Unia słabo nadrabia kryzysowe straty

Go­spo­dar­ki po­nad po­ło­wy unij­nych kra­jów są wciąż mniej­sze niż przed kry­zy­sem. Pol­ska ro­sła w tym cza­sie naj­szyb­ciej – o 18 proc.

Od 2007 r. do 2012 r. re­al­ne PKB w ca­łej Unii Eu­ro­pej­skiej spa­dło o 0,8 proc., a w stre­fie eu­ro – o 1,3 proc. – wy­ni­ka z ana­li­zy ostat­nich da­nych po­da­nych przez Eu­ro­stat. Wśród 27 kra­jów Unii kry­zy­so­wych strat wciąż nie od­ro­bi­ło 15 kra­jów.

Do­brzy re­for­ma­to­rzy

– Wi­dać tu sil­ne zróż­ni­co­wa­nie, ma­my gru­pę kra­jów, któ­re ma­ją bar­dzo du­że kło­po­ty z od­bu­do­wa­niem go­spo­dar­ki, gru­pę, gdzie sku­mu­lo­wa­ny wzrost przez ostat­nie pięć lat wa­ha się w oko­li­cach ze­ra oraz tych, któ­rzy mi­mo wszyst­ko się roz­wi­ja­ją. Pol­ska jest zde­cy­do­wa­nym li­de­rem pod tym wzglę­dem – za­uwa­ża Piotr Bu­jak, głów­ny eko­no­mi­sta Nor­dea Bank.

Do pierw­szej gru­py na­le­żą Gre­cja, Ło­twa, Wło­chy, Ir­lan­dia, Por­tu­ga­lia, Sło­we­nia, Es­to­nia, Wę­gry, Da­nia czy Hisz­pa­nia. Ło­twa zna­la­zła się w tym gro­nie, mi­mo bar­dzo dy­na­micz­ne­go wzro­stu w 2011 r. (5,5 proc.) oraz 2012 r. (5,3 proc.), po­nie­waż w 2009 r. to ten kraj do­świad­czył kry­zy­su naj­bar­dziej – PKB spa­dło aż o pra­wie 18 proc. Ale Ło­twa i Li­twa mo­gą wkrót­ce nad­ro­bić stra­ty. – W kra­jach nad­bał­tyc­kich zo­sta­ły szyb­ko wpro­wa­dzo­ne ostre re­for­my. Dla miesz­kań­ców by­ło to bo­le­sne, ale uda­ło się zrów­nać po­ziom kon­sump­cji z do­cho­da­mi – mó­wi Alek­san­der Ła­szek, eko­no­mi­sta Fun­da­cji FOR. We­dług pro­gnoz Ko­mi­sji Eu­ro­pej­skiej li­de­ra­mi zwyżek PKB w 2013 i 2014 r. ma­ją być wła­śnie Li­twa, Ło­twa i Es­to­nia (po­wy­żej 3 proc.)

– Zu­peł­nie in­ną dro­gą po­szła Hisz­pa­nia – do­da­je Ła­szek. W pierw­szym ro­ku kry­zy­su chcia­ła sty­mu­lo­wać go­spo­dar­kę, zwięk­sza­jąc za­dłu­żenie. ­– Wła­dze kra­ju uwa­ża­ły, że go­spo­dar­ka jest zdro­wa i prze­cho­dzi tyl­ko przej­ścio­we pro­ble­my. Ta­kie po­dej­ście spo­wo­do­wa­ło jesz­cze głęb­sze pro­ble­my w ko­lej­nych la­tach – uwa­ża Ła­szek. Hisz­pa­nia mo­że wyjść z re­ce­sji do­pie­ro w 2014 r.

Polska nadgania

Dru­ga gru­pa kra­jów to Fin­lan­dia, Li­twa, Wiel­ka Bry­ta­nia, Ho­lan­dia, Luk­sem­burg, Fran­cja, Cypr, Ru­mu­nia czy Cze­chy, gdzie sku­mu­lo­wa­na zmia­na PKB w cią­gu pię­ciu lat wy­nio­sła od mi­nus 2,7 proc. do plus 1,7 proc. (naj­mniej w Fin­lan­dii, naj­wię­cej – w Cze­chach).

Liderzy to Bel­gia, Au­stria, Buł­ga­ria, Niem­cy, Szwe­cja, Mal­ta, Sło­wa­cja i Pol­ska, przy czym wy­ni­ki Pol­ski wy­glą­da­ją jak wi­sien­ka na tor­cie. – My osią­gnę­li­śmy pra­wie 20 proc. wzro­stu, dru­ga za na­mi Sło­wa­cja – je­dy­nie 10 proc. – pod­kre­śla Bu­jak. War­to do­dać, że dla USA po­dob­ny wskaź­nik wy­niósł 2,9 proc., a w Ja­po­nii – mi­nus 0,8 proc.

- Polska dokonuje realnej konwergencji, czyli szybko goni Unię pod względem rozwoju komentuje Piotr Pękała, ekonomista banku PKO BP. - Stajemy się coraz bardziej podobni pod względem poziomu życia do społeczeństw zachodnich, możemy sobie pozwolić na podobny poziom konsumpcji i podobną jakość produktów - dodaje. Pękała Piękoś posługuje się nieco inną miarą pokryzysowej odbudowy gospodarek UE, ale wyniki są zbliżone. Według jego analizy na koniec IV kw. 2012 r. w stosunku do I kw. 2008 r. poziom realnego PKB wzrósł w Polsce o 16,3 proc., natomiast w całej UE obniżył się o prawie 1 proc., a w strefie euro - o 1,3 proc.

an­na.cie­slak@par­kiet.com