Czarne Łabędzie 2016 roku

Ropa po 100 dolarów, rezygnacja Angeli Merkel i cyber ataki, czyli ponure zaskakujące scenariusze na przyszły rok.

Jasna marcowa noc w Iraku. Eksplozje wstrząsają półwyspem Faw, kurdyjską wioską w pobliżu granicy z Syrią i Turcją. Do odpowiedzialności za zniszczenie głównych ropociągów następnego dnia przyznaje się Państwo Islamskie.

Świat z dnia na dzień traci 3,5 miliona baryłek eksportu dziennie. Kiedy Irak próbuje naprawić rurociągi nasilają się akty przemocy w delcie Nigru zasobnej w ropę naftową. Algieria pogrąża się w chaosie po śmierci prezydenta, w Wenezueli zaś dochodzi do zamachu stanu.

Duże zapasy ropy chwilowo chronią światową gospodarkę, ale przemysł funkcjonuje z najmniejszą rezerwą od lat. Cena ropy w końcu przebija się przez pułap 100 dolarów za baryłkę. By uniknąć recesji amerykańska Rezerwa Federalna odwraca politykę zacieśniania polityki pieniężnej.

Inwestorzy nie mogą ignorować takich lub innych zaskakujących scenariuszy zwanych Czarnymi Łabędziami po tym jak w 2015 r. doświadczyli takich niespodzianek jak rekordowy napływ uchodźców czy brutalne ataki terrorystów.

W 2016 niespodziewane wydarzenia nabiorą jeszcze większej wagi, gdyż amerykański bank centralny kończy erę ultra taniego kredytu. Oznacza to, iż rynki stracą osłonę chroniącą je przed szokami geopolitycznymi , takimi jak rewolty w krajach arabskich, czy aneksja Krymu.

- Możliwości złagodzenia tego rodzaju zagrożeń są bardzo ograniczone - uważa Tina Fordham, polityczny strateg nowojorskiej Citigroup. Jej zdaniem banki centralne wciąż mają największe możliwości w tej sferze, ale nie należy zapominać, że jeśli chodzi o nadzwyczajne działania Rubikon już został przekroczony.

Od zwycięstwa radykała w wyborach prezydenckich w USA po przegłosowanie opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię i hakerów rujnujących Wall Street- takie i inne scenariusze Bloomberg dyskutował z byłymi i obecnymi dyplomatami, ekonomistami, inwestorami, strategami geopolitycznymi oraz doradcami ds. bezpieczeństwa. Ranking takich wydarzeń opracowało 119 ekonomistów.

Ponad jedna czwarta spośród nich jako największe wyzwanie dla światowej gospodarki uznała wzrost cen ropy naftowej na skutek działań Państwa Islamskiego. Następne w kolejności było wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej i cyber atak paraliżujący system finansowy. Nightberg, nowojorska firma doradcza wśród której klientów są fundusze hedgingowe prawdopodobieństwo tych scenariuszy oszacowała na odpowiednio 25, 20 i 10 proc.

Niektóre zagrożenia są dobrze znane. Jeśli Fed zbyt szybko będzie podnosił koszt kredytu kapitał zacznie uciekać z rynków wschodzących i mogą pojawić się liczne przypadki niewypłacalności państw.. Jeżeli kondycja Chin okaże się gorsza niż wskazuje na to spadek popytu na metale i inne surowce - może dojść do niepokojów społecznych i podważenia autorytetu partii komunistycznej. Może pogorszyć się sytuacja w Ameryce Łacińskiej, a wówczas Brazylia goszcząca letnią Olimpiadę pogrążyłaby się w głębokiej recesji , Wenezuela zaś przekształciłaby się w państwo upadłe.

- Czeka nas okres marnego wzrostu gospodarczego na świecie obnażającego koszty wynaturzeń spowodowanych przez lata nieortodoksyjnej polityki w wiodących gospodarkach - twierdzi Alberto Ramos , główny specjalista od gospodarek państw latynoamerykańskich w Goldman Sachs.

Eksperci francuskiego banku Societe Generale w rankingu Czarnych Łabędzi wysoko uplasowali twarde lądowanie w Chinach, którego prawdopodobieństwo oszacowali na 30 proc. Twierdzą, że ostre hamowanie po okresie szybkiego wzrostu może pogrążyć światową gospodarkę w recesji. .

- W wywoływaniu Czarnych Łabędzi jest element znanej gry polegającej na polowania na krety , ale kiedy się zmaterializują stają się zmieniającą życie lekcją pokory dla decydentów i rynków - wskazuje Jacob Funk Kirkegaard z waszyngtońskiego Peterson Institute for International Economics. Wśród nieoczekiwanych i niedocenionych w porę wydarzeń uplasował kryzys finansowy z 2008 roku, Arabską Wiosnę i katastrofę w Fukuszimie.