Bank Rosji obniżył stopy procentowe. Nie chciał, ale musiał

Głośne skargi oligarchów, spowolnienie gospodarcze i rozkaz z Kremla wymusiły na rosyjskim banku centralnym drugie z rzędu obniżenie bazowej stopy procentowej. I to od razu o 200 punktów bazowych, do 18 proc.

Bank Rosji obniżył swoją 25 lipca główną stopę procentową z 20 proc. do 18 proc. W oficjalnym uzasadnieniu czytamy, że presja inflacyjna, w tym „długotrwała inflacja”, maleje szybciej, niż przewidywano, a przegrzanie gospodarki maleje. Bank Rosji obniżył prognozę inflacji na ten rok z 7-8 proc. do 6-7 proc.

Bank Rosji nie świętuje obniżki stóp

Te działania mogą zdumiewać ekonomistów, a i sam bank nie spieszy się ze świętowaniem. „Dalsze decyzje dotyczące stopy bazowej zostaną podjęte w zależności od trwałości spowolnienia inflacji i dynamiki oczekiwań inflacyjnych” – podkreśla rosyjski regulator. I obiecuje utrzymanie rygorystycznych warunków monetarnych, które są niezbędne, aby inflacja powróciła do celu w wysokości 4 proc. w 2026 r.

W ostatnich miesiącach naciski Kremla na prezes Banku Rosji Elwirę Nabiullinę rosły. Urzędnicy i biznes domagali się obniżki stawek. Biznes stracił dostęp do kredytów obrotowych, a sankcje odcięły firmy od zachodnich rynków. Nabiullina, zwolenniczka utrzymania wysokich stóp, co odzwierciedla zły stan rosyjskiej gospodarki, ustąpiła w czerwcu wobec publicznych słów rosyjskiego dyktatora o konieczności obniżki. Eksperci spodziewali się spadku o 100-300 punktów w ciągu dwóch miesięcy.

Ziemniaki podrożały w Rosji o 200 proc.

Bank Rosji przyznał, że roczna inflacja 21 lipca wyniosła 9,2 proc., a ceny żywności i dóbr oraz usług nieżywnościowych „zachowują się różnie, ale rozbieżność ta nieco się zmniejszyła”. Kierownictwo Banku Rosji uważa, że jest to skutek jego restrykcyjnej polityki wobec popytu. Jak to się ma do takich skoków cenowych, jak zwyżka cen ziemniaków o 200 proc. w skali roku, innych podstawowych warzyw o 50-100 proc., pieczywa o ponad 30 proc.? Tego regulator zwykłym zjadaczom chleba nie wyjaśnia.

Bank przyznaje, że oczekiwania inflacyjne na razie nie spadną. „Nie ukształtował się jeszcze stabilny trend”, a to „może to utrudnić bardziej zrównoważone spowolnienie inflacji” – przekonuje. 

W komunikacie bank bagatelizuje sytuację w rosyjskiej gospodarce. Informuje, że „przegrzanie gospodarki maleje”, a „recesja w sektorach cywilnych nie stanowi problemu”. W ocenie Banku Rosji mówimy o „dalszym spowolnieniu wzrostu popytu krajowego przy utrzymującym się umiarkowanym wzroście ogólnej aktywności gospodarczej”.

Bank Rosji nie wspomina ani słowem o wojnie Władimira Putina

Także na rynku pracy „słabną napięcia”. Maleje odsetek przedsiębiorstw odczuwających niedobór siły roboczej, w niektórych branżach popyt na siłę roboczą maleje i przepływa ona do innych sektorów. Płace rosną wolniej niż w ubiegłym roku, ale „nadal szybciej niż wydajność pracy – a to jest jedno z głównych zagrożeń inflacyjnych”. Bank nie zmienił swojej prognozy i nadal spodziewa się wzrostu PKB o 1-2 proc. do końca roku.

Prezes Nabiullina próbuje jednak ostrzegać reżim: „Bank centralny nadal opiera się na ogłoszonych parametrach, ale jeśli ulegną one zmianie, będzie musiał zareagować”. Analitycy wątpią, że Ministerstwo Finansów będzie w stanie uniknąć zwiększenia wydatków w tym roku.

O wojnie Putina – prawdziwym źródle obecnej sytuacji w Rosji – Bank Rosji nie wspomniał nawet słowem.