NFZ od grudnia działa bez rady

Od początku grudnia Rada Narodowego Funduszu Zdrowia nie kontroluje już ani nie opiniuje decyzji dotyczących m.in. zmian planów finansowych funduszu czy wydatków inwestycyjnych.

Powód? Kadencja poprzedniej rady wygasła, a do nowej premier nie powołał członków.

– Od 5 grudnia nie ma mnie w radzie, bo kadencja się skończyła – mówi Ireneusz Fąfara, powołany do rady NFZ na wniosek Rady Działalności Pożytku Publicznego. Swoich delegatów wyznaczają też m.in. minister zdrowia, Trójstronna Komisja do spraw Społeczno-Gospodarczych, rzecznik praw obywatelskich. W sumie w radzie zasiada dziewięć osób.

– Reprezentant strony samorządowej Rudolf Borusiewicz jako wiceszef rady odpowiednio wcześniej poinformował, że kadencja się kończy – mówi „Parkietowi” Marek Wójcik, ekspert ds. zdrowia w Związku Powiatów Polskich. Drugie przypomnienie wysłali kilkanaście dni temu.

Samorządowcy pod koniec roku wybrali na nowo swojego przedstawiciela, ale nie został do teraz powołany. Kandydatów wybierali też członkowie Komisji Trójstronnej. Jednak w ramach organizacji pracodawców jeszcze kandydata z dwóch zaproponowanych nie wyłonili.

Wójcik podkreśla, że rada spełnia ważną rolę. – W ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wymieniono ją nawet przed samym NFZ – mówi Wójcik. On sam zasiada w radzie Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Okazuje się bowiem, że w regionach z powołaniem rad kłopotów nie było. – Wystąpiliśmy do wojewody o powołanie nowej rady oddziału i od grudnia mieliśmy już dziesięć spotkań – mówi Wójcik.

W centrali NFZ rada spotykała się zwykle raz w miesiącu. Podejmowała cztery, pięć uchwał w spawie planu finansowego, jego zmian, przyjęcia rzeczowego planu wydatków inwestycyjnych NFZ. Opiniowała też kandydatów na prezesa.

Z prac nad tegorocznym planem finansowym funduszu wynika, że przyjęta 18 grudnia jego zmiana już akceptacji rady nie miała. Jak przy każdej takiej decyzji zgodził się na nią natomiast minister zdrowia, a parafował minister finansów. Mimo to cześć ekspertów stawiała wręcz tezę, że plan może być nieważny. – Opiniowanie planu to wymóg ustawowy, nawet gdy ta opinia nie jest wiążąca. Tak jak ma to miejsce z sejmowymi komisjami – mówi poseł Marek Balicki, były minister zdrowia. Jego zdaniem zmiana planu może być wadliwa prawnie.

Na razie planów likwidacji rady nie ma, choć jej kompetencje były w przeszłości ograniczane, czemu zresztą Platforma Obywatelska się sprzeciwiała. Gdy PiS chciał odwołać Jerzego Millera ze stanowiska prezesa NFZ (teraz jest on szefem resortu spraw wewnętrznych w rządzie Donalda Tuska), nie był w stanie tego zrobić, bo społeczni przedstawiciele w radzie wysoko cenili jego profesjonalizm. W końcu zmieniono ustawę tak, że opinia rady jest potrzebna, ale nie wiążąca.

W tym roku prace rady mogą być szczególnie trudne. Po raz pierwszy w planie finansowym zarezerwowano dla szpitali mniej pieniędzy, niż dostały rok wcześniej. Naciski poszczególnych grup lekarzy, a także regionów, są ogromne. Minister zdrowia Ewa Kopacz już parokrotnie sterowała w imieniu NFZ ręcznie finansami, dodając pieniędzy wybranym placówkom.

Na dodatek wpływy ze składek zarówno z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego są niższe niż w bardzo ostrożnym planie finansowym, a wszystkie rezerwy zostały już rozwiązane lub uwzględnione w wydatkach.

[ramka][b]55,3 mld zł[/b] - takie są zaplanowane na ten rok wydatki NFZ. Zgodnie z planem finansowym na ich realizację brakuje ponad 2 mld złotych[/ramka]