Jednostki mniej zyskowne niż lokaty bankowe

Fundusze pieniężne w ostatnich 12 miesiącach przyniosły klientom średnio 3,7 proc. zysku. To lepiej niż fundusze obligacji, jednak słabiej od lokat bankowych. A jeśli wziąć pod uwagę inflację, posiadacze jednostek pieniężnych są na minusie. Wynikom niektórych TFI pomagały inwestycje w obligacje korporacyjne

Ostatni rok uczestnikom większości funduszy pieniężnych nie przyniósł powodów do zadowolenia. Średnio jednostki dały zarobić 3,7 proc. (według wycen z 15 kwietnia). W ujęciu realnym klienci są więc pod kreską. W tym czasie inflacja sięgnęła 4,3 proc. (dane marcowe). Fundusze dały też mniejszy zysk niż depozyty bankowe. Jak wynika z danych NBP, średnie na rynku oprocentowanie oferowanej w kwietniu ubiegłego roku lokaty trwającej od sześciu miesięcy do jednego roku włącznie wynosiło 4,4 proc. Więcej niż przeciętna lokata bankowa i jednocześnie, chociaż nieznacznie, ponad stawkę inflacji dało zarobić dziewięć funduszy pieniężnych spośród 30, które istnieją co najmniej rok.

[srodtytul]Wyniki wspierane przez obligacje firm[/srodtytul]

Lepiej sytuacja wygląda w ujęciu ostatnich dwóch lat. Średnia stopa zwrotu funduszy pieniężnych sięga prawie 10 proc. Lokata trwająca od roku do dwóch lat włącznie oferowana w  kwietniu 2009 r. średnio była oprocentowana na 3,4 proc. w skali roku, czyli około 7 proc. w ciągu dwóch lat. Fundusze dały też średnio więcej zarobić w ostatnich trzech latach. Ich wynik to prawie 14 proc. Jeżeli klient zdecydował się w kwietniu 2008 r. na trzyletnią lokatę, zyskał w tym czasie mniej więcej o połowę mniej.

Portfele wielu funduszy pieniężnych w dużym stopniu przypominają portfele większości funduszy dłużnych: zamiast krótkoterminowych bonów skarbowych i depozytów bankowych, dużo miejsca często zajmują obligacje, w tym emitowane przez spółki. Takie papiery są zazwyczaj wyżej oprocentowane niż obligacje czy bony skarbowe. Szkopuł w tym, że nie są tak bezpieczne jak emitowane przez Skarb Państwa. Przykład: fundusz Skarbca stracił w jeden dzień około 4 proc. na papierach odzieżowej firmy Reporter, gdy spółka okazała się niewypłacalna.

Najlepszym funduszom pieniężnym w dużej mierze pomagają właśnie papiery korporacyjne. Najwięcej zarówno w ostatnich 12 miesiącach, jak i dwóch i trzech latach, dał zarobić Idea Premium, odpowiednio ponad 6 proc., blisko 18 proc. i ponad 26 proc. – Wynik w skali

ostatnich trzech lat to przede wszystkim rezultat wykorzystania okazji inwestycyjnych, jakie przyniósł 2009 r. – komentuje Wojciech Górny, zarządzający funduszami w Idea TFI. Cały miniony rok był dla zarządzających dużym wyzwaniem: do funduszu wpływało sporo nowych wpłat. Utrzymanie rentowności portfela na dotychczasowym poziomie nie jest łatwe, ponieważ zyskowne papiery zakupione wcześniej tracą na udziale w całkowitych aktywach funduszu. – Konsekwentne realizowanie strategii funduszu zakładającej inwestowanie do 100 proc. aktywów w obligacje przedsiębiorstw oraz wykorzystanie okazji, jakie pojawiły się na rynku krótkoterminowych obligacji skarbowych i obligacji skarbowych indeksowanych do WIBOR-u lub inflacji, pozwoliło na utrzymanie dobrych wyników inwestycyjnych w 2010 r. – dodaje. ?

Idea Premium to fundusz głównie dla klientów korporacyjnych. Podobnie jak UniWIBID, który w skali ostatnich 12 miesięcy uplasował się na drugim miejscu z wynikiem 5 proc. Całkiem wysoko jest też w zestawieniu za ostatnie trzy lata, w ostatnich 24 miesiącach jest mniej więcej w połowie stawki. UniWIBID w 2003 r. został stworzony jako produkt przeznaczony dla przedsiębiorstw do zarządzania płynnością. Założenia były takie, aby zaoferować rozwiązanie konkurujące rentownością z depozytami bankowymi, a którego dzienna wycena będzie mogła systematycznie z dnia na dzień rosnąć. Aktywa funduszu przekraczają dziś 2 mld zł. Fundusz inwestuje głównie w papiery korporacyjne polskich firm. – Jego strategia jest tak zbudowana, żeby uczestnicy nie byli narażeni na ryzyko stopy procentowej. Dlatego zbliżające się podwyżki stóp procentowych będą podnosiły jego wynik – komentuje Dariusz Lasek, dyrektor inwestycyjny ds. papierów dłużnych w Union Investment TFI.

Podium w zestawieniu wyników za ostatnie  12 miesięcy zamyka Aviva Investors Papierów Nieskarbowych. Jego uczestnicy zarobili 4,8 proc. Fundusz ma krótką historię – istnieje krócej niż dwa lata. – W portfelu znalazły się obligacje spółek, które w naszej ocenie były znacząco niedowartościowane, aczkolwiek charakteryzowały się niskim ryzykiem kredytowym. Sytuacja ta dotyczyła emitentów zarówno krajowych, jak i z innych państw naszego regionu – wskazuje Dariusz Kędziora, zarządzający funduszami dłużnymi w Aviva Investors. W I kwartale szczególnie obligacje denominowane w euro osiągnęły ponadprzeciętne stopy zwrotu. – Nie bez znaczenia jest dbałość o odpowiednią dywersyfikację branżową emitentów oraz całkowite zabezpieczanie ryzyka walutowego – dodaje.

[srodtytul]Niektórzy klienci zarobili mniej niż 2,5 procent w ostatnim roku[/srodtytul]

Najmniej, 2,3 proc. licząc od połowy kwietnia minionego roku, zyskał Legg Mason Pieniężny. Jak tłumaczą zarządzający z Legg Mason TFI, strategia funduszu zakładała wzrost inflacji z uwagi na czynniki globalne oraz antycypowała ożywienie popytu krajowego. W związku z tym wiosną ubiegłego roku zainwestowali w obligacje o zmiennym kuponie oraz zmniejszyli zaangażowanie w obligacje stałokuponowe. W efekcie tzw. duration portfela uległo skróceniu. – Niestety w tym czasie inwestycja w obligacje 2–3-letnie przyniosłaby lepsze stopy zwrotu, tak więc obstawiliśmy scenariusz, który realizuje się z opóźnieniem – twierdzą zarządzający. Papiery korporacyjne w tym przypadku zaszkodziły. Na wynik funduszu w ostatnich  12?miesiącach miał wpływ odpis trwałej utraty wartości obligacji odzieżowej firmy Reporter na koniec 2010 r.

Tuż nad Legg Mason Pieniężny, z wynikami 2,4 proc., są drugi podmiot z oferty tego towarzystwa, Fundusz Korporacyjny, oraz Lukas Lokacyjny zarządzany przez BZ WBK TFI.

– Ten fundusz nie jest typowym funduszem pieniężnym. Polityka  zakłada inwestycje przede wszystkim w obligacje, także o stałym oprocentowaniu przy akceptacji umiarkowanego ryzyka stopy procentowej – komentuje Witold Garstka, zarządzający w BZ WBK TFI. Dodaje, że w tym funduszu stosunkowo wysoka jest opłata za zarządzanie – wyższa niż w produktach konkurencyjnych. Opłata obciąża wynik funduszu. Średnio w funduszach pieniężnych jest to rocznie mniej niż 1 proc. średniorocznej wartości aktywów.

W skali ostatnich dwóch i trzech lat najsłabszy jest Fundusz Korporacyjny. Zarobił odpowiednio 5,2 proc. i 5,6 proc.

[srodtytul]Nadchodzący rok będzie dość trudny dla zarządzających[/srodtytul]

Nie ma jeszcze kompleksowych danych dla branży o strukturze portfeli funduszy na koniec 2010 r. Według zebranych przez firmę Analizy Online danych z końca czerwca 2010 r., krajowe i zagraniczne papiery nieskarbowe (głównie emitowane przez spółki, ale także np. przez samorządy) stanowiły 27 proc. portfeli funduszy pieniężnych, najmniej odkąd zbierane są dane, czyli od grudnia 2003 r. To daje prawie 4 mld zł inwestycji. Same krajowe obligacje korporacyjne zajmowały 24,6 proc., najmniej od czerwca 

2004 r. Zwiększył się z kolei odsetek papierów zagranicznych nieskarbowych. Tym razem było to 2,4 proc., najwięcej od czerwca 2005 r. Zarządzający funduszami pieniężnymi twierdzą jednak, że to raczej statystyczny przypadek niż trend. Wciąż uznają papiery komercyjne za bardzo atrakcyjne.

Jakie wyniki pokażą fundusze pieniężne w kolejnych miesiącach? Zdaniem analityków – podobnie jak dla funduszy dłużnych – to będzie dla zarządzających dość trudny rok. Spodziewane podwyżki stóp procentowych odbiją się, zdaniem większości, na cenach obligacji skarbowych. Choć niektórzy twierdzą, że te oczekiwania są już w cenach i papiery mogą wręcz zyskiwać na wartości, gdy okaże się, że Rada Polityki Pieniężnej dokona mniej podwyżek niż rynek się spodziewa. Ratować portfele mają odsetki z oprocentowania obligacji oraz papiery korporacyjne. Na rynku tych ostatnich wciąż mają się też pojawiać okazje do kolejnych zakupów.

– Również w kolejnych miesiącach obligacje korporacyjne powinny oferować atrakcyjne stopy zwrotu, szczególnie w obliczu rosnących stóp procentowych. Głównym czynnikiem ryzyka dla funduszu byłoby z pewnością nagłe i głębokie pogorszenie sytuacji na światowych rynkach finansowych i idący za tym wzrost awersji do ryzyka – zwraca uwagę Dariusz Kędziora.

Spodziewane wyniki poszczególnych funduszy zależą też od rodzaju trzymanych papierów. – W najbliższych miesiącach w związku z trwającym w Polsce cyklem zacieśniania polityki pieniężnej i podnoszeniem przez RPP podstawowych stóp NBP spodziewamy się stopniowego wzrostu rentowności lokat funduszu. Znaczna część aktywów funduszu to lokaty indeksowane do stawek WIBOR – mówi na przykład o Idea Premium Wojciech Górny.

[srodtytul]W portfelach pieniężnych leży już 17 miliardów złotych[/srodtytul]

Średnio rzecz ujmując, zarządzający funduszami pieniężnymi raczej nie mają kłopotów z biciem benchmarku skonstruowanego przez Analizy Online. Nie zawiera on jednak papierów korporacyjnych, a jedynie 13-tygodniowe bony skarbowe.

Wciąż rośnie rola funduszy pieniężnych na  rynku, mimo że wartość jednostek podmiotów z udziałem akcji zwiększa się na skutek zwyżek cen walorów. Na koniec marca zgromadzonych w nich było 17 mld zł, co stanowiło ponad 14 proc. majątku całego rynku. Rok wcześniej było to  11?mld zł i około 11 proc. Dwa lata wcześniej było to niespełna 7 mld zł i niecałe 10 proc.

Z kolei na szczycie ostatniej hossy, w połowie 2007 r. –  8?mld zł i 6 proc.

[[email protected]][email protected][/mail]