Strategia rozwoju rynku kapitałowego daleka od ideału, ale dobrze, że w ogóle powstała

Większość uwag, które zgłoszono do dokumentu, nie została jednak uwzględniona. Pozostaje zadowolić się tym, co jest, i wierzyć, że w ogóle zapisy strategii będą realizowane.

Strategia rozwoju rynku kapitałowego, która została opublikowana w piątek, budzi mieszane uczucia. Z jednej strony dobrze się stało, że w końcu ujrzała światło dzienne, ale uczestnicy rynku wskazują, że jej ostateczna wersja i tak pozostawia sporo do życzenia.

Mogło być lepiej

Ostateczna wersja strategii nie dotyka wielu kwestii, na które uczestnicy rynku zwracali uwagę na etapie konsultacji.

– Finalnie przyjęta strategia jest bardzo zbliżona do dokumentu, który był konsultowany w czerwcu. Aktualne pozostają zatem zastrzeżenia SEG, a w szczególności postulat powrotu do oryginalnej wersji strategii z lipca 2018 r. Pierwotny projekt zakładał uczynienie atutu z podstawowej wady polskiego rynku kapitałowego, jaką jest notowanie przede wszystkim firm małych i średnich – skoro możemy to robić na skalę lokalną, to powinniśmy rozszerzyć skalę działania i utworzyć rynek dla małych firm z całej UE – mówi Mirosław Kachniewski, prezes Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych. – Jedynym uwzględnionym postulatem SEG jest dołączenie podrozdziału poświęconego zrównoważonemu finansowaniu, co jest o tyle istotne, że kwestie te będą determinować przepływy setek miliardów euro rocznie. Paradoksalnie nasza „brązowa" gospodarka może najwięcej zyskać na „zielonej" transformacji, jeśli stworzymy ku temu właściwe podstawy – dodaje Kachniewski.

– Dobrą wiadomością jest opublikowanie dokumentu, jak również to, że strategia zyskała opiekuna w postaci pełnomocnika ministra finansów, inwestycji i rozwoju ds. wdrożenia SRRK – wskazuje z kolei Marcin Dyl, prezes IZFA. Nie ukrywa, że realizacja strategii będzie wyzwaniem.

– Do tego będzie wymagana współpraca i zaangażowanie wszystkich uczestników rynku kapitałowego, a przede wszystkim samych instytucji finansowych. Edukacja, odbudowa zaufania to hasła dobrze brzmiące, ale wypełnienie ich treścią jest trudne i czasochłonne. Oczekiwaliśmy również nieco więcej w sprawie zachęt podatkowych związanych z oszczędzaniem i inwestowaniem długoterminowym. Warto podkreślić, że w ramach strategii dostrzeżono konieczność wzmocnienia poziomu współpracy nadzoru z rynkiem, na co jesteśmy nieustająco otwarci. Cieszy informacja o zamiarze powołania grupy roboczej przy Radzie Rozwoju Rynku Finansowego, która zajmie się między innymi ważnymi dla nas tematami, takimi jak np. wysokość kosztów transakcji. Mamy także nadzieję na aktywne działanie w zespole przy pracy nad tematem: fundusze inwestycyjne i inwestorzy instytucjonalni – mówi Dyl.

Wątpliwości inicjatorów

Wątpliwości odnośnie do strategii ma branża maklerska, która poprzez Izbę Domów Maklerskich przez wiele lat apelowała o stworzenie strategii rynku kapitałowego.

– Strategia kompleksowo podchodzi do tematu finansowania przedsiębiorstw przez inwestorów na rynku kapitałowym, co jest kluczowe z punktu widzenia przedsięwzięć innowacyjnych, bo to głównie rynki kapitałowe finansują tego typu projekty. Dokument nie adresuje jednak kilku fundamentalnych kwestii. Chodzi głównie o rolę oszczędności gospodarstw domowych jako źródła kapitału dla polskich MŚP. Konieczne są zachęty podatkowe dla konwersji części oszczędności gospodarstw domowych na kapitał, poprzez zniesienie tzw. podatku Belki od inwestycji na rynku regulowanym. Wątpliwości budzi także słuszność określonego w strategii celu, którym według strategii jest obniżenie kosztów kapitału. Głównym celem strategii powinno być zwiększenie produktywności kapitału, które wymaga zwiększenia dostępności kapitału wyższego ryzyka, czyli zwiększenia udziału rynku kapitałowego w finansowaniu inwestycji przedsiębiorstw. Mamy również bardzo poważne wątpliwości co do słuszności zapisu dotyczącego jednolitej licencji bankowej, która umożliwi bankom oferowanie usług maklerskich – mówi Waldemar Markiewicz, prezes IDM.

Co znajduje się w strategii?

Zachęty podatkowe dla inwestorów

- Umożliwienie kompensacji zysków/strat kapitałowych dla jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych i innych papierów wartościowych.

- Zmniejszenie stawki podatku dochodowego od dywidend w przypadku inwestycji długoterminowych do 9 proc.

- Zmiana w opodatkowaniu odsetek od obligacji.

Zachęty podatkowe dla emitentów

- Rezygnacja z podatku u źródła dla euroobligacji.

- Wprowadzenie zwolnienia podatkowego dla emisji obligacji rozwojowych.

- Wprowadzenie ulgi dla kosztów związanych z procesem IPO, a także zwiększenie ulg dla programów akcji pracowniczych.

Zmiany na rynku akcji

- Współpraca GPW i PAIH w celu promowania polskiego rynku kapitałowego za granicą.

- Zmiana technologii na GPW w celu osiągnięcia lepszych mechanizmów kształtowania cen i wyszukiwania źródeł płynności.

- Dążenia do obniżania opłat w każdym obszarze rynku i zadbanie, żeby obniżki te przełożyły się przede wszystkim na redukcję opłat dla inwestorów indywidualnych.

- Określenie do końca 2020 r. krajowych regulacji dla produktów jak dotąd nieistniejących lub niestosowanych na polskim rynku, a popularnych na najbardziej rozwiniętych rynkach – w tym ETF-ów.

Działania nadzoru

- Czasowe oddelegowywanie pracowników UKNF na staże i programy szkoleniowe w podmiotach nadzorowanych.

- Zwiększenie zaangażowania KNF w rozwój rynku kapitałowego przy jednoczesnym zapewnieniu przejrzystości i proporcjonalności nadzoru.

- Aktywny udział KNF w programach edukacji z zakresu rynku finansowego.