Unijne stress testy. Banki lepiej przygotowane na wstrząsy

Scenariusz niekorzystnych wydarzeń zmniejszył o 395 punktów bazowych współczynnik kapitału zasadniczego 48 największych banków w 15 krajach Europy — stwierdził Europejski Urząd Nadzoru Bankowego EBA ogłaszając wyniki najnowszego testu odporności prowadzonego od stycznia do października

Całościowo test wykazał, że europejskie banki osiągnęły większą odporność i zdolność wytrzymania wstrząsów finansowych niż 10 lat temu — dodał EBA.

Jest jednak faktem, że postawione w nim warunki były najostrzejsze od 2009 r., gdy Unia zaczęła szukać luk kapitałowych, aby uniknąć kolejnego ratowania przez rządy banków, jak to miało miejsce po kryzysie z 2008 r. Jest też faktem, że wyniki wypadły gorzej po uwzględnieniu wszystkich nowych i planowanych przepisów dotyczących kapitału banków, surowszych wobec ostatniego testu z 2016 r. z powodu strat kredytowych.

Czytaj także: PKO BP i Pekao najmocniejsze w europejskich stress-testach

Europejskie banki pozostają nadal w tyle za amerykańskimi pod względem rentowności, jakości udzielanych pożyczek i dyscypliny kosztów — stwierdził EBA organizując ten „egzamin" we współpracy z Europejskim Bankiem Centralnym, Europejską Radą Ryzyka Systemowego (ESRB), Komisją Europejską i organami nadzoru zainteresowanych krajów.

Celem testu była jak zwykle ocena odporności unijnych banków na zestaw niekorzystnych wydarzeń w gospodarce m. in. na duży spadek, bezładny Brexit czy wyprzedaż rządowych obligacji i nieruchomości, aby można było ustalić potencjalne zagrożenia, poinformować o decyzjach z zakresu nadzoru i zwiększyć dyscyplinę rynkową.

EBA i EBC stwierdziły, że generalnie banki europejskie są w lepszej sytuacji w wyniku działań porządkujących po kryzysie finansowym z 2008 r. W scenariuszu zakładającym recesję w Unii do 2020 r. najgorzej wypadły Lloyds, Barclays, Royal Bank of Scotland, Deutsche Bank i grono regionalnych podmiotów w Niemczech.

Test wykazał, że patrząc średnio jest dość kapitału w systemie bankowym Unii, ale wyzwania w rodzaju przeterminowanych kredytów i małych zysków utrzymują się — stwierdził dyrektor EBA ds. analiz gospodarczych, Mario Quagliariello. — Zyskowność pozostaje problemem dla wielu banków w Europie — dodał.

- Wyniki potwierdzają, że banki są odporniejsze na wstrząsy w skali makro niż 2 lata temu, gdy dokonano ostatnich testów odporności — stwierdziła szefowa rady nadzorczej EBC, Daniele Nouy — Banki zgromadziły znacznie większy kapitał, zmniejszając zarazem przeterminowane pożyczki i poprawiając wewnętrzne kontrole i zarządzanie ryzykiem. Patrząc do przodu test pomaga nam dostrzec, gdzie poszczególne banki są najsłabsze i gdzie grono banków jest najbardziej narażone na pewne ryzyka — dodała w oświadczeniu.

Niemiła niespodzianka

Żaden ze sprawdzanych banków nie miał współczynnika kapitału podstawowego Tier1 poniżej wymaganego minimum 5,5 proc. — co zmuszałoby organ nadzoru do interwencji: żądania podwyższenia kapitału, sprzedania ryzykownych aktywów albo ograniczenia dywidendy — natomiast niemiłą niespodzianką było uplasowanie się brytyjskich Barclays i Lloyds w gronie trzech najgorszych. Barclays osiągnął w najbardziej negatywnym scenariuszu Tier1 6,37 proc. wobec prawie 13 proc., a Lloyds 6,8 z powodu większej ekspozycji na ryzykowne kredyty — stwierdził EBA. Największy w Niemczech Deutsche Bank, który mocno ucierpiał podczas globalnego kryzysu finansowego zmniejszył swój Tier1 do 6,14 proc. z niecałych 14 proc.

Barclays i Deutsche znalazły się w gronie 25 banków, które w razie najgorszego scenariusza wydarzeń będą musiały zawiesić wypłatę dywidendy i zwiększyć bufory kapitałowe CET1. Innymi w tej samej grupie są HSBC, Commerzbank, Banco Santander, BNP Paribas., Société Générale, ING i UniCredit.

Brytyjskie banki szukały bardziej ryzykownych operacji, aby zwiększyć przychody i zyski, gdy niskie stopy procentowe i konkurencja rywali wywołały boom na kredyty konsumpcyjne. To skłoniło Bank Anglii do kolejnych ostrzeżeń, by postępowały ostrożniej. MFW stwierdził we wrześniu, że kredyty na konsumpcję wzrosły na Wyspach bardziej od dochodów i to może wymagać „dodatkowego podwyższenia buforów kapitałowych w bankach".

Brytyjski bank centralny, który ogłosi 5 grudnia wyniki własnych testów odporności, stwierdził, że instytucje sprawdzane przez EBA wykazały, iż są w stanie znieść skutki najgorszego scenariusza wydarzeń. Barclays wyjaśnił, że spokojnie zmierza do osiągnięcia 13 proc. Tier1. Lloyds stwierdził, że poziom jego kapitału jest wysoki i nadal spodziewa się zwiększyć go w całym roku o dodatkowe 2 punkty procentowe.

Włoskie banki

Włoski bank centralny podał, że 4 włoskie banki testowane przez EBA zmniejszyły swój współczynnik kapitału podstawowego średnio o 3,9 pkt proc.

Odrębnie największy UniCredit podał, że jego przejściowy współczynnik zapasu kapitałowego CET1 wyniósł 9,34 proc., Intesa Sanpaolo — 10,4 proc. przejściowo w najgorszym scenariuszu i 9,66 proc. przy pełnym obciążeniu. Banco BPM osiągnął 6,67 proc., UBI 7,46. Monte dei Paschi di Siena, który przepadł w poprzednim teście w 2016 r. i był ratowany przez państwo, nie stanął tym razem do kontroli.

Spodziewano się, że włoskie banki wypadną najgorzej z powodu dużego spadku wartości rządowych obligacji od czasu dojścia do władzy w czerwcu rządu eurosceptyków. Banki te mają ok. 375 mld euro w rządowych obligacjach i ich rosnąca rentowność pochłania kapitał banków i zmusza je do pożyczania pieniędzy coraz drożej.