Samorządy otworzyły się na faktoring

W związku z napływem funduszy unijnych do Polski i realizacją kolejnych projektów infrastrukturalnych, perspektywy dla rynku faktoringu samorządowego są optymistyczne - przekonują przedstawiciele branży

Z faktoringu samorządowego mogą korzystać przedsiębiorstwa, gdy podpisały kontrakt z urzędem gminy czy miasta lub inną jednostką samorządową i prowadzą sprzedaż z odroczoną płatnością, lub te firmy, które dopiero startują w ogłoszonych przez nie przetargach i wymagają gwarancji refinansowania.?

Jak zauważa Sebastian Grabek, dyrektor departamentu faktoringu HSBC Bank Polska, faktoring samorządowy zaczął dynamicznie się rozwijać po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, które zaowocowało napływem funduszy na realizację projektów infrastrukturalnych, np. budowę dróg, autostrad, mostów itp. przez samorządy czy inne jednostki administracji publicznej. W związku z tym najczęściej korzystają z niego przedsiębiorstwa z sektora budowlanego, głównie wykonawcy inwestycji drogowych. Są to zwykle małe i średnie przedsiębiorstwa.

Finansowanie w postaci faktoringu umożliwia gminom, miastom czy powiatom realizację zakupów i inwestycji, nawet jeśli w danym roku budżetowym nie posiadają całej potrzebnej na ten cel kwoty. Bank lub spółka faktoringowa, poprzez wykupienie faktur, dostarcza firmom wykonawcom pieniądze za realizację inwestycji na rzecz samorządów.

Przedsiębiorstwa, po udokumentowaniu bezsporności wierzytelności, uzyskują równowartość wystawionych faktur, pomniejszoną o ewentualne koszty. Z ich punktu widzenia ważne jest to, że w procesie udzielania finansowania nie jest badana ich zdolność kredytowa, lecz wyłącznie danej jednostki samorządowej (płatnika). Finansowanie w postaci faktoringu, z księgowego punktu widzenia, jest także korzystne dla samorządu. Jest to zobowiązanie pozabilansowe, które nie zwiększa współczynnika ich zadłużenia. Jak mówi Paweł Kacprzak, dyrektor ds. faktoringu w Raiffeisen Bank Polska, jedynym "wąskim gardłem" jest konieczność potwierdzenia kwoty faktury do zapłaty przez władze samorządu, a nie wszystkie wyrażają na to zgodę.?

- Niezmiennie obserwujemy dynamiczny wzrost zainteresowania tym modelem finansowania, czego dowodem jest liczba i skala transakcji. Realizujemy projekty zarówno dla dużych, jak i małych miast, województw oraz gmin wiejskich. Są to zarówno transakcje powtarzalne oraz te z limitem nieodnawialnym - mówi Dariusz Filipek z departamentu finansowania transakcji Deutsche Bank PBC. Największa z transakcji dotyczy limitu odnawialnego w wysokości 6 mln zł.

Najczęściej jednak z faktoringu korzystają najmniejsze jednostki samorządowe, ponieważ realizują najwięcej inwestycji. Raiffeisen Bank finansuje głównie kontrakty o wartości do 3-4 mln zł, gdzie dłużnikami są średniej wielkości gminy. Z terminami płatności faktur do 90 dni. Przy takich kontraktach na ogół samorząd nie wymaga finansowania na kilka lat i nie ma tak mocnego nacisku na jak najniższe marże, tak jak ma to miejsce w przypadku finansowania udzielanego bezpośrednio miastom czy gminom.

- Interesujące jest to, że zgodę na cesję należności uzyskać łatwiej, kiedy wykonawca pochodzi z tego samego regionu. Można zauważyć więc wsparcie samorządów dla przedsiębiorców płacących lokalnie podatki. W tamtym roku pojawiło się sporo zapytań i transakcji związanych z realizacją planów inwestycyjnych na Euro 2012. Nowym trendem jest też to, że już w materiałach dotyczących przetargu, pojawia się wymóg zapewnienia przez wykonawcę finansowania dla gminy np. na 10 lat.

Dotyczy to oczywiście dużych kontrahentów, gdzie koszty finansowania są dzielone, ale ze względu na terminy spłaty zdecydowanie wykracza to poza granice faktoringu - mówi Paweł Kacprzak.Faktorzy oferują w tego typu transakcjach faktoring bez regresu (pełny), czyli z przejęciem ryzyka niewypłacalności dłużnika, czyli samorządu.?

- Instytucje finansowe postrzegają samorządy jako płatników "pewnych", takich, którzy nie mogą upaść oraz zapewniających przejrzystość w kwestiach związanych z finansami, co przekłada się na łatwość oceny takich transakcji i liberalne podejście do kwestii ryzyka kredytowego - mówi Łukasz Piekutowski z biura faktoringu Banku BG?. Uważa, że wzrost inwestycji publicznych będzie wprost przekładał się na zwiększenie zainteresowania tym produktem.?

- Ten rodzaj faktoringu z dnia na dzień staje się popularniejszy za sprawą samych jednosteksamorządu terytorialnego. Coraz częściej ustalają one finansowanie inwestycji w ratach. Wynika to z konieczności finansowania nieprzewidzianych sytuacji - mówi Małgorzata Połok, dyrektor wydziału marketingu i projektów strategicznych w Pekao Faktoring. - Z naszego doświadczenia wynika, że przedsiębiorca, który raz korzystał z tej formy, kolejnym razem zgłasza się do nas z całą pulą kontraktów inwestycyjnych - dodaje.?