Jak inwestować w produkty strukturyzowane, żeby nie stracić

Podstawowa zasada rządząca strukturami jest prosta: jeśli chcemy mieć szansę na potencjalny zysk powyżej średniej rynkowej, musimy zaakceptować możliwość utraty części wyłożonego kapitału.

Przez kilka ostatnich miesięcy w ramach cyklu „Oswajamy struktury" wyjaśnialiśmy, jak działają produkty strukturyzowane i na co zwracać szczególną uwagę przy tego typu inwestycjach. Na zakończenie pora zatem spróbować odpowiedzieć na pytanie, które zapewne nurtuje wielu czytelników, czyli ile można na tym zarobić. Albo, cytując klasyka, „ile trzeba mieć, żeby ryzykować w razie, że się straci?".

Wyniki nie są zachwycające

Niestety, trzeba uczciwie przyznać, że od dłuższego czasu większość wyników kończących się struktur przynosi rozczarowanie. Według danych zebranych przez Analizy Online, w I kwartale tego roku zakończyło się 89 produktów strukturyzowanych przeznaczonych dla klienta detalicznego. Spośród nich zysk przyniosło 40, 47 zakończyło się zwrotem zainwestowanego kapitału, a dwa – stratą. Średni roczny zysk netto, czyli już po uwzględnieniu konieczności zapłaty 19 proc. podatku od zysków kapitałowych, wyniósł 1,78 proc., czyli sporo mniej niż można było otrzymać, wpłacając oszczędności na lokatę bankową.

Na tym tle znacznie lepiej wypadła czołowa piętnastka struktur najlepszych w I kwartale, z których każda przyniosła co najmniej 5,5 proc. zysku. Jednocześnie tylko jedna pozwoliła zarobić więcej niż 10 procent. Okazał się nim trzyletni produkt Top Medica (1. subskrypcja) – Wariant II oferowany przez Wealth Solutions. Struktura była oparta na notowaniach indeksu Dow Jones Health Care Index, w którego skład wchodzi 36 spółek z sektora farmaceutycznego, m.in. GlaxoSmithKline, Novartis i Roche. Klienci, którzy zaakceptowali możliwość utraty 20 proc. zainwestowanego kapitału, otrzymali w zamian wysoki współczynnik partycypacji we wzroście notowań indeksu. W tym przypadku ryzyko się opłaciło – w ciągu trzech lat trwania produktu inwestorzy zarobili 31,78 proc., co przełożyło się na roczny zysk netto w wysokości 10,59 procent.

Bez ryzyka trudno o zysk

Ten ostatni przypadek dobrze obrazuje generalną zasadę obowiązującą na rynku struktur. Owszem, zdarzają się oferty produktów z pełną gwarancją ochrony kapitału, które przynoszą zysk na poziomie blisko 10 proc. w skali roku. Zwykle jednak, aby mieć szansę na wyższy potencjalny zarobek, klienci muszą zaakceptować możliwość utraty części zainwestowanego kapitału. Im większe ryzyko, tym zazwyczaj wyższy udział w notowaniach aktywa bazowego naszej struktury, a tym samym nasz potencjalny zysk może być większy. Niestety, wielu klientów wciąż zdaje się o tym nie wiedzieć lub nie pamiętać, co w przypadku niepowodzenia inwestycji skutkuje zwykle sporym rozczarowaniem jej efektami.

Nie zapominajmy też, że choć większość produktów strukturyzowanych posiada 100- proc. gwarancję ochrony kapitału, to w rzeczywistości nie otrzymamy całej zainwestowanej kwoty, zazwyczaj bowiem nie uwzględnia ona możliwych prowizji za nabycie produktu. W skrajnych przypadkach może to być nawet kilka procent wartości inwestycji. Do tego nie można zapominać również o samej inflacji. W razie zwrotu kapitału z inwestycji w strukturę, nawet zakładając brak jakichkolwiek prowizji, klient detaliczny zawsze będzie niestety minimalnie stratny – właśnie z uwagi na wskaźnik inflacji.

Jak wiemy z lektury naszego cyklu, szansa na zysk z inwestycji w struktury zależy w dużej mierze od przejrzystości konstrukcji danego produktu, aktywa bazowego, na którym jest oparty, oraz momentu, w którym rozpoczynamy naszą inwestycję. Świadomi tego klienci powinni zatem wybierać proste struktury, oparte na instrumentach bazowych, których działanie dobrze rozumieją. Zdecydowanie łatwiej bowiem pokusić się o prognozy dotyczące zachowania się indeksu WIG20 czy kursu złotego wobec euro (choć oczywiście to zawsze będą tylko prognozy), niż przewidzieć, jak zachowają się skomplikowane indeksy syntetyczne stosowane w długoletnich produktach typu Pareto.

Podejmując decyzję o nabyciu produktu strukturyzowanego, nie ulegajmy również ewentualnej presji ze strony ich sprzedawców. Zawsze pamiętajmy o tym, by zapoznać się najpierw dokładnie z warunkami, na jakich odbywa się inwestycja, i upewnijmy się, jaki scenariusz musi zostać zrealizowany, by nasz produkt przyniósł zysk. Następnie poczytajmy trochę informacji gospodarczych, popytajmy znajomych dysponujących wiedzą na tematy ekonomiczne, a potem dopiero sami podejmijmy decyzję – po przeanalizowaniu wszystkich „za" i „przeciw".

I sprawa najważniejsza – nigdy nie inwestujmy w struktury wszystkich swoich środków pieniężnych. Ta zasada dotyczy zresztą  wszystkich instrumentów finansowych. Niemniej produkty strukturyzowane na pewno są warte uwagi przy konstruowaniu portfela inwestycyjnego, a ich rozważny wybór  zwiększa szanse na zysk.

[email protected]

Ciekawe oferty, czyli subiektywny przegląd rynku

nazwa

Zasmakuj w Zyskach

emitent

Raiffeisen Polbank

aktywo bazowe

akcje 20 spółek  z sektora producentów żywności i napojów

czas trwania

2 lata

zapisy do

26 czerwca 2013

minimalna kwota

5 tys. zł

plusy

– brak podatku od ewentualnych zysków

minusy

– zysk będzie wyliczony wyłącznie na podstawie dwóch obserwacji

Opinie:

Klienci nie mogą zapominać o dywersyfikacji - Norbert Duczkowski, dyrektor Biura Produktów Inwestycyjnych Getin Noble Bank SA

Nie ma jednej właściwej odpowiedzi na pytanie o oczekiwany udział produktów strukturyzowanych w naszym portfelu, gdyż ten powinien zależeć od wielu czynników, takich jak skłonność do ryzyka, zróżnicowanie okresów zapadalności produktów wchodzących w skład portfela, cel inwestycyjny etc. Jednak najważniejszym czynnikiem jest dywersyfikacja inwestycji, czyli podział naszych oszczędności pomiędzy różnego rodzaju aktywa, takie jak akcje, fundusze, obligacje, depozyty czy właśnie produkty strukturyzowane. W alokacji środków powinniśmy brać pod uwagę zarówno dywersyfikację geograficzną, jak i ze względu na aktywa bazowe oraz dywersyfikację produktową. Do tego znakomicie nadają się produkty strukturyzowane, które pozwalają znacznie ograniczyć straty wynikające ze słabszych wyników wybranego rodzaju inwestycji, przez co zmienia się zdecydowanie profil ryzyka portfela. Jednoznaczne twierdzenie, że udział produktów strukturyzowanych w portfelu winien wynosić np. 20 proc., jest więc znaczącym błędem popełnianym przez wielu specjalistów. Tej wielkości nie da się określić bez analizy profilu inwestycyjnego klienta. Podobnie nie można określić jednoznacznie, jaką kwotę należy zainwestować w produkt strukturyzowany, aby taka inwestycja wygenerowała zyski, gdyż należy na nią patrzeć przez pryzmat podejścia portfelowego do wszystkich naszych oszczędności.

Wybierajmy proste formuły wypłaty zysku - Anna Księżak,młodszy analityk, Analizy Online

Produkty strukturyzowane to obecnie bardzo szeroka grupa instrumentów finansowych, które wymykają się sztywnym definicjom. Oferują one pewien rodzaj zakładu z poduszką bezpieczeństwa. Jeśli założony scenariusz się sprawdzi – przyniosą zysk, natomiast jeśli się nie sprawdzi – nie ma dużej straty, a produkty kończą się zwrotem kapitału. Jest to więc dobry produkt dla tych, którzy nie są gotowi do poniesienia wysokich strat, ale są gotowi do podjęcia ryzyka, by zarobić więcej niż na lokacie. Choć sama formuła produktu jako takiego jest prosta, to okazuje się, że w wielu przypadkach ich konstrukcja jest zbyt skomplikowana, a formuła wypłaty zysku może być dla wielu inwestorów po prostu niezrozumiała. Jak wszystkie inne produkty finansowe, mają więc swoje wady i zalety.

Biorąc to pod uwagę, inwestując w produkt strukturyzowany, pamiętałabym o zasadzie dywersyfikacji portfela, gdzie będą one uzupełnieniem dla klasycznych form inwestowania. Wybierając sam produkt, warto zwrócić uwagę na te rozwiązania, które posiadają prostą i zrozumiałą formułę wypłaty zysku, ponieważ najważniejsze jest to, żebyśmy mieli świadomość, jak działa produkt, w który inwestujemy, i jakie wiąże się z tym ryzyko. Krótka historia rynku struktur w Polsce już niejednokrotnie pokazała, że obietnice wysokich stóp zwrotu sprawdzają się jedynie w pojedynczych przypadkach.