Japońska gospodarka już wydobyła się z recesji

Najgorszą po wojnie recesję Japonia ma już za sobą, bo wzrosły zarówno eksport, jak i wydatki konsumpcyjne. Akcje jednak taniały, gdyż perspektywy wcale nie są pewne

Produkt krajowy brutto zwiększył się w II kwartale o 3,7 proc. w stosunku rocznym, pierwszy raz od pięciu kwartałów, po spadku o 11,7 proc. w pierwszych trzech miesiącach bieżącego roku. Mediana prognoz 22 analityków zakładała wzrost PKB o 3,9 proc. W porównaniu z pierwszym kwartałem PKB wzrósł o 0,9 proc.

[srodtytul]Nie ma warunków do trwałego wzrostu[/srodtytul]

Po opublikowaniu rządowego raportu o stanie gospodarki w drugim kwartale zdrożały japońskie obligacje, a indeks Nikkei 225 Stock Average spadł o 3,1 proc., najbardziej od czterech miesięcy. Nie tylko dlatego, że PKB wzrósł nieco mniej niż prognozowano, ale przede wszystkim w wyniku obaw, że wzrost znowu osłabnie, gdy tylko skończą się rządowe programy, w wyniku których do światowej gospodarki wpłynęło z budżetów dwa biliony dolarów.

Wiadomo już na przykład, że zwycięzca zapowiedzianych na 30 sierpnia wyborów parlamentarnych będzie musiał stawić czoła bezrobociu sięgającemu rekordowych poziomów, gdyż największe japońskie spółki, takie jak Nikon czy NEC Electronics, ratują się przed skutkami kryzysu, tnąc wszelkie koszty, w tym również redukując zatrudnienie.

– Obecny wzrost wspierany jest przez pakiety stymulacyjne i eksport, ale trudno zakładać, że oba te czynniki będą podnosiły gospodarkę w takim tempie. Rzeczywiście najgorsze mamy już za sobą, ale w Japonii nie ma jeszcze warunków do trwałego wzrostu – powiedział Takahide Kiuchi, główny ekonomista w Nomura Securities.

[srodtytul]Zdecydował większy eksport[/srodtytul]

Najbardziej do dobrego wyniku drugiego kwartału przyczynił się japoński eksport, który wzrósł w tym okresie o 6,3 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem. Eksport netto, czyli sprzedaż zagraniczna pomniejszona o import, dodał 1,6 pkt proc. do wzrostu PKB w stosunku kwartalnym.

Tak znacząca poprawa zagranicznego popytu okazała się jednak niewystarczająca, by przekonać spółki do zwiększenia wydatków na budowę fabryk i ich wyposażenie. Inwestycje przedsiębiorstw, które stanowią około 15 proc. japońskiej gospodarki, spadły w minionym kwartale o 4,3 proc.

– Warunki są jeszcze i przez jakiś czas będą trudne, ale zakładamy, że gospodarka zmierza ku ożywieniu. Musimy jednak zwracać baczną uwagę na ryzyko wynikające z niskiego poziomu produkcji, pogarszającej się sytuacji na rynku pracy i zagrożeń ze strony globalnej gospodarki – powiedział Yoshimasa Hayashi, minister gospodarki i polityki pieniężnej.

[srodtytul]Nie ma gwarancji, że popyt nabierze rozpędu[/srodtytul]

Wydatki japońskich gospodarstw domowych wzrosły w minionym kwartale o 0,8 proc., dodając 0,5 pkt proc. do wzrostu PKB. Konsumpcja stanowi około połowy tamtejszej gospodarki. Prezes japońskiego banku centralnego Masaaki Shirakawa ostrzegał w minionym tygodniu, że ożywienie może nie być silne i że nie ma żadnych gwarancji na to, iż popyt na japońskie towary i usługi nabierze prawdziwego rozpędu.

Tak naprawdę, to japońska gospodarka nie zdołała jeszcze do końca wydobyć się z krachu na rynku akcji i nieruchomości sprzed 20 lat. Indeks Nikkei znajduje się obecnie na poziomie stanowiącym mniej niż jedną trzecią historycznego maksimum z grudnia 1989 r.