Banki bardziej odporne na rynkowe szoki

Gdyby nastąpił gwałtowny odpływ inwestorów od złotego i papierów skarbowych, bankom w największych tarapatach zabrakłoby 38 mld zł płynnych środków

Sy­tu­acja sek­to­ra ban­ko­we­go jest lep­sza niż pół ro­ku te­mu – wy­ni­ka z naj­now­sze­go „Ra­por­tu o sta­bil­no­ści sys­te­mu fi­nan­so­we­go", przy­go­to­wa­ne­go przez eks­per­tów Na­ro­do­we­go Ban­ku Pol­skie­go. – Sys­tem fi­nan­so­wy jest sta­bil­ny, a zdol­ność ban­ków do ab­sor­bo­wa­nia ewen­tu­al­nych strat zwięk­szy­ła się i mo­żna ją oce­nić ja­ko wy­so­ką – oce­nia Piotr Szpu­nar, dy­rek­tor De­par­ta­men­tu Sys­te­mu Fi­nan­so­we­go NBP.

Od­por­ność na szo­ki

Bank cen­tral­ny zba­dał od­por­ność ban­ków na szo­ki ryn­ko­we i ma­kro­eko­no­micz­ne. Naj­gor­szy roz­wój wy­da­rzeń za­kła­da re­ce­sję w go­spo­dar­kach roz­wi­nię­tych w naj­bli­ższych dwóch la­tach, co prze­kła­da się na sy­tu­ację pol­skiej ekonomii. Sce­na­riusz szo­ko­wy prze­wi­du­je, że w przy­szłym ro­ku nasz PKB wzro­śnie je­dy­nie o 0,4 proc. a w ko­lej­nym ro­ku je­go war­tość spad­nie o 1 proc. Dla po­rów­na­nia, ostat­nia pro­jek­cja NBP za­kła­da wzrost go­spo­dar­ki o 1,5 proc. w 2013 r. i o 2,3 proc. w 2014 r. Pe­sy­mi­stycz­na wi­zja banku centralnego za­kła­da, że na­stę­pu­je od­pływ ka­pi­ta­łu za­gra­nicz­ne­go od pol­skich ak­ty­wów – w re­zul­ta­cie zło­ty osła­bia się o 30 proc., a ren­tow­no­ści ob­li­ga­cji skar­bo­wych ska­czą o 300 pkt.

Przy ta­kim sce­na­riu­szu ban­ki, aby utrzy­mać bez­piecz­ne wskaź­ni­ki wy­pła­cal­no­ści, po­trze­bo­wa­ły­by zwięk­sze­nia ka­pi­ta­łów o 4,3 mld zł do koń­ca 2014 r. (w sce­na­riu­szu ba­zo­wym – o 1 mld zł). Dotyczy to banków, których udział w aktywach sektora bankowego to ok. 15 proc.

Pro­ble­my z płyn­no­ścią

Od­pływ ka­pi­ta­łu za­gra­nicz­ne­go i spa­dek za­ufa­nia klien­tów spra­wi­ły­by, że w po­wa­żnych ta­ra­pa­tach zna­la­zły­by się ban­ki, któ­rych udział w ak­ty­wach sek­to­ra wy­no­si 16 proc. To te in­sty­tu­cje, któ­re ma­ją zna­czą­cy port­fel kre­dy­tów wa­lu­to­wych i w du­żym stop­niu fi­nan­su­ją się za gra­ni­cą. Brak płyn­nych środ­ków w tych ban­kach NBP sza­cu­je łącz­nie na 38 mld zł.

Od­por­ność ban­ków znacz­nie się jed­nak po­pra­wi­ła w po­rów­na­niu z sy­tu­acją ana­li­zo­wa­ną w ra­por­cie z lip­ca. Wte­dy ta sa­ma sy­mu­la­cja po­ka­za­ła nie­do­bór w wysoko­ści 59 mld zł, któ­ry do­tknął­by ban­ki o 24-proc. udzia­le w ak­ty­wach sek­to­ra. „Wzrost od­por­no­ści ban­ków wy­ni­ka z ogra­ni­cze­nia ska­li fi­nan­so­wa­nia za­gra­nicz­ne­go i nie­wiel­kie­go spad­ku kre­dy­tów wa­lu­to­wych" – czy­ta­my w ra­por­cie NBP.

Ry­zy­ko jest du­że

Sy­tu­acja sek­to­ra ban­ko­we­go jest do­bra, ale po­stę­pu­ją­ce spo­wol­nie­nie go­spo­dar­ki wi­dać już w spad­ku ma­rży kre­dy­to­wej i więk­szym ob­cią­że­niu ak­ty­wów ry­zy­kiem kre­dy­to­wym. – Kon­se­kwen­cje ne­ga­tyw­nych sce­na­riu­szy roz­wo­ju sy­tu­acji w stre­fie eu­ro mo­gą być po­wa­żne rów­nież dla pol­skiej go­spo­dar­ki. Ge­ne­ru­je to istot­ne ry­zy­ko, z któ­rym – w przy­pad­ku ne­ga­tyw­ne­go roz­wo­ju sy­tu­acji – pol­skie ban­ki bę­dą mu­sia­ły się zmie­rzyć – mó­wi Szpu­nar.

NBP re­ko­men­du­je ban­kom dal­sze wzmac­nia­nie ba­zy ka­pi­ta­ło­wej, zwłasz­cza po­sia­da­ją­cym znacz­ne port­fe­le kre­dy­tów miesz­ka­nio­wych. Szpu­nar pod­kre­śla jed­nak, że ban­ki nie po­win­ny do­ma­gać się od spła­ca­ją­cych kre­dy­ty do­dat­ko­we­go ubez­pie­cze­nia z po­wo­du spad­ku war­to­ści nie­ru­cho­mo­ści.

agniesz­ka.ka­min­ska@par­kiet.com