W opublikowanym w ramach zeszłorocznego przeglądu planie działania dotyczącym klimatu EBC skupił się głównie na kwestiach ryzyka klimatycznego. Ten obszar jest wciąż rozwijany i nadal zajmuje ważne miejsce w komunikacji banku, ale w najnowszych dokumentach ograniczanie emisyjności własnego portfela aktywów stanowi autonomiczny cel działań EBC. W szczególności przełomowa jest zapowiedź planowanej dekarbonizacji portfela aktywów skupowanych w ramach programu skupu obligacji korporacyjnych (CSPP), polegająca na zmniejszeniu udziału najbardziej emisyjnych firm w portfelu na korzyść tych, które emitują mniej. EBC zaznacza przy tym, że będzie dążyć do uzgodnienia emisyjności swojego portfela z trajektorią ograniczania emisji gazów cieplarnianych (GHG) wynikającą z porozumienia paryskiego. Zmianom składu portfela towarzyszyć ma publikowanie informacji o jego emisyjności i innych danych relewantnych z punktu widzenia klimatu. Podobne zmiany mają objąć zasady przyjmowania przez EBC papierów wartościowych pod zastaw w ramach operacji repo. Tym samym EBC dołączył do Banku Anglii, który w swoim programie skupu obligacji firm podobne modyfikacje wprowadził w listopadzie 2021 roku.
Przyjęcie emisyjności spółek, których papiery wartościowe EBC skupuje, jako głównego wskaźnika w ramach zapowiedzianych programów jest szczególnie warte uwagi, gdyż oznacza wyjście poza paradygmat oparty na ryzyku klimatycznym generowanym dla bilansu banku i uwzględnienie również wpływu, jaki emitenci wywierają na środowisko, zgodnie z zasadą podwójnej istotności. Zapowiedziane zmiany mają z jednej strony zmniejszyć ekspozycję EBC na wysokoemisyjne podmioty, a tym samym ryzyko klimatyczne, ale z drugiej strony, o czym bank mówi już wprost, mają zachęcać europejskie spółki do ujawniania i ograniczania emisji GHG.
Uzasadniając te zmiany, bank odwołał się do kształtu swojego mandatu, zapisanego w unijnych traktatach, a zwłaszcza do pomocniczego celu swojej działalności, polegającego na wspieraniu ogólnej polityki gospodarczej w Unii i przyczynianiu się do osiągnięcia jej celów, w tym ochrony środowiska. To istotne novum w komunikacji EBC, który wcześniej eksponował wpływ zmian klimatu na swój podstawowy cel zapewnienia stabilności cen. W lipcowym komunikacie uwzględnianie kwestii klimatycznych jest uzasadnione z punktu widzenia każdego z nich.
Cel stabilności cen pozostaje jednak nadrzędny wobec inicjatyw wspierających politykę klimatyczną UE. Mając to na uwadze EBC zastrzegł, że o wielkości i czasie dokonywania zakupów aktywów nadal decydować będą wyłącznie względy zapewnienia stabilności cen, a inicjatywy klimatyczne będą poddawane okresowym przeglądom, pod kątem ich wpływu na transmisję polityki pieniężnej banku. Zmiany w programie CSPP mają zacząć obowiązywać od października; wtedy też EBC poda więcej szczegółów programu.
Poza zmianą alokacji aktywów zapowiedziane działania obejmują dalsze prace analityczne, a także rozwój metodologii szacowania ryzyka klimatycznego na potrzeby operacji otwartego rynku. Tu, z jednej strony EBC zapowiedział współpracę z agencjami ratingowymi, na których ocenach bank w dużej mierze polega, nabywając aktywa. Niezależnie EBC będzie uwzględniał ryzyko klimatyczne we własnych metodologiach wewnętrznych. Docelowo ma ono również znaleźć odzwierciedlenie w zróżnicowaniu haircutów, stosowanych przez bank w operacjach repo. Ponadto warunkiem możliwości przyjęcia danego aktywa przez EBC ma być raportowanie przez jego emitenta w zgodzie ze standardami dyrektywy CSDD. EBC zamierza też wprowadzić standardy dotyczące ujawnień dla instrumentów nieobjętych wymogami raportowania niefinansowego, takich jak listy zastawne czy ABS-y.
