Po chłodnym wrześniu wyniki funduszy nieco się skurczyły

Tabela wyników funduszy inwestycyjnych z września prezentuje się dość modelowo, uwzględniwszy odejście inwestorów od ryzyka, akcje najczęściej przynosiły straty, natomiast obligacje chroniły kapitał.

Publikacja: 04.10.2023 21:00

Po chłodnym wrześniu wyniki funduszy nieco się skurczyły

Foto: Adobestock

Wrzesień istotnie podkopał tegoroczne stopy zwrotu funduszy, ale głównie dotyczy to strategii powiązanych z rynkami akcji. Fundusze dłużne w nieco mniej sprzyjających warunkach w sporej części zdołały się nawet umocnić.

„Misie” na czele

Dwa poprzednie miesiące upłynęły pod znakiem korekty akcji. Sporo napięć obserwujemy także na rynkach długu, ale raczej zagranicznych. Fundusze akcji wciąż jednak mogą pochwalić się solidnymi stopami zwrotu, choć portfele dłużne coraz częściej wyprzedzają je pod względem zysków przy bardziej ograniczonym ryzyku zmienności. W zeszłym miesiącu najsłabiej zaprezentowały się jednak fundusze metali szlachetnych, które zresztą już wcześniej zawodziły inwestorów. We wrześniu średnia stopa zwrotu tych produktów sięgnęła minus 6,1 proc., przez co strata od początku roku powiększyła się do 10,6 proc. – wynika z danych analizy.pl. Nastawienie do złota psuły w ostatnim czasie wzrosty rentowności amerykańskich obligacji oraz umocnienie dolara.

Pozostałe najsłabsze grupy funduszy we wrześniu jak i po dziewięciu miesiącach tego roku są dość daleko od powyższych strat. Najgorsze fundusze akcji w zeszłym miesiącu zanotowały spadki średnio nie większe niż 4 proc. Niestety mowa tu o liderach rynku, czyli portfelach polskich akcji uniwersalnych oraz małych i średnich spółek. Jeszcze niedawno obie te kategorie mogły pochwalić się ponad 20-proc. stopami zwrotu od początku roku, a w tej chwili miano to mogą sobie przypisać tylko fundusze tzw. misiów. Produkty szerokiego polskiego rynku akcji zmniejszyły zyski do przeciętnie 15,7 proc. po dziewięciu miesiącach tego roku. Spośród funduszy akcji polskich uniwersalnych w czołówce grupy w poprzednim miesiącu znalazły się Franklin Zdywersyfikowany Akcji oraz mBank Innowacji PL, choć i one nie zakończyły miesiąca z zyskami. Wśród portfeli krajowych małych i średnich przedsiębiorstw na pozycji lidera finiszował we wrześniu Rockbridge Neo Akcji Małych Spółek, jednak stracił 1 proc.

Podobne straty jak polskie akcje przyniosły w zeszłym miesiącu również globalne rynki rozwinięte. Zniżki wyniosły tu po 3,4 proc., przez co średni wynik od początku roku zmalał do 9,1 proc. Nieco lepiej prezentują się fundusze akcji amerykańskich, które wciąż są 12,6 proc. nad kreską, a w samym wrześniu straciły jedynie po 2,7 proc.

Z funduszy akcji najlepiej wypadły w poprzednim miesiącu portfele rynków azjatyckich (bez Japonii). Co prawda również nie uniknęły strat, ale ograniczyły się one do 0,7 proc. Grupa ta jest niestety drugą obok metali szlachetnych kategorią funduszy, która notuje straty po dziewięciu miesiącach tego roku.

Fundusze polskich małych i średnich spółek pozostają najmocniejszą grupą w zestawieniu od początku roku i jako jedyne mają na kontach wciąż po ponad 20 proc. zysku. Portfele szerokiego rynku z kolei plasują się na miejscu drugim. Po piętach depczą im zaś fundusze europejskich rynków wschodzących, gdzie średnie wyniki wynoszą 14,4 proc. Co ciekawe, miejsce czwarte zajmują fundusze mieszane polskie zrównoważone, gdzie przeciętne stopy zwrotu sięgają 13,3 proc. Jest to wynik lepszy m.in. od funduszy akcji amerykańskich.

Obligacje silne

Zeszły miesiąc był z kolei całkiem udany dla funduszy dłużnych, choć głównie nastawionych na papiery o krótszym terminie do wykupu. Dla krajowego rynku długu wsparciem było nieoczekiwanie duże cięcie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej, aczkolwiek na rynkach bazowych rentowności papierów skarbowych mocno zwyżkowały (ceny spadały). Oprocentowanie papierów amerykańskich wzbijało się coraz na nowe szczyty i podobnie jest w pierwszych miesiącach października. Niemniej krajowe fundusze dłużne w większości przeszły przez wrzesień suchą stopą. Najlepiej wypadły portfele papierów krótkoterminowych, przynosząc po około 0,5 proc. zysku w miesiąc. Ich stopy zwrotu od początku roku wzrosły tym samym do 7,5 proc. Podobnie w zeszłym miesiącu zachowały się fundusze papierów korporacyjnych, aczkolwiek ich wyniki po dziewięciu miesiącach są o 0,6 pkt proc. wyższe. Fundusze papierów długoterminowych często kończyły wrzesień przy poziomach sprzed miesiąca. W tej grupie produktów jak dotąd zarobić można było między 9 a 10 proc.

W polskich funduszach mieszanych przecenę bardziej ryzykownej części portfela łagodziło niezłe zachowanie obligacji, dlatego najczęściej plasowały się w środku tabeli ze stratami sięgającymi około 1 proc. Dwie tego typu grupy – aktywnej alokacji i stabilnego wzrostu – wciąż notują ponad 10-proc. zwyżki.

Korekta krajowego rynku akcji. Obligacje przeszły przez wrzesień suchą stopą 

Wyższe ceny surowców wspierają energetykę

Mateusz Janicki zarządzający, Caspar TFI

W ciągu ostatnich kilku miesięcy dokonaliśmy istotnych zmian w składzie Caspara Akcji Europejskich. Portfel jest bardziej zdywersyfikowany, pojawiło się też kilka większych spółek. Mimo że wiele mówi się o zagrożeniach dla europejskiego przemysłu, to w ramach funduszu staramy się dobierać spółki o zasięgu globalnym i z silną pozycją rynkową. Dzięki temu są one w stanie radzić sobie nawet w trudniejszym otoczeniu makroekonomicznym, przerzucając wyższe koszty na klientów. W ciągu ostatniego miesiąca najlepiej radziły sobie spółki z obszaru energii, który ma największy udział w funduszu. Pomogły zarówno wyższe ceny ropy naftowej wspierane decyzją OPEC o ograniczeniu podaży, jak i wyższe marże rafineryjne. Transformacja energetyczna może potrwać dłużej, niż zakładano, o czym świadczy chociażby przesunięcie wdrożenia zakazu sprzedaży nowych aut spalinowych z wcześniej planowanego 2030 na 2035 r. w Wielkiej Brytanii. Obecnie w sektorze energii wciąż obowiązuje wiele ograniczeń dla nowych inwestycji, co przekłada się na ograniczoną podaż ropy naftowej i jej produktów.paan

Dobre spółki są bardziej odporne na korekty

Tomasz Kuciński zarządzający, mTFI

Zgodnie ze strategią funduszu mBank Innowacji PL inwestujemy w prywatne przedsiębiorstwa działające na rynkach eksponowanych na megatrendy. Ideą funduszu jest inwestowanie w biznesy z wysokim poziomem ładu korporacyjnego, skutecznie reinwestujące kapitał. W procesie zarządzania konsekwentnie realizujemy strategię ukierunkowaną na minimalizację ryzyk natury politycznej, czego odzwierciedleniem jest brak ekspozycji na spółki Skarbu Państwa. Z sektorowego punktu widzenia warto przede wszystkim odnotować, że brak pozycji w bankach pozwolił nam na uniknięcie strat związanych z nerwową reakcją rynku na zaskakująco głęboką obniżkę stóp procentowych przez RPP. Relatywnie defensywne pozycjonowanie portfela i skupienie się na najbardziej jakościowych podmiotach pozwoliło również na uniknięcie większych strat związanych z głęboką korektą globalnego rynku spółek wzrostowych. Warto mieć również na uwadze, że ze względu na relatywnie duży udział eksporterów netto, siła relatywna funduszu z reguły rośnie w przypadku osłabiania się PLN oraz umacniania się dolara.paan

Mniejsze firmy uniknęły zewnętrznych zawirowań

Michał Staszak zarządzający, TFI Allianz Polska

Indeks WIG, zniżkując o 4,43 proc., zaliczył we wrześniu drugi z rzędu spadkowy miesiąc. Zniżki te były spowodowane m.in. obawami o stan gospodarki, osłabiającym się złotym oraz zamieszaniem związanym z trwającą kampanią wyborczą. Na tle całego rynku pozytywnie wyróżniały się mniejsze firmy – sWIG80TR zanotował spadek „tylko” o 1,39 proc. Może to wynikać z faktu, że spółki te są w niewielkim stopniu uzależnione od zagranicznego kapitału, za którym podążały notowania WIG20. Sektorowo, pomimo rosnących rentowności obligacji, można było zaobserwować relatywnie dobre zachowanie się firm wzrostowych, co tłumaczyć można większą odpornością tych podmiotów na trwające spowolnienie gospodarcze. To właśnie mniejsze spółki i firmy wzrostowe stanowią istotną część Allianz Małych i Średnich Spółek, co pozwoliło na uzyskanie dobrych wyników w ubiegłym miesiącu. Strategia funduszu pozostaje niezmienna i opiera się głównie na inwestowaniu w małe i średnie przedsiębiorstwa z rynku głównego GPW, które są w stanie konsekwentnie zwiększać skalę swojego biznesu, bez względu na otoczenie gospodarcze.paan

Różnice w kursach polityki monetarnej

Filip Nowicki członek zarządu, Superfund TFI

Superfund Spokojna Inwestycja Plus (0,85 proc. we wrześniu) to fundusz dłużny uniwersalny, aktywny zarówno w segmencie obligacji skarbowych, jak i korporacyjnych, charakteryzujący się niskim ryzykiem stopy procentowej. To, co przede wszystkim cieszy, to fakt, że regularnie udowadniamy, że świetnie sobie radzimy, gdy rynek zaczyna być trudniejszy, jak miało to miejsce we wrześniu. Osiągnięte wyniki to z jednej strony zasługa dobrze zdywersyfikowanej i pracującej na atrakcyjnych rentownościach części portfela zaangażowanej w obligacje korporacyjne, z drugiej strony pozytywnie na wyniki wpłynęło ograniczenie ryzyka. W związku ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi zakładaliśmy osłabienie się nastrojów i na początku września w miarę możliwości ograniczaliśmy ryzyko rynku lokalnego. To w połączeniu z pogłębiająca się dywergencją między polityką pieniężną RPP a jastrzębim podejściem amerykańskiej Rezerwy Federalnej pozytywnie przełożyło się na wyniki. W naszej ocenie tendencje rynkowe zarysowane we wrześniu mogą utrzymać się w kolejnych tygodniach i wywierać presję na rynek długu.paan

Fundusze inwestycyjne
Już bez szału popytu na fundusze dłużne
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Fundusze inwestycyjne
Mieszane perspektywy przed złotem
Fundusze inwestycyjne
USA pozostaną w hossie. W Polsce lepiej postawić na fundusz skarbowy
Fundusze inwestycyjne
Jesienią krajowe fundusze obligacji poderwały się do lotu
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Fundusze inwestycyjne
Jakub Głowacki, zarządzający Acer FIZ: Europa na krawędzi kryzysu
Fundusze inwestycyjne
Sektor TFI i klienci nie będą skłonni do większego ryzyka