Niebieska gospodarka

Na europejskiej agendzie pojawiło się nowe pojęcie zachęcające do zrównoważonego inwestowania – obok zielonych inwestycji wyrosły nam inwestycje niebieskie.

O ile zielona gospodarka skupia się na szeroko rozumianych kwestiach środowiskowych, o tyle gospodarka niebieska jako priorytet stawia kwestię zasobów wodnych: mórz i oceanów. Siłą rzeczy zagadnienia te będą dotyczyły krajów, które posiadają długie linie brzegowe, a także przedsiębiorstw, których działalność jest ściśle związana z gospodarką morską.

Zdaniem twórców niebieskiej gospodarki przyczynia się ona do łagodzenia zmiany klimatu poprzez rozwój morskiej energii odnawialnej, dekarbonizację transportu morskiego i zazielenienie portów. Docelowo może to sprawić, że dzięki odnowieniu norm dotyczących projektowania narzędzi połowowych, recyklingowi statków i likwidacji platform morskich gospodarka będzie miała bardziej zamknięty obieg. Dodatkowo rozwój infrastruktury na obszarach przybrzeżnych pomoże zachować bioróżnorodność i krajobraz wybrzeża, przynosząc korzyści turystyce i gospodarce. Nowe podejście może więc zapewnić spójność we wszystkich sektorach niebieskiej gospodarki, ułatwić ich współistnienie, a także pomóc w uzyskaniu synergii w przestrzeni morskiej bez szkody dla środowiska. Działaniami dodatkowymi mogą być również inwestycje w badania, rozwój i innowacje.

Z obszernego raportu Komisji Europejskiej wynika, że niebieska gospodarka wpisuje się w Europejski Zielony Ład i plan naprawy gospodarczej dla Europy na dziesięciolecia. Mając na uwadze realizację unijnych celów środowiskowych i klimatycznych, naturalne jest włączenie w ten proces mórz i oceanów, które są głównym regulatorem klimatu. Zasoby morskie oferują czystą energię, powietrze oraz są źródłem pożywienia. Intencją promotorów niebieskiej gospodarki jest włączenie tej idei do listy działań, które pomogą w osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu. Wśród priorytetów wskazuje się w tym kontekście na kilka konkretnych obszarów działań.

Po pierwsze, zachęca się do współpracy między krajami Unii w celu wymiany skutecznych strategii, informacji, wiedzy i najlepszych praktyk. Kolejnym ważnym działaniem mogą być ułatwienia wdrażania nowych technologii i innowacji w celu tworzenia i napędzania branż przyjaznych dla niebieskiej gospodarki. Inną formą inicjatyw jest rozwijanie ekonomicznego upodmiotowienia i odporności społeczności żyjących wokół oceanów, mórz, jezior i rzek oraz tworzenie instrumentów ekonomicznych, takich jak niebieski węgiel, niebieskie obligacje i dedykowany model ubezpieczeń w celu wzmocnienia ochrony środowiska.

Odpowiedzią na niebieską gospodarkę są również inicjatywy niektórych giełd, szczególnie z krajów z długą linią brzegową. Działania te obejmują w szczególności przyporządkowywanie spółek z różnych branż do jednego segmentu, ich promocję oraz budowę indeksów.

Z przeprowadzonych dotychczas badań wynika, że tylko w przypadku giełdy Euronext kryteria te spełniają 162 spółki o łącznej kapitalizacji 675 mld euro. W relacji do przeciętnych spółek notowanych na tej platformie, spółki wchodzące do segmentu niebieskiej gospodarki miały wyższe zyski, EBITDA oraz zwiększyły swoje zatrudnienie. W przypadku podjęcia tego tematu przez inne kraje, których dotyczy w większym lub mniejszym stopniu gospodarka morska, można się spodziewać, że w krótkim czasie stanie się ona ważnym elementem Europejskiego Zielonego Ładu.