Widmo tysiąca wisielców

Jak uniknąć powtórki tego co wydarzyło się 24 sierpnia 2015 roku? Głowią się nad tym najwięksi gracze w branży ETF.

Najwięksi na świecie emitenci  ETF rozmawiają z giełdami i market makerami o tym, jak zapobiec powtórce  wydarzeń z 24 sierpnia 2015 roku.

W takich spotkaniach w ostatnich tygodniach uczestniczyli  m.in. przedstawiciele gigantów jak  BlackRock Inc., Vanguard Group Inc. i State Street Corp., które łącznie zarządzają 2 bilionami dolarów w aktywach ETF.

24 sierpnia, kiedy  z amerykańskiego rynku w pewnym momencie wyparowało 1,2 biliona dolarów zanim rynek częściowo odrobił straty, odnotowano aż ponad tysiąc przypadków zawieszania notowań, w większości dotyczyły jednostek ETF.

Teraz zainteresowane strony próbują zidentyfikować kwestie, które się do tego przyczyniły.  Jednym z powodów tej zawieruchy miały być zlecenia stop składane przez inwestorów, wypunktowano też market makerów za wyceny jednostek ETF, a także zbyt wąski przedział cenowy stosowany przez nowojorską NYSE Arca na otwarciu notowań i przy ich wznawianiu.

Ciekawostką jest, że krytykowane teraz reguły wprowadzono  w reakcji na słynny Flash Crash z maja 2010 roku jako mechanizm  zabezpieczający przed zbyt dużymi zmianami cen.

- Każdy ponosi część winy. Giełda odpowiedzialna jest za nowe reguły, market makerzy za zbyt ostrożne spready, inwestorzy za składanie na otwarciu zleceń po cenie rynkowej oraz emitenci za niedostateczne wyedukowanie  inwestorów jak powinno się handlowac takimi instrumentami - wylicza Eric Balchunas, analityk Bloomberg Intelligence.

Spośród 85 produktów (ETP), którymi 24 sierpnia handel wstrzymywano częściej  niż pięć razy 79 przypadło na platformę Arca , wskazują dane Bats Global Markets. W większości wynika to z dominacji tego rynku mającego 85-proc. udział w obrotach giełdowymi ETP, do których należą też ETF. To ponad 90 proc. wszystkich aktywów branży.

4 września NYSE Arca zwróciła się do nadzoru o zgodę na poszerzenie pasma wahań cen podczas otwarcia handlu. W nowym systemie instrumenty o wartości od 1 centa do 25 dolarów mogą drożeć bądź tanieć o 10 proc. w stosunku do poprzedniej sesji. Te z przedziału od 25,01 dolara  do 50 dolarów mają 5 - proc. limit, a jednostki powyżej 50 dolarów tylko 3-proc. Poprzednio było to odpowiednio 5 proc., 2 proc. i 1 proc. Jednocześnie giełda zastanawia się, czy poszerzyć zakres wahań podczas wznawiania zawieszonego handlu.

Stacey Cunningham, odpowiedzialny za operacyjne funkcjonowanie NYSE Group Inc. należącej do Intercontinental Exchange, poinformował, że zaangażowano doradcę, który dokona analizy  handlu jednostkami ETF na wszystkich jej rynkach. Ma też ocenić, czy maklerzy potrzebują  lepszych zachęt by podtrzymywać handel w okresach turbulencji.

Emitenci i giełdy sądzą, że zmienność spotęgowały także zlecenia stop wyjątkowo często składane przez inwestorów indywidualnych. Wydaje się, że mogą one chronić inwestora tymczasem  są równoznaczne z poleceniem dla giełdy natychmiastowej ich  realizacji po każdej cenie i powszechnie znane są jako zlecenia po cenie rynkowej. Na zmiennym rynku mogą oznaczać zlecenia  sprzedaży kiedy ceny spadają. Z danych NYSE wynika, że 24 sierpnia było dziewięć razy więcej zleceń po cenie rynkowej niż średnio.

- Inwestorzy ETF mogą uniknąć takich sytuacji wykorzystując zlecenia z limitem  i powstrzymując się od handlowania  blisko otwarcia lub , jeśli nie przywiązują wagi do płynności intra-day -  zamiast tego  mogą uzyskać  większość takiej samej ekspozycji  poprzez nisko kosztowe  indeksowe fundusze powiernicze - twierdzi Ben Johnson, dyrektor globalnych badań ETF w firmie Morningstar.