Coraz bardziej jastrzębie głosy w EBC

Program luzowania ilościowego Europejskiego Banku Centralnego już spełnił swoje zadanie – przekonują zwolennicy bardziej restrykcyjnej polityki monetarnej.

– Europejski Bank Centralny musi jak najszybciej zakończyć luzowanie ilościowe - stwierdził Klaas Knot, członek Rady Prezesów EBC. Dodał, że nie ma już żadnego powodu, aby kontynuować program. – Program podziałał tak, jak można było realistycznie oczekiwać – dodał Knot, który kieruje również holenderskim bankiem centralnym.

EBC jest coraz bliższy zacieśnianiu polityki monetarnej. Na grudniowym posiedzeniu bankierzy centralni przedstawili perspektywę zmiany języka polityki na początku roku, a niektórzy od tego czasu wyrazili swoją przychylność wobec zmiany już w marcu polityki na bardziej restrykcyjną.

Gołębi to zachowuje jednak szef EBC. Mario Draghi powiedział po czwartkowym posiedzeniu Rady Prezesów, że choć rośnie przekonanie o trwałości wzrostu inflacji, to cierpliwość i wytrwałość są nadal uzasadnione, ponieważ postęp w podwyżkach cen do tej pory pozostaje ograniczony.

– Zakończenie programu luzowania ilościowego jest ustalone na wrzesień – przypomniał Knot, dodając jednocześnie, że Europejski Bank Centralny nie podejmuje się jeszcze określenia swojej polityki po tym terminie. – Nie musimy jeszcze komunikować, że luzowanie skończy się na wrześniu, ale myślę, że właśnie w tym kierunku zmierzamy.

EBC jak na razie trzyma się swojego planu, nadal skupując aktywa o wartości 30 miliardów euro (37 miliardów dolarów) miesięcznie, i taki stan ma się utrzymać przynajmniej do końca września. Rekordowo niskie stopy procentowe powinny pozostać na tym poziomie znacznie dłużej. Według analityków ekonomicznych inflacja w strefie euro spadła w styczniu prawdopodobnie do 1,3 proc.

Knot wskazuje, że lakoniczne komunikaty na temat tego, co EBC planuje zrobić z programem QE po wrześniu, mogą wywierać negatywny wpływ na euro. 6-procentowy wzrost kursu euro od połowy grudnia może stać się dla gospodarki problemem, jeśli ograniczy eksport i wzrost cen.

Agencja Bloomberga przygotowała zestawienie sił w Radzie Prezesów EBC. Umiejscowienie danego członka zależy od jego nastawienia do polityki monetarnej, a także od ilości jego wypowiedzi. Im wyżej dana osoba się znajduje, tym częściej zabierała głos w debacie publicznej w zeszłym roku. Po prawej stronie znajdują się jastrzębie, po lewej gołębie.

Wśród zwolenników utrzymania lub ewentualnie łagodnego wychodzenia z programu luzowania ilościowego znaleźć można m.in. prezesa i wiceprezesa EBC, a także prezesa Banku Francji Françoisa Villeroya de Galhau, który w zeszłym roku wiódł zdecydowany prym w liczbie wypowiedzi. Grono gołębi uzupełnia prezes Banca d'Italia Ignazio Visco, prezes Banku Grecji Yannis Stournaras, oraz prezesi Narodowego Banku Belgii, Banku Centralnego Irlandii oraz Hiszpanii. Są to więc w znacznej mierze przedstawiciele krajów PIGS, a więc państw o słabej sytuacji budżetowej, zmagających się dodatkowo z wysokim bezrobociem. Zalicza się do nich zwyczajowo Portugalię, Włochy, Grecję i Hiszpanię.

Wśród jastrzębi głos najczęściej zabierał Jens Weidmann, prezes Bundesbanku. Do grupy zwolenników zacieśniania polityki monetarnej należy też zaliczyć prezesów Narodowego Banku Austrii Ewalda Nowotnego, Banku Litwy Vitasa Vasiliauskasa, Banku Słowenii Boštjana Jazbeca, Banku Estonii Ardo Hanssona, oraz oczywiście Banku Holandii Klaasa Knota. Listę jastrzębi uzupełnia też liczne grono zarządu EBC, w tym Sabine Lautenschläger, Benoît C?uré czy Yves Mersch.

Podział narodowościowy na grono jastrzębi i gołębi jest zarysowany dość wyraźnie. Zwolennikami luźnej polityki monetarnej są głównie kraje zmagające się ze strukturalnymi problemami gospodarczymi, którzy wierzą, że tani pieniądz jest w stanie jeszcze bardziej pobudzić ich gospodarki. Chodzi tu oczywiście o południe Europy, a także Francję. Jednocześnie historyczna niechęć tych państw do inflacji jest znacznie mniejsza niż wśród gospodarek, które mają historię zmagania się z gigantycznym wzrostem cen i które inflacji zawsze były niechętne.