Biurowce przyszłości będą usługą, a nie budynkiem

Dziś biura przypominają wystrojem domy, za kilka dekad to mieszkania mogą mieć wydzieloną część do pracy. Rewolucja technologiczno-socjologiczna zmienia oblicze rynku.

Analitycy firmy CBRE zidentyfikowali trzy główne trendy, które będą charakteryzować rynek globalny nieruchomości biurowych. Jak wpisuje się w nie nasz rynek?

Technologia, technologia

– Polska jest bardzo otwarta na wszelkie innowacje i goni światową czołówkę. Na polskim rynku trendy można obserwować szczególnie w obszarach: technologie w budownictwie, technologie w zarządzaniu budynkami oraz sposób i organizacja pracy – mówi Joanna Mroczek, szefowa działu doradztwa i badań rynku w CBRE.

Pierwszym trendem, który rozwija się w naszym kraju w związku z dużą liczbą inwestycji budowlanych, jest contech, czyli technologie w służbie branży budowlanej.

– Prowadzone są intensywne prace nad usprawnieniami dotyczącymi automatycznej oceny stanów technicznych i wyceny, odbiorów budowlanych czy projektowania budynków. Pozwolą one skrócić czas i koszt procedur związanych z procesami budowlanymi – mówi Mroczek.

Drugim obszarem, w który inwestują działający w Polsce deweloperzy, jest zarządzanie budynkami.

– Zarówno od strony kosztów i generowania oszczędności, jak i ich wpływu na środowisko oraz użytkowania ich przez firmy i pracowników. To działania, w które angażowane są zarówno małe startupy, jak i duże firmy IT. Rozwiązań poszukuje się za granicą, inwestuje w aplikacje, sztuczną inteligencję, beacony (małe nadajniki komunikujące się za pomocą sygnału radiowego z urządzeniami mobilnymi – red.), wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość. Słowem wszystko, co pozwoli nam lepiej kontrolować, mierzyć, wizualizować i obsługiwać daną nieruchomość – mówi Mroczek. – Możemy się więc spodziewać, że za dwie dekady budynki w Polsce będą swoistymi komputerami, robotami, które same będą organizować dla nas przestrzeń biurową – wskazuje.

Trzeci trend obejmuje wszystko, co związane z hasłem „workplace" – czyli miejscem i organizacją pracy.

– Praca zdalna, elastyczna, współpraca, efektywność, zadowolenie pracowników to wyzwania, z którymi mierzą się pracodawcy i krok po kroku dostosowują do nich metody zarządzania firmami. Z tego powodu wdrażane są np. coraz bardziej interaktywne spotkania wideo, wirtualni asystenci organizujący spotkania, kamery 360, aplikacje umożliwiające personalizację otoczenia, wielkie ekrany dotykowe. W ramach tego trendu budynki coraz częściej włączane są w otoczenie i systemy transportu miejskiego – mówi Mroczek.

Ekspertka wskazuje, że te trendy i działania obserwowane są nie tylko na największym rynku warszawskim, ale i na wszystkich rynkach regionalnych. – Polska przy takim tempie rozwoju rynku biurowego jest często pionierem w implementowaniu wielu rozwiązań technologicznych i w przyszłości będzie nie tylko odbiorcą, ale też sama będzie kreować trendy światowe – uważa Mroczek.

Nowy wymiar pracy

Jeśli chodzi o trendy globalne, które będą charakteryzować rynek biurowy w perspektywie 2040 r., według CBRE lepsza jakość powierzchni biurowej, wyższy prestiż obiektów, praca zdalna naśladująca tę w biurze, talent ważniejszy niż odległość – to zdominuje miejsca pracy.

Pierwszy trend to „jakość zamiast ilości". Według analityków biurowce będą nie tyle budynkami, ile usługą. Najemcy będą zwracać uwagę na nowoczesne technologie i rozwiązania ułatwiające pracę, a nie na wielkość przestrzeni. Dlatego też najem długoterminowy prawdopodobnie odejdzie do lamusa, powszechnym modelem stanie się elastyczne dostosowywanie powierzchni i okresu najmu do potrzeb przedsiębiorców.

Analitycy JLL oszacowali, że elastyczne biura stanowią dziś mniej niż 2 proc. całkowitych zasobów na siedmiu głównych rynkach w Polsce, niemniej zdobywają coraz większą popularność. Stawiają na nie już nie tylko startupy, freelancerzy i małe firmy, ale i coraz więcej dużych podmiotów. Drugi trend to zdigitalizowany talent. W ciągu dwóch dekad spodziewany jest mocny wzrost odsetka osób pracujących przynajmniej częściowo zdalnie. Według CBRE ma to być nawet więcej niż połowa pracowników. Już dziś firmy ostro rywalizują o kadrę – notabene jakość biur jest dziś równie ważną kartą przetargową co wynagrodzenie. W przyszłości pracodawcy będą szukać ludzi w innych miastach czy nawet krajach. Tu w sukurs przyjdą rozwiązania z obszaru proptech – ważnym pomieszczeniem w biurowcach przyszłości będą sale umożliwiające efektywne spotkania na odległość – i to nie proste tele- czy wideokonferencje. Hologramy, avatary – wszystko to już niebawem. Trzeci kluczowy trend to home office przyszłości. Dziś obserwujemy, że przestrzenie biurowe stają się coraz przyjaźniejsze dla użytkowników, strefy relaksu czy kuchnie pozwalają się poczuć jak w domu. W najbliższych dekadach kierunek może się odwrócić. Hasło praca z domu nabierze nowego wymiaru – można się spodziewać, że to w mieszkaniach pojawią się specjalnie wyodrębnione powierzchnie służące wypełnianiu obowiązków zawodowych. Rozwiązania technologiczne i informatyczne pozwolą się łatwo połączyć i współdziałać ze znajdującą się w prestiżowym biurowcu centralą.