CSR staje się tematem top menedżerów

Społeczna odpowiedzialność biznesu, która do niedawna interesowała głównie specjalistów ds. CSR, marketingu czy PR, dziś staje się tematem wymagającym uwagi zarządów spółek.

Widoczna w ostatnich latach zmiana podejścia firm do CSR to efekt zarówno unijnych regulacji – z dyrektywą 2014/95/UE, która nałożyła na największe spółki obowiązek ujawniania poszerzonych informacji niefinansowych, na czele – jak i rosnących oczekiwań ze strony opinii publicznej. Jej najnowsze badania w Polsce i za granicą dowodzą, że i jako konsumenci, i jako pracownicy coraz częściej oczekujemy, by firmy działały odpowiedzialnie. Te, które dbają o swoją markę, muszą więc o tym pamiętać. I pamiętają.

Sprawozdania nie tylko finansowe

– Najczęstszymi deklarowanymi powodami angażowania się firm w działania z zakresu CSR są albo kwestie wizerunkowe, albo odgórne regulacje i wymagania stawiane przez grupę na poziomie globalnym – twierdzi Mariusz Kielich, kierownik ds. komunikacji i PR Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej, komentując jej ubiegłoroczne badanie, w którym 67 proc. firm przyznało, że angażują się w CSR w trosce o swój dobry wizerunek. Nie bez powodu. Jak wykazał towarzyszący badaniu firm sondaż agencji Havas Media przeprowadzony wśród konsumentów, prawie siedmiu na dziesięciu z nich oczekuje, że kupowane przez nich marki będą odgrywały większą rolę w rozwiązywaniu problemów społecznych. Niemal sześciu na dziesięciu ankietowanych stwierdziło zaś, że unika kupowania produktów firm, które mają negatywny wpływ na społeczeństwo lub środowisko naturalne.

W tegorocznym globalnym badaniu Edelman Trust Barometer aż 76 proc. ankietowanych twierdzi, że to szefowie firm powinni być liderami pozytywnych zmian w kwestiach społecznych i środowiskowych. Z kolei z badań „Confidence Index" agencji rekrutacyjnej Michael Page wynika, że już dwie trzecie polskich pracowników zwraca uwagę na przestrzeganie przez firmy zasad CSR.

Od minionego roku łatwiej im to sprawdzić dzięki unijnej dyrektywie wdrożonej przed dwoma laty do polskiego prawa. W rezultacie, w 2018 r. duże spółki z warszawskiej giełdy oraz największe instytucje finansowe po raz pierwszy musiały opublikować rozszerzone sprawozdania niefinansowe.

Wysyp raportów

O ile wcześniej 40–50 firm rocznie ogłaszało raporty dotyczące ich działalności społecznej, środowiskowej czy filantropijnej, o tyle w ub.r. – jak podaje Komisja Nadzoru Finansowego – ukazały się aż 174 takie publikacje. Zdecydowaną większość, bo 160, wydały spółki giełdowe, które często robiły to o raz pierwszy.

– Firmy poradziły sobie z nowym obowiązkiem całkiem dobrze – oceniała Joanna Dadacz, dyrektor Departamentu Rachunkowości i Rewizji Finansowej w Ministerstwie Finansów podczas debaty „Rzeczpospolitej" nt. pierwszego roku rozszerzonego raportowania niefinansowego. Zdaniem Ewy Wojciechowicz, ekspertki Forum Odpowiedzialnego Biznesu, największym wyzwaniem pozostaje zwiększanie merytorycznej wartości raportów.

– Wydaje się, że największą trudność sprawia raportującym przedstawienie kluczowych niefinansowych wskaźników efektywności, czyli takich, które uznawane są przez zarząd za najważniejsze przy prowadzeniu działalności – wyjaśnia Wojciechowicz. Jej zdaniem obowiązek raportowania niefinansowego zmienia postrzeganie tematów dotyczących społecznej i środowiskowej odpowiedzialności firmy, zachęcając do spojrzenia długoterminowego i analizy oddziaływania organizacji na otoczenie. – Nie ma wątpliwości, że z biegiem lat dla konsumentów i inwestorów zagadnienia te będą coraz ważniejsze – dodaje ekspertka FOB. Z czasem powinien się też zwiększać pozytywny wpływ raportowania niefinansowego na bardziej odpowiedzialne podejście do prowadzenia biznesu.

Ten efekt było już widać po części w ubiegłym roku, gdy w 12. edycji konkursu Raporty Społeczne organizowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i Deloitte, wystartowała rekordowa liczba 49 publikacji. Rekord zanotowano też w ubiegłorocznej edycji raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki", wydawanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, w którym opisano aż 1190 dobrych praktyk biznesu z zakresu społecznej odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju ( w tym 639 nowych), czyli aż o 330 więcej niż rok wcześniej. Zdaniem Marzeny Strzelczak, dyrektorki generalnej FOB, wzrost liczby dobrych praktyk odzwierciedla rosnącą świadomość roli i znaczenia CSR. Firmy zaczynają podchodzić do CSR kompleksowo, włączając rozwiązania społecznie odpowiedzialne w strategie biznesowe na różnych szczeblach organizacji.

Wartość dla inwestora

PARKIET

Jak przypomina Agnieszka Burak z Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, nie jest to kwestia chwilowej mody na ochronę środowiska czy poszanowanie praw człowieka. To proces, który się zaczął i którego nie da się powstrzymać, a wymagania dotyczące podmiotów publicznych będą się zwiększać. Informacje niefinansowe, szczególnie te dotyczące działań podejmowanych przez spółki na rynkach lokalnych i globalnych, będą wkrótce ważną informacją cenotwórczą, na podstawie której inwestorzy podejmują decyzje.

Jak zwraca uwagę Piotr Biernacki, wiceprezes Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych i prezes Fundacji Standardów Raportowania, jesienią ub. r. pojawiły się w Polsce czołowe zachodnie fundusze inwestycyjne z analitykami przygotowanymi do interpretowania danych niefinansowych.

W tym roku też nie powinno im zabraknąć materiału do analiz. Jak wynika z przygotowanej dla „Parkietu" analizy firmy doradczej Navigator Capital Group, dotychczas (do 25 marca) informacje niefinansowe razem z raportem rocznym przekazało 51 emitentów. 23 spółki opublikowały je w formie osobnego raportu (z czego siedmiu emitentów zrobiło to wyłącznie poprzez korporacyjną stronę WWW relacji inwestorskich), a pozostałe 28 jako część (osobny punkt) sprawozdania zarządu. Bartosz Krzesiak, dyrektor w Navigator Capital Group, spodziewa się większego nasilenia publikacji raportów niefinansowych w końcówce marca oraz w ostatnim tygodniu kwietnia. Wtedy ok. 50 proc. spółek z GPW zadeklarowało przekazanie raportów rocznych za 2018 r.

Publikacji może być w tym roku więcej – bo mogą się znaleźć spółki, które dopiero teraz osiągnęły taką skalę (zatrudnienia i aktywów albo przychodów), że będą podlegały obowiązkowi raportowania niefinansowego. Inne mogły wypaść spod tych regulacji, ale – jak ocenia Bartosz Krzesiak – i tak mogą się zdecydować na publikację raportu niefinansowego na zasadzie dobrej praktyki i na ewentualne oczekiwania interesariuszy, w tym akcjonariuszy, wynikające z publikacji raportu w ubiegłym roku.