Nowe rozporządzenie prospektowe. Szybciej, prościej, taniej?

Obowiązkiem sporządzenia i zatwierdzenia prospektu nie będą już objęte oferty papierów wartościowych o łącznej wartości niższej niż 1 mln euro.

Dr Joanna Róg, Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy – Adwokaci i Radcowie Prawni

Archiwum

Sporządzenie i konieczność zatwierdzenia prospektu emisyjnego jest jednym z największych kosztów, które ponosi emitent przy ofercie publicznej. Polska praktyka w tym zakresie odbiega od przyjętej na innych rynkach, ponieważ przykładamy tradycyjnie wielką wagę do informacji prospektowych. Nasze prospekty są zwykle obszerniejsze niż zagraniczne. Regulator nie ogranicza się do sprawdzenia, czy przedstawiony dokument zawiera wymagany zestaw informacji – w dużym stopniu je weryfikuje, zgłasza liczne uwagi. W efekcie nasz prospekt jest znacznie dokładniejszym zestawem informacji dla inwestorów. Ma to jednak swoją cenę w zakresie poświęconego, trudnego do przewidzenia z góry czasu i nakładu pracy.

W czerwcu ubiegłego roku Rada i Parlament Europejski przyjęły rozporządzenie 2017/1129 w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z ofertą publiczną lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych. Ostateczny kształt nowego systemu będzie znany po publikacji licznych aktów wykonawczych. Rozporządzenie zastąpi dotychczasowe regulacje, które uznane zostały za istotne ograniczenie w dostępie do kapitału. Nowe rozporządzenie zastąpi dyrektywę prospektową i ma być stosowane bezpośrednio, bez konieczności implementacji. Będzie to wymagało istotnej zmiany rodzimych regulacji, które nie mogą być z nim sprzeczne. W grę może wchodzić nawet uchylenie – i tak już okrojonej po wejściu w życie pakietu dyrektywy MAD II i rozporządzenia MAR – ustawy o ofercie publicznej.

Nowe rozporządzenie prospektowe zawiera liczne rozwiązania skierowane przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorstw. Dotyczy to m.in. ograniczenia informacji, które mają być prezentowane w prospekcie. Wprowadzono również nowy rodzaj prospektu – prospekt UE na rzecz rozwoju w ramach proporcjonalnego systemu obowiązków informacyjnych. Prospekt ten ma zawierać informacje niezbędne do dokonania inwestycji w oferowane papiery, ale jednocześnie zapewniać proporcjonalność między wielkością emitenta i jego potrzebami w zakresie pozyskiwania środków finansowych, z jednej strony, a kosztami sporządzenia prospektu, z drugiej strony.

Obowiązkiem sporządzenia i zatwierdzenia prospektu nie będą już objęte oferty papierów wartościowych o łącznej wartości niższej niż 1 mln euro (co dotyczy kolejnych 12 miesięcy i obszaru całej Unii). Państwa członkowskie będą mogły przy tym poszerzyć to wyłączenie aż do 8 mln euro. Preferencyjna regulacja ma być stosowana szybciej niż całe rozporządzenie, bo już od 21 lipca 2018 r.

Znacznie skrócone ma zostać podsumowanie. Zrezygnowano także z prospektów w formie papierowej na rzecz publikacji prospektu jedynie w formie elektronicznej (sporządzenie papierowego prospektu będzie dobrowolne), co ma obniżyć koszty ponoszone przez emitentów. Ograniczono również prezentację czynników ryzyka i poszerzono katalog informacji włączanych do prospektów przez odniesienie. Nowe rozwiązania premiują także emitentów dokonujących częstych ofert, którzy przy spełnieniu kilku warunków, opierając się na uniwersalnym dokumencie rejestracyjnym, będą mogli dokonywać przez dwa lata ofert bez konieczności zatwierdzenia prospektu. Wykorzystano w tym wypadku doświadczenia Francji, gdzie od prawie 20 lat stosowany jest podobny system.

Dla nas problemem znowu będzie wysokość kar finansowych, które organy nadzoru, będą mogły nałożyć w związku z naruszeniem obowiązków prospektowych. Kary te – podobnie jak w przypadku MAR – nie są dostosowane do realnych zarobków polskich przedsiębiorców, menedżerów i inwestorów. W przypadku osób prawnych maksymalna kara to równowartość 5 mln euro (lub 3 proc. całkowitych rocznych obrotów), a w przypadku osób fizycznych równowartość 700 tys. euro.

Rozporządzenie weszło w życie 20 lipca, natomiast zasadniczo zastąpi dotychczasowe regulacje 21 lipca 2019 r. Część jego przepisów ma być jednak stosowana już od 20 lipca 2017 r. Dotyczy to m.in. podniesienia do 20 proc. progu liczbowego dla możliwości dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym bez konieczności sporządzenia prospektu. Dotychczas nie wymagano prospektu w sytuacji, w której w ciągu 12 miesięcy dopuszczano nie więcej niż 10 proc. akcji znajdujących się w obrocie. Próg ten został podniesiony i chociaż ustawa o ofercie publicznej jeszcze nie została w tym zakresie zmieniona (ustawodawca to prawdopodobnie przeoczył i nie zapowiada, by szybko ten stan miał się zmienić), zastosowanie znajduje nowa, mniej restrykcyjna regulacja. ESMA (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) opublikowała w październiku zaktualizowane Q&A w związku z licznymi pytaniami dotyczącymi właśnie zasad obliczania wartości akcji na potrzeby wyłączenia obowiązku sporządzania prospektu. To pierwsze już widoczne pozytywne oznaki ożywienia nowymi regulacjami na rynku kapitałowym.

Możemy się, spodziewać że mniejszy formalizm pozytywnie wpłynie na nowe oferty publiczne. Wskazuje on też na tendencję do traktowania inwestora jako osoby racjonalnie podejmującej decyzje inwestycyjne, a nie nieprzygotowanego konsumenta wymagającego prowadzenia za rękę.