#WykresDnia: Klimatyczna porażka koalicji kanclerza Olafa Scholza

Niemiecki sąd najwyższy uniemożliwił prawodawcom głosowanie w tym tygodniu w sprawie kontrowersyjnego zakazu systemów ogrzewania na paliwa kopalne.

https://pbs.twimg.com/media/F0VvtvJX0AE3t0U?format=jpg&name=900x900

W bezprecedensowej ingerencji w proces legislacyjny Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że posłom niższej izby parlamentu należy dać więcej czasu na ocenę złożonych planów. Decyzja opóźnia uchwalenie kontrowersyjnej ustawy, która obnażyła pęknięcia w trójpartyjnym sojuszu Scholza i przyczyniła się do spadku poparcia.

Aby położyć kres wielomiesięcznym konfliktom i zapewnić gospodarstwom domowym i firmom pewną dozę jasności, socjaldemokraci Scholza, ekologiczni Zieloni i pro-biznesowi Wolni Demokraci mieli nadzieję przepchnąć ustawę przez izbę niższą na ostatniej sesji przed przerwa letnia.

Sąd przychylił się jednak do petycji członka głównej partii opozycyjnej Chrześcijańskich Demokratów i odroczył zaplanowane na piątek głosowanie w trybie pilnym. Posunięcie to ma dać więcej czasu na zbadanie, czy przyspieszona procedura parlamentu nie narusza praw ustawodawcy. Ostateczne orzeczenie zostanie wydane jeszcze w tym roku.

We wspólnym oświadczeniu opublikowanym w czwartek po rozmowach w Berlinie, grupy parlamentarne trzech partii rządzących poinformowały, że planują teraz skierować projekt ustawy do parlamentu pod głosowanie, gdy posłowie wrócą na początku września.

Chociaż ustawa prawdopodobnie wejdzie w życie w przyszłym roku zgodnie z planem, jest to gorzka porażka dla ministra gospodarki Roberta Habecka, głównego architekta ustawy. Wicekanclerz Zielonych była od miesięcy celem gwałtownych ataków w związku z planem, który tabloid Bild nazwał „młotem grzewczym Habecka”.

– To pokazuje, że ochrony klimatu nie można osiągnąć za pomocą łomu, ale tylko poprzez skuteczną i gruntowną debatę w niemieckim Bundestagu – powiedział szef CDU Friedrich Merz. – Dobrze byłoby, gdyby Olaf Scholz i jego rząd wykorzystali to orzeczenie do zastanowienia się.

Publiczne oburzenie ustawą o ogrzewaniu jest wymieniane jako jeden z powodów niedawnego wzrostu poparcia dla skrajnie prawicowej Alternatywy dla Niemiec. Partia antyimigrancka, która jest szczególnie silna w byłych komunistycznych regionach wschodnich, kwestionuje, czy globalne ocieplenie jest spowodowane przez człowieka i jest energicznym przeciwnikiem ustawodawstwa. W kilku sondażach opublikowanych w ostatnich tygodniach AfD wyprzedziła SPD Scholza na drugie miejsce za blokiem CDU/CSU, a Zieloni na czwarte.

– Próba koalicyjnych grup parlamentarnych przeforsowania łomem niedopracowanej, spartaczonej ustawy stanowi rażące lekceważenie parlamentu i jego praw – napisali w oświadczeniu liderzy klubu AfD Alice Weidel i Tino Chrupalla, wzywając do całkowitego wycofania się prawa.

W ostatnich dniach członkowie konserwatystów kierowanych przez CDU obiecali obalić ustawę, jeśli zostaną wybrani po następnych wyborach krajowych w 2025 roku.

Zwolennicy ustawy, która zasadniczo zakazałaby wszystkich nowych kotłów na paliwa kopalne twierdzą, że dla Niemiec kluczowe znaczenie ma osiągnięcie celu, jakim jest ograniczenie emisji dwutlenku węgla o dwie trzecie do 2030 r. w stosunku do poziomu z 1990 r. Krytycy tego środka twierdzą, że idzie on za daleko i nałożyłby nadmierne koszty na rodziny o niskich dochodach.

Niemieckie sądy interweniowały w przeszłości w politykę klimatyczną. W 2021 r. Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe zmusił administrację Angeli Merkel do rewizji celów klimatycznych orzekając, że rząd naraża przyszłe pokolenia na ryzyko, przesuwając większość planowanych cięć emisji gazów cieplarnianych na okres po 2030 r.

Partie koalicyjne Scholza osiągnęły porozumienie w sprawie ustawy w zeszłym miesiącu, po złagodzeniu niektórych przepisów. Projekt nie dotarł jednak do parlamentarzystów na czas, aby dać im co najmniej 14 dni na rozpatrzenie, zanim wymagane będzie głosowanie, według prawodawcy CDU, Thomasa Heilmanna, który złożył skargę.

Ustawodawstwo było szczególnym źródłem napięć między Zielonymi a FDP. Habeck zarzucił swoim koalicjantom, że nie dotrzymują słowa po wcześniejszych opóźnieniach w przesłaniu ustawy do parlamentu, podczas gdy grupa parlamentarna FDP sprzeciwiała się, twierdząc, że musi zapewnić, by ustawa ciepłownicza była ekonomiczna i wykonalna dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej i gmin.

Wolfgang Kubicki, wiceprzewodniczący FDP, który wielokrotnie ścierał się z Zielonymi, powiedział, że decyzja Trybunału Konstytucyjnego jest „zasłużoną nagrodą” dla partii i oskarżył ją o wywieranie „niewytłumaczalnej presji na tę procedurę”.