Spółki prowadzą testy i robią odpisy

KGHM, Orlen i Energa poinformowały o możliwych przeszacowaniach majątku. Inne firmy prowadzą testy, które mogą mieć duży wpływ na raportowany zysk. Coraz częściej jest to wpływ dodatni.

Wkrótce giełdowe spółki zaczną publikować raporty okresowe za ubiegły rok, co powinno pozwolić w pełni ocenić ich kondycję finansową na podstawie najświeższych danych. Zanim to jednak nastąpi, niektóre z firm podadzą szacunkowe przychody i zyski lub inne informacje pomagające w ich określeniu. Takimi są m.in. informacje o dokonywanych lub planowanych przeszacowaniach składników majątku. Wprawdzie co do zasady odpisy aktualizacyjne mają charakter czysto księgowy, ale często wpływają na raportowany zysk netto, a od niego zazwyczaj zależy ewentualna dywidenda.

Aktywa wydobywcze

Jedną z pierwszych firm, która poinformowała rynek o możliwości wystąpienia dużych odpisów, był KGHM. Koncern stwierdził, że wystąpiły przesłanki świadczące o możliwości zmiany tzw. wartości odzyskiwalnej części zagranicznych aktywów. W związku z tym przeprowadzone będą testy na utratę wartości w odniesieniu do majątku zaangażowanego we wspólne przedsięwzięcie Sierra Gorda SCM, aktywów Zagłębia Sudbury (w tym kopalni Morrison, McCreedy i projektu Victoria) oraz kopalni Franke. O ich wynikach firma ma poinformować w odrębnym raporcie. Prawdopodobnie nastąpi to przed publikacją raportu rocznego. Daty jego publikacji spółka jeszcze nie określiła.

– W 2018 r., w okresie od 1 stycznia do 30 września, grupa kapitałowa KGHM dokonała odpisów aktualizujących aktywa finansowe w kwocie 6 mln zł i odpisów z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych w kwocie 14 mln zł – informuje departament komunikacji KGHM. Dodaje, że w tym czasie były również utworzone rezerwy na przyszłe straty i zobowiązania, które sięgnęły 165 mln zł. W ich ramach 96 mln zł stanowiły rezerwy z tytułu roszczeń dotyczących racjonalizacji i wynalazczości i 49 mln zł z tytułu podatku od nieruchomości w oddziałach górniczych.

Przeszacowania aktywów będą miały duży wpływ na zyski PKN Orlen. Koncern zapowiedział tzw. odwrócenie netto części dokonanych historycznie odpisów aktualizujących wartość majątku trwałego czeskiej grupy Unipetrol w kwocie ok. 0,8 mld zł. Tym samym kwota ta może powiększyć skonsolidowany zysk EBITDA. Orlen tłumaczy, że szacowane odwrócenie odpisu aktualizacyjnego wynika głównie z zatwierdzonej niedawno aktualizacji strategii na lata 2019–2022 i przyjętego w jej ramach planu średnioterminowego, opartego na zaktualizowanych założeniach makroekonomicznych.

Znacznie mniej wiadomo o planowanej aktualizacji wartości aktywów zależnej grupy Orlen Upstream, zajmującej się poszukiwaniami i wydobyciem ropy i gazu. Podmiot ten obecnie oczekuje na raport pozwalający na oszacowanie wartości godziwej aktywów z tytułu zagospodarowania i wydobycia zasobów mineralnych w Kanadzie, który przygotowuje niezależna firma. Skonsolidowany raport za IV kwartał ubiegłego roku Orlen opublikuje już 24 stycznia. – Informujemy ponadto, że jeżeli koncern będzie znał potencjalny wpływ odpisów na sprawozdanie grupy Orlen za rok 2018, to niezwłocznie będzie informował o tym wcześniej stosownym komunikatem – podaje biuro prasowe spółki.

Przesłanki do testów

Tradycyjnie już istotne odpisy występują w firmach prowadzących poszukiwania i wydobycie ropy i gazu. – Zgodnie ze stosowanymi zasadami rachunkowości grupa PGNiG regularnie przeprowadza testy na utratę wartości aktywów. Przykładowo, testy na utratę wartości aktywów trwałych, w tym dotyczące aktywów poszukiwawczych i wydobywczych, przeprowadzane są dwa razy w roku, natomiast wycena rynkowa zapasu gazu raz na miesiąc – informuje departament public relations PGNiG. Spółka na razie nie podała, czy i jakich odpisów dokona. Dziś wiadomo jedynie, że raport roczny opublikuje 14 marca i tam na pewno takie informacje będą. Wiadomo też, że wcześniej poda do publicznej wiadomości dane szacunkowe.

Na koniec września łączna wartość odpisów aktualizacyjnych w bilansie grupy PGNiG wyniosła 5,61 mld zł, z czego ok. 64 proc. stanowiły odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe (3,58 mld zł). W okresie III kwartałów miało miejsce zmniejszenie stanu odpisów aktualizujących o 351 mln zł. W tym czasie nastąpiło m.in. odwrócenie odpisów na rzeczowe aktywa trwałe o wartości 442 mln zł w segmencie poszukiwań i wydobycia. Z kolei łączna wartość rezerw w bilansie grupy PGNiG na koniec września sięgała 2,65 mld zł. – Dominującą grupę stanowią rezerwy na koszty likwidacji odwiertów (70 proc. łącznej wartości rezerw), których zmiana odnoszona jest głównie na rzeczowe aktywa trwałe. Zmiana stanu rezerw wpłynęła na wyniki finansowe III kwartałów 2018 r. na łączną kwotę -78 mln zł – twierdzi departament public relations PGNiG.

Z kolei Grupa Azoty informuje, że analizuje na każdy dzień bilansowy, czy nie wystąpiły przesłanki do przeprowadzenia testów na utratę wartości jej majątku. – Przesłanki mogą pochodzić zarówno ze źródeł zewnętrznych (wpływ czynników makroekonomicznych, jak poziom cen kluczowych surowców i produktów, kursów walutowych i stóp procentowych, poziom notowań akcji grupy i inne), jak i wewnętrznych (plany i prognozy finansowe, stan techniczny instalacji i urządzeń itp.). Jeżeli przesłanki wystąpią, wówczas przeprowadzany jest test na utratę wartości – przekonuje biuro komunikacji Grupa Azoty. Niezależnie od wystąpienia przesłanek, koncern corocznie przeprowadza testy na utratę wartości w odniesieniu do tzw. wartości firmy, wartości niematerialnych o nieograniczonym okresie użytkowania i wartości niematerialnych w trakcie tworzenia. Po III kwartałach jedynym istotnym odpisem w Grupie Azoty był ten dotyczący aktualizacji wartości majątku instalacji przerobu tłuszczów w Zakładach Azotowych Chorzów w kwocie 6,8 mln zł. Jeśli nie będzie odpisów mających istotny wpływ na wyniki lub mogących wpłynąć na ceny akcji, to o ich wielkości dowiemy się dopiero 30 kwietnia, gdy zostanie opublikowany raport roczny.

Z kolei Mirosław Kuk, rzecznik prasowy Ciechu, przyznaje jedynie, że w grupie są przeprowadzane testy i co od zasady rynek dowiaduje się o nich ze sprawozdań finansowych. Raport roczny grupa opublikuje 26 marca.

Odnawialne źródła energii

Podobnie jak w branży wydobywczej, tak i w energetyce przeszacowania mają czasami decydujący wpływ na końcowe wyniki firm. Energa już podała, że odwróci odpisy aktualizujące wartość aktywów wiatrowych oraz fotowoltaicznych na łączną kwotę 145,4 mln zł. W rezultacie jej zysk operacyjny poprawi się o 117,8 mln zł. Odwrócenie odpisu spowodowane jest gównie wzrostem cen prądu i zielonych certyfikatów.

Daniel Iwan, rzecznik prasowy Tauronu, podaje, że po III kwartałach odpis aktualizujący netto wartość rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych, wartości firmy oraz pozostałych aktywów niefinansowych wyniósł 383,8 mln zł. W jego ramach 732,9 mln zł stanowił odpis w segmencie wydobycia, a 344,8 mln zł odwrócenie odpisu w segmencie wytwarzania. Ponadto koncern dokonał rozwiązania rezerw na nagrody jubileuszowe w segmencie wytwarzania, co wpłynęło na zwiększenie wyniku finansowego o 315,4 mln zł. Jednocześnie spółka wypłaciła pracownikom odszkodowania w wysokości 79,3 mln zł, co z kolei obciążyło koszty operacyjne grupy. Poza powyższymi zdarzeniami o charakterze jednorazowym w Tauronie występują też zdarzenia powtarzalne. Szczególnie duże były utworzone rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji gazów (402,2 mln zł) i rezerwa z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii (452,1 mln zł). Spółka nie wyklucza, że przed publikacją raportu rocznego (jej data jeszcze nie została ustalona) poda informacje o kolejnych odpisach lub rezerwach, o ile będą one miały istotny charakter.

Mateusz Pilarczyk, starszy specjalista ds. PR, informuje, że o ewentualnych odpisach Enea poinformuje w raporcie bieżącym lub okresowym. Podobnie deklaruje PGE. Maciej Szczepaniuk, zastępca dyrektora departamentu komunikacji korporacyjnej PGE, dodaje, że odpisy aktualizujące wyniosły w koncernie po III kwartałach 202 mln zł.

Marcin Chludziński, prezes KGHM

Koncern ostrzegł o wystąpieniu przesłanek świadczących o możliwości zmiany tzw. wartości odzyskiwalnej części zagranicznych aktywów górniczych. Chodzi o majątek zaangażowany w Sierra Gorda SCM, Zagłębie Sudbury i kopalnię Franke. Dla pozostałych kluczowych zagranicznych aktywów górniczych nie stwierdzono przesłanek do przeprowadzenia testów.

Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen

Płocki koncern zapowiedział tzw. odwrócenie netto części dokonanych historycznie odpisów aktualizujących wartość majątku trwałego czeskiej grupy rafineryjnej Unipetrol w kwocie ok. 0,8 mld zł. Tym samym kwota ta może powiększyć skonsolidowany zysk EBITDA. Dotychczas grupa kapitałowa informowała przede wszystkim o odpisach pomniejszających zyski.

Piotr Woźniak, prezes PGNiG

W grupie odpisy występują dość często. Wynikają m.in. z szacunków dotyczących wydobycia ropy i gazu, wielkości ponoszonych wydatków oraz czynników makroekonomicznych, tj. prognozowanych cen surowców i kursów walut obcych. Z kolei na poziom odpisów na zapas gazu, poza prognozą cen tego surowca, ma wpływ wolumen zmagazynowanego gazu.

Wojciech Wardacki, prezes Grupy Azoty

Nawozowy koncern każdego dnia analizuje, czy nie wystąpiły przesłanki do przeprowadzenia testów na utratę wartości majątku. Mogą nimi być m.in. czynniki zewnętrzne, takie jak: ceny kluczowych surowców i produktów, kursy walut obcych czy stopy procentowe. O przeszacowaniach mogą również zdecydować czynniki występujące wewnątrz grupy.

Filip Grzegorczyk, prezes Tauronu

Po III kwartałach ubiegłego roku energetyczny koncern aktualizował wartość rezerw na koszty likwidacji zakładów górniczych, koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych, na bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz na spory sądowe i roszczenia od kontrahentów. Ich wpływ na wyniki grupy nie był jednak istotny.