Dane pozornie rozczarowujące

Rośnie prawdopodobieństwo, że Rezerwa Federalna na pierwszą od 2006 r. podwyżkę stóp procentowych zdecyduje się już w grudniu.

W środę Federalny Komitet Otwartego Rynku (FOMC), decyzyjny organ Fedu, oświadczył, że uzależnia tę decyzję od napływających z amerykańskiej gospodarki danych. Tymczasem czwartkowy odczyt PKB w III kw. pokazał, że koniunktura w największej gospodarce świata jest przyzwoita.

Jak oszacował wstępnie Departament Handlu, PKB rósł w minionym kwartale w tempie 1,5 proc. rocznie, w porównaniu z 3,9 proc. w poprzednim kwartale. Odczyt ten, nieco niższy od mediany prognoz ekonomistów ankietowanych przez agencję Bloomberg (1,6 proc.), na pierwszy rzut oka wygląda na dowód silnego spowolnienia wzrostu. Mimo to większość komentatorów uznała czwartkowe dane za zaskakująco dobre. „Nie należy oceniać książki po okładce" – podkreślili ekonomiści banku BNP Paribas.

Wyhamowanie wzrostu PKB niemal w całości było efektem spadku zapasów spółek. Ten efekt odjął od stopy wzrostu PKB aż 1,4 pkt proc. Tymczasem wydatki konsumpcyjne rosły w tempie 3,2 proc. rocznie, dodając do tempa wzrostu PKB ponad 2 pkt proc. „Dobra wiadomość jest taka, że roczny wzrost realnej finalnej sprzedaży, tzn. PKB, nie licząc zapasów i handlu netto, był solidny. Sięgnął 3 proc., podczas gdy średnio w poprzednich trzech kwartałach wynosił 1,9 proc." – napisali ekonomiści BNP Paribas.

W IV kwartale zmiana zapasów spółek nie powinna już hamować wzrostu PKB, stąd większość ekonomistów spodziewa się jego przyspieszenia. W całym 2015 r. amerykańska gospodarka powiększy się prawdopodobnie o 2,5 proc. Choć to oznacza, że tempo jej wzrostu 10 rok z rzędu pozostanie poniżej 3 proc. – a jeszcze wiosną wydawało się, że ta granica zostanie wreszcie przebita – ekonomiści wskazują, że nie będzie to zły wynik.

– Spodziewamy się, że także w 2016 r. USA będą się rozwijały w tempie około 2,5 proc. W sytuacji, gdy potencjalne tempo wzrostu jest zapewne bliżej 2 proc., trudno to uważać za tragedię – ocenił Paul Ashworth, główny ekonomista ds. USA w firmie analitycznej Capital Economics.

Tak interpretowane dane o PKB zwiększają prawdopodobieństwo, że FOMC zdecyduje się na podwyżkę stóp procentowych w grudniu, czyli na jedynym pozostałym w tym roku posiedzeniu. – Tempo wzrostu gospodarki jest wystarczająco silne, aby Fed nie musiał utrzymywać stóp na kryzysowym poziomie – powiedziała Jennifer Lee, ekonomista z BMO Capital Markets.

FOMC od dłuższego czasu podkreśla, że politykę pieniężną zaostrzy, gdy będzie miał pewność, że koniunktura w USA jest wystarczająco dobra, aby w „średnim terminie" dynamika cen konsumpcyjnych wróciła do 2 proc., a rynek pracy osiągnął stan pełnego zatrudnienia. W środowym komunikacie po raz pierwszy jednak wyraźnie wskazał, że może to nastąpić w grudniu.

Choć opublikowane we wrześniu prognozy członków FOMC dla stopy procentowej oraz ich wypowiedzi kazały się liczyć z takim scenariuszem, na rynkach finansowych uchodził on za mało realny. Jeszcze we wtorek notowania kontraktów terminowych na główną stopę Fedu implikowały tylko 30-proc. prawdopodobieństwo jej podwyżki w grudniu. Inwestorzy sądzili, że FOMC powstrzyma od tego spowolnienie gospodarcze w Chinach i związane z tym zawirowania na rynkach finansowych. We wrześniowym komunikacie gremium to dało bowiem do zrozumienia, że jest tymi zjawiskami zaniepokojone. W środowym komunikacie tego zdania zabrakło, a rynkowa ocena prawdopodobieństwa grudniowej podwyżki skoczyła do 50 proc.