ESG jest coraz bardziej popularne na świecie, ale również i w Polsce

Raportowanie pozafinansowe (ESG) poza tym, że rozszerza się na skutek nowych regulacji europejskich, to i tak zdobywa coraz więcej zwolenników wśród inwestorów, analityków, doradców inwestycyjnych i zarządzających funduszami. Oni biorą pod uwagę i chcą brać w coraz większym stopniu dane pozafinansowe, decydując o inwestycjach. Za 5–10 lat firmy bez raportu ESG nie będą w ogóle analizowane.

Aktualizacja: 31.03.2022 08:44 Publikacja: 31.03.2022 05:00

Eksperci nie mieli wątpliwości, że raportowanie ESG będzie szybko nabierać na znaczeniu.

Eksperci nie mieli wątpliwości, że raportowanie ESG będzie szybko nabierać na znaczeniu.

Foto: tv.rp.pl

PARTNEREM DEBATY JEST BOŚ

– Raportowanie ESG pochodzi od pierwszych liter skrótu w języku angielskim (enviromental, social, governance) i oznacza ujawnianie informacji o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w obszarach, które są dodatkowymi do raportowania finansowego. Te obszary to kwestie środowiskowe, społeczne i związane z ładem korporacyjnym – wyjaśniała prof. Maria Aluchna, kierownik katedry w Zakładzie Teorii Zarządzania Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

– Chcemy, aby jak najwięcej firm raportowało pozafinansowo, ale jak dotąd ESG rozwijało się dobrowolnie poza wąską grupą firm zobowiązanych do tego przepisami. Natomiast docelowo będzie ona rozszerzana. Dotychczas były to tylko spółki największego zainteresowania o określonej sumie bilansowej i liczbie pracowników, branża firmy nie ma znaczenia, kluczowa jest jej wielkość – dodała prof. Aluchna, wskazując też, że często mylona z ESG społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) jest koncepcją, podobnie jak zrównoważony rozwój. I część tych terminów jest w publicystyce i akademicko stosowana zamiennie, choć w praktyce to co innego.

Czytaj więcej

Dodatek specjalny: ESG i zrównoważony rozwój w bankowości

Europejska taksonomia

– Polski sektor bankowy jest gotowy na rewolucję związaną z ESG. Trwa proces przygotowania się do raportowania ESG. Banki poza przepisami krajowymi są związane tzw. europejską taksonomią, która nakłada na banki nie tylko obowiązek raportowania, ale i stosowania w praktyce finansowej kryteriów ESG. Bank Ochrony Środowiska jest jedną z tych instytucji, które dobrowolnie poddały się ratingowi ESG. W grudniu 2021 r. uzyskaliśmy rating jednej z renomowanych agencji ratingowych na poziomie 19,9 co plasuje nas w gronie 18 proc. najwyżej ocenionych instytucji finansowych na świecie – mówił Wojciech Hann, prezes zarządu BOŚ Bank SA.

– Jesteśmy też drugim najbardziej „zielonym" bankiem w Polsce, ale oczywiście jesteśmy szczególną instytucją finansową, bo prawie 37 proc. naszego portfela to są „zielone" kredyty. Jesteśmy w tym zakresie bezkonkurencyjni – dodał szef BOŚ. Jego zdaniem większe banki stoją przed dużym wyzwaniem, jak przejrzyście raportować stan portfela kredytowego i szerzej stan swej działalności w trzech wymiarach ESG.

– Jednak musimy i chcemy wchodzić w raportowanie ESG ponieważ to trend nie do zatrzymania. Zarówno regulatorzy, ale też klienci, inwestorzy coraz bardziej interesują się nie tylko, czy biznes jest zyskowny, ale także jak bardzo wpływa on na szeroko pojęte otoczenie w trzech wymiarach ESG – mówił Hann, przyznając, że raportowanie ESG jest zadaniem podchwytliwym, gdyż można raportować precyzyjnie i nieprecyzyjnie, a niektórzy wręcz „pudrują" dane. Jednak, w jego ocenie, raportowanie ESG będzie w kolejnych latach szybko ewoluować i stawać się bardzo precyzyjne.

– Rzeczywiście trend wzrostowy ESG wydaje się nie do zatrzymania. Pracujemy już dla wielu firm i coraz częściej otrzymujemy zapytania o raportowanie. Oczekiwania rynku są naprawdę duże. Z jednej strony to regulacje UE nakładające od 2023 roku obowiązek raportowania dla wszystkich firm powyżej 250 osób. Teraz obowiązuje raportowanie dla ok. 300 firm, a za przyszły rok taki obowiązek będzie już miało 3600 przedsiębiorstw. Po drugie, oczekiwania płyną z różnych stron, od partnerów biznesowych, inwestorów, klientów indywidualnych, regulatorów, ale też z branży bankowej i ubezpieczeniowej, które będą wymuszały stosowanie ESG na innych sektorach – mówił Przemysław Oczyp, prezes spółki Go Responsible. Jak dodał, teraz „zielone" kredyty to może nie wyjątki, ale na pewno nie norma, a wkrótce wszystkie kredyty będą musiały być „zielone".

– Europejska taksonomia doprowadzi do stanu, w którym firmy, których działalność szkodzi środowisku, ale i społeczeństwu, będą musiały informować o tym wprost. Taksonomia spowodowała też, że jedna – najbardziej szkodząca środowisku branża, czyli energetyka oparta na stałych, kopalnych paliwach – została de facto skreślona. Jest już przepis, że nie może być uznana za zrównoważoną działalność polegająca na spalaniu stałych paliw kopalnych i produkowaniu z niej energii – wskazał Bartosz Kwiatkowski, dyrektor Fundacji Frank Bold. Jego zdaniem niezależnie od konfliktu w Ukrainie transformacja energetyczna przyspieszy. Kwiatkowski przypomniał też, że przed miesiącem ukazał się projekt dotyczący należytej staranności w zrównoważonym rozwoju i w prowadzeniu działalności gospodarczej. Staranność ma dotyczyć praw człowieka, ale i ochrony środowiska. Być może znajdzie się tam lista działalności wysokiego ryzyka, które będą miały dodatkowe obowiązki. Będzie to dotyczyło w pierwszym rzędzie podmiotów emitujących największe ilości gazów cieplarnianych i szkodliwych substancji oraz nadmiernie wykorzystujących zasoby wodne.

ESG w polskiej praktyce

– Szacowano, że na koniec 2020 r. globalne inwestycje w zrównoważony rozwój wyniosą 35 mld dolarów, a ostatecznie było to 40 mld dolarów. Przerosło to nawet oczekiwania inwestorów. Inwestorzy zagraniczni wskazują, że już teraz 10–30 proc. ich portfela bazuje na analizie danych niefinansowych, ale – co ważne – prognozują oni, że w perspektywie 5–10 lat aż 100 proc. portfela będzie się odnosiło do tych danych – wskazywał dr Tomasz Wiśniewski, wicedyrektor działu produktów informacyjnych i wskaźników GPW w Warszawie, koordynator projektu ESG na GPW. Oznacza to, że jeśli ktoś nie podejmie działań ESG, to po prostu wypadnie z kręgu zainteresowania inwestorów. Jak to z kolei wygląda w Polsce? – Z analiz GPW wynika, że ponad połowa profesjonalnych inwestorów, a więc analityków, doradców inwestycyjnych, zarządzających funduszami, bierze pod uwagę dane niefinansowe w swych decyzjach inwestycyjnych – odpowiedział Wiśniewski.

A co robi BOŚ na niwie ESG? – Chcemy poprawiać nasz ranking ESG, choć będzie to trudne z uwagi na b. wysoki wynik. Będziemy pracować z klientami, aby to oni stawali się bardziej „zrównoważeni" i doceniali aspekty ESG. Bank uczestniczy w programach „Mój elektryk" i „Czyste powietrze". Pomagamy też klientom w emisji zielonych obligacji, które finansują inwestycje z założonym efektem ekologicznym – wyliczał Wojciech Hann. Przypomniał, że BOŚ ogłosił strategię prezentującą podejście banku do kwestii zrównoważonego rozwoju. Priorytetem jest też edukacja rynku oraz promocja zrównoważonego rozwoju i zaangażowanie się w partnerstwa na rzecz istotnych działań społecznych. BOŚ zamierza skoncentrować się również na rozwoju kultury organizacyjnej i budowaniu ładu korporacyjnego zgodnie ze współczesnymi oczekiwaniami rynku. – Jesteśmy bankiem specjalistycznym i zielonym. Nasz ślad węglowy zmniejszył się w 2021 r. o połowę dzięki zakupom energii tylko z OZE, to także więcej aut hybrydowych i mniejsze zużycia papieru – wyliczał szef BOŚ.

– GPW w komunikacji ze spółkami i inwestorami opublikowała przewodnik po tworzeniu raportów niefinansowych. To swoisty elementarz ESG, dzięki któremu można przygotować swój pierwszy raport niefinansowy. Wprowadziliśmy też kodeks dobrych praktyk spółek giełdowych i tam też zawarte są elementy ESG – przypomniał Wiśniewski.

Działania Rosji testem dla firm

Zdaniem Oczypa testem z poważnego podejścia biznesu do ESG, praw człowieka jest też konflikt w Ukrainie. – Część firm, optujących za ESG, kończy działalność w Rosji, ale działalność części firm mija się z ich deklaracjami. Zostają one w Rosji, choć wcześniej przedstawiały się jako zwolennicy idei utożsamianych z USG – wskazał Oczyp.

materiały prasowe

ESG
W raportach ESG jest wiele do nadrobienia
ESG
WIG-ESG umiera po cichu. Co dalej?
ESG
Zimny prysznic dla zwolenników ESG
ESG
Firmy przygniecione legislacyjnymi zmianami
ESG
Raportowanie niefinansowe. Jak radzą sobie spółki?
ESG
Politykom powinno zależeć na rynku kapitałowym