (14,5 proc). Analogiczny wskaźnik dla Polski wynosił wówczas 10,7 proc. Od początku 2013 r. osłabiały się waluty krajów regionu, niski był również napływ inwestycji zagranicznych. Nie dotyczyło to jednak inwestycji w obligacje skarbowe, które w I kw. br. nadal cieszyły się dużym zainteresowaniem inwestorów zagranicznych.

Opracowanie zawiera dwie dodatkowe analizy. Pierwsza poświęcona została właśnie inwestycjom zagranicznym, a druga zmianom w funkcjonowaniu obowiązkowych funduszy emerytalnych, wprowadzonym w latach 2009-2013 w krajach regionu. Zmiany te dotyczyły przesunięcia części składek z OFE do sektora finansów publicznych lub zawieszenia ich transferu, umożliwienia wystąpienia z II filara, a także dobrowolności oszczędzania w kapitałowej części systemu emerytalnego.