Polki oszczędzają mniej niż panowie. Więcej pieniędzy zostaje w domu

Prawie 91 proc. Polaków posiada konto w banku – minimalnie częściej kobiety niż mężczyźni. Ale oszczędza mniej – niecałe 72 proc. Pieniądze nieco częściej odkładają mężczyźni - wynika z badania PAYBACK Polska dla „Parkietu”.

Specjalnie dla „Parkietu” firma PAYBACK Polska wykonała badanie Polaków, pytając o ich sposoby oszczędzania. Okazało się przede wszystkim, że konta bankowe posiada znakomita większość ankietowanych – co ciekawe, nieco więcej kobiet (91,69 proc.) niż mężczyzn (89,87 proc.). Ale też nieco więcej kobiet (2,87 proc.) niż mężczyzn konta nie posiada (1,48 proc.). Nie każdy chciał jednak na to pytanie odpowiadać.

Skoro już ma się kontakt z bankiem, to można w nim odkładać pieniądze. Oszczędza nieco więcej mężczyzn niż kobiet (72,14 do 70,40 proc.), ale też więcej mężczyzn nie oszczędza – 15,22 proc. wobec 13,61 proc. Dlaczego nie oszczędzają? Najczęstsza odpowiedź zarówno kobiet, jak i mężczyzn to: nie mam wystarczających środków. A do tego, że nie potrafi oszczędzać, przyznaje się 19 proc. kobiet – i tylko 6,4 proc. mężczyzn.

Niektórzy z oszczędzających – i to sporo, prawie 37 proc. – przenoszą swoje pieniądze do banków oferujących lepsze warunki. I robią to częściej kobiety – 38,75 proc. wobec 35,42 proc. A mężczyźni rzadziej korzystają z tej opcji: 51,16 proc. wobec 50,53 proc.

Ci, którzy przenoszą swoje pieniądze do innego banku, na ogół robią to rzadziej niż raz na rok, zdarza się, że raz na kwartał (tu częściej panie). Najmniej osób robi to raz na miesiąc.

A jak idzie oszczędzanie? Największej grupie osób udaje się odłożyć mniej niż 10 proc. miesięcznych przychodów – częściej tę najmniejszą część odkładają kobiety niż mężczyźni – 47,15 proc. wobec 41,55 proc. A najwięcej – powyżej 50 proc. przychodów – odkładają mężczyźni: 3,41 proc. wobec 0,59 proc. kobiet.

Niemal 50 proc. ankietowanych trzyma pieniądze na zwykłym koncie – i tyle samo ma konta oszczędnościowe. Najrzadszą opcją jest lokata z funduszem – tu przodują mężczyźni: ponad 9 proc. Pań jest wśród posiadaczy ponad dwa razy mniej.

A jakie kryteria stosują Polacy, wybierając bankowe produkty oszczędnościowe? Ponad połowa i kobiet, i mężczyzn zwraca przede wszystkim uwagę na ich oprocentowanie nominalne. Co ciekawe, niemal tyle samo pań i panów (ok. 28 proc.) wybiera produkt z przyzwyczajenia lub w oparciu o wcześniejsze doświadczenia. Natomiast ok. 54 proc. nie skorzystałoby z bankowego produktu oszczędnościowego, wymagającego założenia nowego konta – ale 31 proc. kobiet i mężczyzn już tak.

44 proc. mężczyzn i 40 proc. kobiet porównuje oferty oszczędnościowe różnych banków przed podjęciem decyzji. Nieco więcej ankietowanych nie korzysta z porównywarek finansowych – nie robi tego 48 proc. panów i 53 proc. pań. Oferty w porównywarkach sprawdza natomiast 40 proc. mężczyzn i 33 proc. kobiet.

Panie rzadziej oszczędzają

Najnowsze badanie UCE Research na zlecenie platformy Raisin pokazuje, że ponad 62 proc. mężczyzn w Polsce deklaruje oszczędności przekraczające 5 tys. zł. Wśród kobiet odsetek ten wynosi jedynie 51,2 proc. Równocześnie widoczne są różnice w podejściu do nowoczesnych rozwiązań finansowych – szczególnie tych wymagających większego zaufania i poczucia kompetencji ekonomicznej. Zaledwie 39,6 proc. kobiet twierdzi, że ufa platformom finansowym online. Wśród mężczyzn odsetek ten przekracza połowę.

Z tradycyjnych lokat lub innych form oszczędzania przynajmniej raz skorzystało tylko 56,7 proc. kobiet w wieku 18–80 lat, mężczyzn z kolei niemal 7 na 10. Kobiety częściej rezygnują również z comiesięcznego odkładania choćby symbolicznych kwot. Brak takiej praktyki deklaruje 14,5 proc. z nich. Różnica jest jeszcze bardziej wyraźna, gdy mowa o inwestowaniu. Aż 35,9 proc. kobiet przyznaje, że nie inwestuje miesięcznie żadnych środków, wobec 25,5 proc. mężczyzn.

Choć cele finansowe kobiet i mężczyzn są podobne, to różni ich sposób myślenia o bezpieczeństwie oraz horyzoncie czasowym. Mężczyźni częściej odkładają „na przyszłość”. 34,3 proc. z nich wskazuje budowę poduszki bezpieczeństwa, a 16,7 proc. oszczędza z myślą o emeryturze.

Pieniądze w domu

I wreszcie trzecie badanie, prof. Dominiki Maison, pokazuje, że od 2022 r. widać stopniowy wzrost liczby osób posiadających oszczędności i w 2025 jest ich już 69 proc. Oszczędza 43 proc. osób z wykształceniem podstawowym i aż 81 proc. z wyższym. Wzrasta też poduszka finansowa Polaków – ponad połowa byłaby w stanie utrzymać się do roku, z czego 37 proc. od 1 miesiąca do pół roku, a 14 proc. od 6 do 12 miesięcy. Najczęściej pieniądze trzymane są w bankach – 63 proc., w tym na kontach oszczędnościowych/lokatach – 37 proc., a 26 proc. na kontach bieżących.

– Wieloletnie działania promujące korzystanie z usług bankowych oraz przechowywanie pieniędzy na koncie, zamiast w domu, przyniosły wyraźne efekty. Między 2009 a 2021 rokiem odsetek osób nieposiadających konta bankowego spadł z 22 proc. do 11 proc. Konto bankowe stało się tym samym podstawowym miejscem gromadzenia środków finansowych. W ostatnim roku nastąpiła jednak częściowa zmiana tego trendu – odsetek osób przechowujących oszczędności na koncie spadł z 69 proc. w 2023 r. do 63 proc. w 2025 r. przy jednoczesnym wzroście liczby osób trzymających pieniądze w domu (z 14 proc. do 19 proc.). Zjawisko to prawdopodobnie odzwierciedla wzrost poczucia niepewności, często pojawiające się w mediach komunikaty dotyczące zagrożenia wojennego oraz rekomendacje, by w sytuacjach kryzysowych posiadać gotówkę w domu – mówi prof. Dominika Maison.