Rozliczamy podatek giełdowy, czyli o spadkobiercach z parkietu

Od trzech tygodni Robert Morawski, specjalista ds. podatków w CDM Pekao, podpowiada naszym czytelnikom, w jaki sposób powinni sporządzić zeznanie roczne dla wybranych dochodów z kapitałów pieniężnych. Dzisiaj m.in. o giełdowych spadkobiercach i zagranicznych klientach

Finał wypełniania zeznania

Wypełniając ostatnie rubryki w PIT-38 nie zapominajmy:

Zeznanie należy złożyć lub wysłać najpóźniej 30 kwietnia 2012 roku i najpóźniej w tym dniu należy zapłacić należny podatek.

O czym jeszcze warto pamiętać

Jeśli po wysłaniu lub złożeniu zeznania stwierdziliśmy błąd, należy niezwłocznie sporządzić korektę. Wysyłając korektę powinniśmy:

 

Jeśli korektę wyślemy do 30 kwietnia 2012 r. i w tym terminie zrobimy ewentualną dopłatę podatku, nie będziemy musieli uiszczać odsetek za zwłokę. Po wymienionym terminie urząd może naliczyć odsetki za zwłokę.

Pamiętajmy, że:

Otrzymaliśmy PIT-8C wystawiony na zmarłego

Wiele osób ma wątpliwości w sytuacji, gdy na adres zmarłego podatnika wysłany zostanie PIT-8C (i do właściwego urzędu skarbowego). Co robić w takiej sytuacji i jak rozliczyć dochody z odpłatnego zbycia lub realizacji instrumentów finansowych?

Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, ponieważ wiele zależy od tego, czy po śmierci podatnika dokonywano transakcji związanych z instrumentami finansowymi znajdującymi się na jego rachunku, czy też wszystkie transakcje dokonywane były do śmierci podatnika.

Najpierw omówmy tę drugą sytuację. Jeśli podatnik zmarł w trakcie roku podatkowego lub do dnia złożenia zeznania, a zgodnie z przepisami był podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, organ podatkowy informuje spadkobierców, na podstawie posiadanych danych, o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy, podając równocześnie?przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty. Oznacza to, że na podstawie przesłanego do urzędu skarbowego formularza PIT-8C, jeśli transakcje dotyczyły wyłącznie zmarłego inwestora, organ podatkowy ma obowiązek samodzielnie wyliczyć kwotę podatku przypadającą do zapłaty na każdego ze spadkobierców.

Jeśli zaś na rachunku zmarłego dokonywane były transakcje odpłatnego zbycia po jego śmierci, sprawa staje się bardziej złożona, albowiem:

Sytuacja, w której transakcje dokonywane są po śmierci inwestora, występuje dość często. Po pierwsze, jeśli instytucja finansowa (dom maklerski) nie została poinformowana o zgonie klienta, wszystkie transakcje na rachunku odbywają się zarówno dla zleceń złożonych przed zgonem, jak i zleceń składanych przez pełnomocnika lub współwłaściciela. Ponieważ samo stwierdzenie nabycia spadku może się odwlekać latami, zdarza się, że PIT-8C są wysyłane na niewłaściwego adresata (podatnika). A ponieważ urzędy skarbowe wiedzą wcześniej o zgonie podatnika niż domy maklerskie o śmierci swego klienta, możliwe jest wystąpienie, głównie z powodu niestaranności spadkobierców, problemów z rozliczeniem podatkowym.

Co ma zrobić klient zagraniczny?

Osoby, które rozliczają się ze swoich podatków poza Polską, mogą również otrzymywać PIT-8C. Bardzo często zastanawiają się one, czy muszą w Polsce składać zeznanie PIT-38, zwłaszcza jeśli były kiedyś zarejestrowane jako podatnicy w Polsce, miały numer NIP lub są nadal zameldowane na terenie naszego kraju.

Takie osoby, mówiąc dokładniej – nierezydenci, zobowiązane są do rozliczenia się z dochodów z odpłatnego zbycia instrumentów finansowych w kraju miejsca faktycznego zamieszkania, a mówiąc w większym uproszczeniu, w kraju, w którym rozliczają się ze swoich pozostałych dochodów. Oczywiście powinny one uwzględnić w swoim zagranicznym rozliczeniu podatkowym dochody wykazane w PIT-8C, jednak z następującymi zastrzeżeniami:

W praktyce więc informacja PIT-8C nie jest przydatna dla osób zagranicznych, które muszą uwzględnić w innym kraju dochody z inwestowania?na rynku kapitałowym w Polsce, z poszanowaniem odrębnych przepisów podatkowych.

Największe problemy z rozliczeniem mogą mieć ci, którzy nadal są zameldowani pod polskim adresem, lub co gorsza figurują w systemie podatkowym urzędów krajowych. W ich przypadku urząd skarbowy może uznać, że skoro są zameldowani w Polsce, to przebywają tu z zamiarem stałego pobytu, a więc zeznanie PIT-38 powinni złożyć.

Zakończenie

Prawidłowe rozliczenie zeznania PIT-38 może być w skrajnych przypadkach bardzo skomplikowane, a dodatkowo może wywoływać reakcję urzędu skarbowego, zwłaszcza w przypadku, gdy osobiście poprawimy lub uzupełnimy dane przekazane nam w PIT-8C. Nie powinno nas to jednak odstraszać od aktywnego analizowania naszych transakcji, bo prawie zawsze odpowiedzialność za złożone zeznanie i wpłacony podatek spadnie na nas.

PIT-38 do jedna z najprostszych deklaracji podatkowych w Polsce, ale tylko z pozoru. Nie ilość rubryk decyduje o złożoności procesu dochodzenia do prawidłowego wyniku podatkowego, lecz kiepska jakość przepisów ustawy PIT. Miejmy tego świadomość, bo tzw. podatek giełdowy to chyba najbardziej skomplikowany podatek dochodowy w polskim systemie prawnym.